Şiddetli Deprem Nedir?

Şiddetli Deprem Nedir? Büyüklüğü 7 olan depremlere, şiddetli deprem denir desem yada büyüklüğü 8 olan depremlere şiddetli deprem denir desem doğru bir tanımlama yapmış olur muyum? Bir tanımlama yapmış olurum ama bunun doğruluğu tartışılır. Dolayısıyla, şiddetli deprem tanımını yaparken bir baz noktası almamız ve tanımda bu baz noktasına göre yapmamız gerekir. Böyle bir baz noktası olmadan yaptığımız şiddetli deprem tanımı kişiye özel olur, pek bir anlam ifade etmez

Bu yazıdaki şiddetli deprem tanımı, TDY2007 baz alınarak yapılacaktır. Yani TDY2007 neye şiddetli deprem diyor onu açıklayacağız.

Tdy2007 de şiddetli  deprem tanımı, mutlak bir tanım değildir. TDY2007 de kaç tane deprem bölgesi varsa o kadar da şiddetli deprem tanımı vardır. Yani TDY2007 de şiddetli deprem denilen şey tasarım depremidir. 1.bölgede yönetmeliğe göre bulduğunuz tasarım deprem kuvvetiniz (A=0.40 x I x S(T) )  1.bölgedeki şiddetli depremi;  2.bölgede yönetmeliğe göre bulduğunuz  tasarım deprem kuvvetiniz ( A=0.30 x I x S(T) )  2.bölgedeki şiddetli depremi; 3.bölgede yönetmeliğe göre bulduğunuz tasarım deprem kuvvetiniz( A=0.20 x I x  S (T) ) 3.bölgedeki şiddetli depremi; 4. bölgede yönetmeliğe göre bulduğunuz tasarım deprem kuvvetiniz (A=0.10 x I x S (T)) 4.bölgedeki şiddetli depremi temsil eder. Gördüğünüz üzere 4.deprem bölgesi varsa 4 tane de şiddetli deprem tanımı vardır.

Bir deprem bölgesi için tanımla şiddetli deprem tanımı o bölgenin özelindedir. Mesela siz 4.bölgede bir yapı tasarım ediyorsanız, o bölgede hesaplayacağınız tasarım deprem kuvvetini A=0.10 x I x S(T)) ivmesine göre hesaplarsınız  ki bu ivmeye  göre hesaplayacağınız kuvvet 4.bölgedeki şiddetli depreme denk gelen bir kuvvettir. Ancak bu kuvveti 1.bölge için düşünürseniz pek bir şey ifade etmez Çünkü 1.bölgedeki bir yapıyı siz  A =0.40 x I xS(T)  ivmesine göre tasarlarsınız. Tasarım kuvvetleri arasında 0.40/0.10=4 kat fark vardır. Yani 4.bölgedeki şiddetli deprem tanımına denk gelen tasarım deprem kuvveti 1.bölgedeki bir yapı için ufak bir değer olacaktır. 1.bölgedeki şiddetli deprem daha büyük bir tasarım kuvvetine denk gelen depremdir. Bunu n farkında olmamız gerekir.

Tdy2007 ’nin 1.2.1 maddesinde ” ….hafif şiddetteki depremlerde binalardaki yapısal ve yapısal olmayan sistemlerin hasar görmemesi , orta şiddetteki depremlerde yapısal ve yapısal olmayan elemanlarda oluşacak hasarın sınırlı ve onarılabilir düzeyde kalması, şiddetli depremlerde ise can güvenliğinin sağlanması amacı ile kalıcı yapısal hasar oluşumunun sınırlanması” denilmektedir. İşte bu tanımdaki şiddetli depremi, ilgili deprem için ele alınan tasarım deprem kuvveti temsil etmektedir…

Ahmet ÇELİKKOLLU

İnşaat Mühendisi

ESKİŞEHİR