Tarlayı Satıp Müteahhit OLUNMAZ.
Bazı müteahhitler türedi piyasada bkz. bakkal, manav, kasap vs vs.
Çoğunun sistemi şöyle işliyor: Ali amca 30 yıldır bakkalcılık yapıyor. Kenara 3-5 koyarak biriktirdiği bir miktar para var. Misalen 200.000TL biriktirmiş olsun, köyden kendisine kalan hisseyi de satsın 100.000TL’ye, eder sana 300.000TL.
Şimdi bu amcam bakkalının bulunduğu binaya, veya yandaki binaya hiç olmadı köşedeki arsaya talip oluyor. Amcamın o binaya teklif verirken ki güvencesi şuradan geliyor: “Ya zaten binayı kalfaya veriyorsun yapıyor, bu kalfa ne inşaatlar yaptı. Sıvasıydı, duvarıydı derken ustalar zaten yapıyor.” diye düşünüyor. İş böyle devam ederken para yarı yola bile gelemeden bitiyor tabi. Bundan da yandaki komşu emekli Salih öğretmen istifade ediyor. Ali amcanın, bina bittiği zaman 200.000TL’ye satacağı daireye, emekli Salih öğretmen 150.000TL nakit para teklif ediyor. Ali amca da mecbur kabul ediyor. Aslında Salih öğretmen de büyük risk alıyor, çünkü ilk defa bina inşaat etmeye kalkan bir adamdan daire satın alıyor. Çoğu zaman ortada tapu vs bile olmadan daireyi satıyor ki o parayla kalan işi tamamlasın. Süreç böyle gidiyor. Para yine yetmezse 1 tane daha satıyor. Nihayetinde Ali amcanın eline 100.000TL kalıyor. 100.000TL, Ali amca için büyük para. Çünkü bakkala devam etse o parayı 5-10 yılda anca biriktirirdi, bu sayede 7-8 ayda aynı miktarı kazanmış oldu.
Peki Ali amcanın yaptığı bu işi orta ölçekli bir müteahhit niye yapmaz? Yapmaz çünkü 100.000-200.000 için müteahhitlik yapılmaz. Değmez yani. Müteahhiti kurtarmaz, sadece Ali amcayı kurtarır.
Hal böyle olunca emlak değeri çok yüksek olmayan yerlerde, elinde 200-300.000 TL para olan herkes müteahhitliğe girmeye kalkışıyor.
Şimdi Ali amcanın zihniyetiyle aynı, ama cebindeki parası çok daha fazla olan Mehmet amcaya geçelim. Mehmet amca, baba mesleği olan tekstille uğraşıyor. Kendince ciddi bir birikim yapmış, kazancı da gayet iyi. Cebinde yatırım yapmak için 5.000.000 TL nakit parası var.
Mehmet amca düşünüyor ki: ” Ya bizde para kazanıyoruz ama müteahhitler çok acayip kazanıyor, yeter yaptığımız hamallık.” böylece Mehmet amca ve türevleri çoğunlukla kentsel dönüşümde en medyatik ilçe olan Kadıköy’de teklifler vermeye başlıyor. %70ler, 72ler, 75’ler havada uçuşuyor. Kadıköy en meşhur olanı, ama bu Mehmet amcadan Türkiye’de çok var.
%60 teklif ettiğimiz arsa sahiplerinden birisi :
“Siz bizle dalga mı geçiyorsunuz, buraya %75 teklif ettiler deyince şok oldum.” Müteahhit kendine kalan daireleri sattığında inşaatın maaliyetini bile çıkartamayacaktı ama tabii ki olaydan bihaber. Arsa sahiplerinin de işine geliyor, en yüksek oranı veren müteahhite işi veriyorlar. Sözleşmeyi avukata yaptırırız, teminatımızı da alırız, e daha ne olsun diye düşünüyorlar ama pratikte işler öyle olmuyor. Adam inşaatın başlarında işlerin düşündüğü gibi yürümediğinin farkına varıyor, ve işi durduruyor, başka müteahhite devretmek istiyor, arsa sahipleri bile tekrar müteahhit arayışına giriyorlar. Ama hiçbir müteahhit yarım kalan işe girmek istemez. Bu arada bütün arsa sahipleri kiralık dairede oturuyor. Müteahhitin teminatını yakmak istiyorlar ama o iş de öyle kolay değil. Nihayetinde hem arsa sahipleri hem müteahhit rezil oluyorlar.
İlk müteahhit arayışında bizimle görüşüp %60 teklifimizi beğenmeyen arsa sahiplerinin, %75 veren müteahhite verdikleri arsalarını tekrardan bize %60’la vermek istemeleri durumuyla sıklıkla karşılaşıyoruz. Ve kibar bir dille: “Siz kaşındınız” diyoruz.
