Bu yılın en çok beklenen küresel etkinliklerinden biri olan FIFA 2022 Dünya Kupası, 21 Kasım- 18 Aralık 2022 tarihleri arasında Katar’da düzenlenecek. Bu organizasyona ev sahipliği yapacak ilk Arap ülkesi olan Katar, yeşil ve sürdürülebilir bir FIFA 2022 Dünya Kupası düzenlemeyi hedeflemekte ve bu doğrultuda kritik iklim koşullarına uyum sağlamak amacıyla organizasyona 8 farklı stadyum ile hazırlanmaktadır. Gelin beraber bu 8 stadyumu inceleyelim.
Khalifa Stadyumu
1976 yılında Al Rayyan’da inşa edilen Khalifa Stadyumu, 2017 yılında yenilenerek 2022 Dünya Kupası karşılaşmaları için hazır hale getirilen ilk stadyum oldu.
Uluslararası birçok organizasyona ev sahipliği yapmış olan bu yapı 40.000 kişilik kapasiteye sahiptir. Modern tasarımı ve kemerleri ile dikkat çeken arenada yenilikçi soğutma teknolojileri kullanılarak daha konforlu bir rekabet ortamının oluşması sağlanmıştır. Ayrıca yapıya eklenmiş olan devasa çatı, optimum sıcaklık değerlerinin korunmasına yardımcı olmaktadır.
Stadyumun yeni doğu kanadında ise mağazalar, yemek alanları, müze ve sağlık merkezi bulunmaktadır.
Ahmed Bin Ali Stadyumu
Dünya Kupası için 2015 yılında yıkılıp 2016 yılında yeniden inşasına başlanan Ahmed Bin Ali Stadyumu, 18 Aralık 2020’de açılmıştır. Stadyumun yeniden yapılması sırasında yıkılan yapının malzemelerinin %80’inden fazlası yeniden kullanılmış veya geri dönüştürülmüştür. Ayrıca bu yenileme esnasında etrafta bulunan ağaçlar, gelecekte tekrar dikilmek üzere korunmuştur.
Çölde bir çadır olarak tasarlanan bu yapı, Katar’ın en büyük alışveriş merkezlerinden biri olan Mall of Qatar’ın yanında yer almaktadır.
Dış cephesinde Katar kültürünün yansımalarını görebileceğimiz stadyumda, İslam mimarisinde de sıklıkla yer verilen geometrik desenler kullanılmıştır. Kullanılan desenlerde çölün güzelliği, ailenin önemi, yerel ve uluslararası ticaret gibi konulara vurgu yapılmaktadır. Bunlara ek olarak kullanılan kalkan şekli, Al Rayyan’ın gücünü temsil etmektedir.
Al Bayt Stadyumu
Adını Arapça ‘’ev’’ anlamına gelen ‘’Al Beyt’’den alan stadyum, 2022 FIFA Dünya Kupası açılış maçına ev sahipliği yapacak.
Geleneksel bir Bedevi çadırını andıran yapı 60.000 kişilik bir kapasiteye sahip. Çöl sıcaklığından korunmak için kullanılan çadırlardan ilham alınarak tasarlanan stadyumda, geri çekilebilir çatı sistemi kullanılması, gölge alan sağlanması ve soğutma teknolojilerinin kullanılması ile optimum sıcaklık koşullarının elde edilmesi sağlanmıştır.
Ve yine tıpkı gerçek bir çadır gibi, arenada bulunan modüler tasarımlı koltukların taşınabilir olması tercih edilmiştir. Bu sayede koltukların üst katmanı etkinliğin ardından spor altyapısına ihtiyaç duyan ülkelere verilecek. Bununla birlikte, etkinliğin ardından stadyumun üst salonunda 5 yıldızlı bir otel inşa edilecek.
Al Janoub Stadyumu
Tasarımı Zaha Hadid Architects’e ait olan 40.000 kişilik kapasiteli Al Janoub Stadyumu, denizcilikten esinlenilmiş mimarisi ile oldukça dikkat çekiyor. Stadyumun bulunduğu Al Wakrah şehrinin inci dalışı ve balıkçılık merkezi olması ve Katar’ın ahşap Arap yelkenlisi teknelerinin ünlü olması tasarıma ilham kaynağı olmuştur.