Peki hep mi böyle oluyor, hep mi mağdur oluyorlar, tabii ki hayır. O zaman da müteahhitin kârı ciddi oranda düşüyor. 20 milyon TL yatırıp, 30 milyon TL kazanmayı umduğu yerden 21 milyon TL hasılat yapıyor. Yani 1 milyon TL kârı var. Yani 2 yıl boyunca hamallık yapmış oluyor.
Mikail KARACA
İnş. Y.Müh.
Mikail Bey
Mikail Bey, sonuc olarak 1 milyon tl kazaniyor demissiniz. Sonuc urunu muteahhit icin para yonunden tatminkar olmayabilir, 1 milyon kazanip adi hamallik olsa da. Muteahhit bu surecte isci calistiriyor calistirdigi isciye odeme yapiyor ve bu isci bu parayla evine donerken ekmek aliyor, cocuklarini okula yolluyor. Ekonominin gelismesinde ve iyiye yon almasinda bir gorev ustleniyor. Butun bunlari 1 milyon tl aylik dusunursek 83 bin tl turkiye sartlarinda asgari ucretin 1300 lira oldugu bir ulkede yapiyor. Hamallik ama luks kazanci olan bir hamallik olarak adlandirmak istedim.
ARAZİSİNİ MÜTEAHHİTE DAİRE KARŞILIĞI VEREN ARKADAŞLAR;
**Öncelikle müteahhitin daha önce yaptığı işleri mutlaka kontrol edin.Yaptığı binalara kat mülkiyeti oturma izni alabilmiş mi diye.
**Bir daire veya bir dükkan fazla veren müteahhite değil işini hakkıyla yapan dürüst esnaf olan kişileri seçin( işi bilene verin bir ekmekte fazla verin)
**Sözleşme yaparken üzerinize çıkacak olan borçlardan (vergi ,sigorta,stopaj) korkup sakın sakın arsanızın tapusunu müteahhide vermeyin canınız çok kötü yanar, daire alacam diye beklerken başınıza iş açarsınız.
**Müteahhitin ruhsat almadan arsanızda binaya başlamasına izin vermeyin aksi takdirde belediyeler tarafından adınıza çok büyük meblağlarda borçlar çıkıyor……
** Yapacağınız sözleşmeleri mutlaka bir avukata danışarak yapın 300-500 tl avukatlık ücretinden kaçmak,sözleşme yaparken ilerde dönüşü olmayan büyük hatalardan kurtarır sizleri….
**Noterlerdeki hazır arsa karşılığı düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadlerine güvenmeyin… Ayrıca yapacağınız sözleşmelerde alacağınız dairelerin yerlerini belirledikten sonra,sözleşmenizde atlamamanız gereken birşey var. İleride adınıza çıkacak vergi sigorta borçlarına karşılık en az 2 veya 3 daireyi bina kullanma izni alındıktan sonra müteahhide vermek üzere teminat olarak tutun
***Ne olursa olsun gücünüzün yeteceği hak ve hukuktan anlayan adaletli (cahil) olmayan kişilerle çalışın….
MÜTEAHHİTTEN DAİRE ALACAK ARKADAŞLAR
**Öncelikle paranızı çöpe atmak istemiyorsanız kat mülkiyeti oturma izni bulunan binadan daire alırsanız paranızı riske atmamış olursunuz.
** Kat irtifaklı bir binadan daire alacaksanız yapacağınız sözleşmeleri mutlaka noter onaylı olarak yapın.. 3. kişilerin şahit olarak imza attığı sözleşmeler ileride çıkacak uyuşmasızlık durumlarında geçersiz sayılabiliyor…..
** Paranızı adi makbuzlarla elden ödemeyin. Çıkacak 2 3 binliralık banka masrafından kaçmak için paranızı elden öderseniz ileride aldığınız dairenin parasını ödediğinizi iddia edemezsiniz…
Karşınızdaki insanlar güvenilir görünebilir güven verebilir… Paranızı emeğinizi çöpe atmak, dolandırılmak istemiyorsanız çok çok dikkatli olmalısınız . Yazım hataları veya yanlış telafuzlar için şimdidien özür dilerim. Herkes iyi çalışmalar iyi günler dilerim. Saygılar
Bahri Nacak alnının akıyla işini yapana kim ne demiş? Ayrıca alnının akıyla yapan adam şantiye şefini şantiyesinde ister bulundurur. Şimdikiler şeref yoksunu nerden çalayım derdinde. Yapı denetim zaten müteahhitin emir kulu olmuş niye çünkü kendisi seçiyor. Bir dahakine iş vermem haaa diyor. Yada feshederim diyor. İnşaat Mühendisi ve Mimar haricinde müteahhit olmak isteyen kişilerin şirket kurup %51 ortak inşaat mühendisi veya mimar olması ve ona göre müteahhitlik belgesi verilmesi lazım. Bu düzen böyle gitmez.