Katar çok sıcak ve nemli bir ülke olduğu için karşılaşılacak olan zorluklardan biri, sıcak havayı dışarıda tutabilmek. Buna istinaden stadyumun çatısı, stadyumun etrafındaki hava akımlarını yönlendirmek amacıyla tasarlanmıştır. Ayrıca çatının açık renkte olması güneş ışığının yansımasını sağlamaktadır.
Stadyum içerisinde ise tribünleri serin tutmak için koltukların altına havalandırma sistemi yerleştirilmiştir. Ayrıca oyuncular için de maç esnasında stadyumun üzerinde serin hava tabakası oluşturulması için soğuk hava püskürtülecek.
Stadyumun daha sonra yerel bir topluluk mekanı olarak kullanılması planlanıyor.
Eğitim Şehri (Çöldeki Elmas) Stadyumu
Katar’daki üniversitelerin ve eğitime yaptığı yatırımlarla bilinen Qatar Foundation’ın bulunduğu Eğitim Şehri’nin merkezinde bulunan stadyum, kaliteyi ve dayanıklılığı temsil eden elmas benzeri tasarımı ile dikkat çekiyor. Tasarımı sebebiyle ‘’Çöldeki Elmas’’ olarak da adlandırılan stadyumun cephesinde bulunan üçgenler ile, Güneş hareket ettikçe cephenin renginin değiştiği izlenimi veriliyor.
40.000 kişilik kapasiteye sahip bu stadyumda, sürdürülebilirlik açısından örnek teşkil etmek hedeflenmiştir. Yapımında %25 geri dönüşümlü malzemelerden yararlanılmıştır ve aynı zamanda Küresel Sürdürülebilirlik Değerlendirme Sistemi tarafından ülkede 5 yıldız verilen ilk spor kompleksi olmuştur.
974 Stadyumu
8 stadyum içerisinde en yenilikçi ve alışılmışın dışında bir tasarıma sahip olan stadyum, konteynerlerden inşa edildi.
Adını Katar’ın uluslararası telefon kodundan alan 974 Stadyumu, aynı zamanda yapımında kullanılan 974 adet nakliye konteynerlerinin sayısını da belirtiyor.
Mekanın tasarımı dolayısıyla, geleneksel stadyumlara göre daha az inşaat malzemesine ihtiyaç duyuldu. Ayrıca deniz kıyısında konumlandığı için doğal bir esinti sağlayarak stadyumun soğutma sisteminin yükünü de hafifletiyor.
40.000 kişilik stadyum, kullanıldıktan sonra tamamen sökülebilir olma özelliğini taşıyor. Bununla birlikte, Dünya Kupaları tarihindeki ilk tamamen portatif stadyum olma özelliğine sahip. Dünya Kupası sonrası tamamen sökülerek deniz kıyısında yerel halk için geliştirilecek farklı projeler için kullanılacak.
Al Thumama Stadyumu
Tasarımında Arap ve Müslüman kültürünün önemli bir aksesuarı olan takkeden esinlenilen stadyum 40.000 kişilik kapasiteye sahip.
Dünya Kupasının ardından, stadyumun oturma kapasitesi yarıya indirilerek, karma kullanımlı bir eğlence tesisi yapılacak. Stadyumun üst kısmında ise bir butik otel yer alacak.
Stadyumda yeşil alanları sulamak için geri dönüştürülmüş su kullanılmakta ve geleneksel bir stadyuma göre %40 daha fazla tasarruf sağlanmakta.
Lusail Stadyumu
80.000 kişilik kapasitesi ile 8 stadyum arasından en büyüğü olan Lusail Stadyumu, açılış ve kapanış seremonilerine ev sahipliği yapacak.
Doha’nın geleneksel lambasında görülen ışık ve gölge etkileşiminden esinlenen tasarımı ile dikkat çeken stadyum, cephesinde Arap ve İslam dünyasının motiflerini bulunduruyor.
Etkinlik sona erdiğinde bu stadyum, yeni inşa edilen metropolün merkezi olarak her türlü insan ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde donatılacak. İçerisinde okullar, mağazalar, kafeler, spor tesisleri vb. bulunan çok amaçlı bir merkeze dönecek. Stadyumda bulunan 80.000 koltuk ise başka spor projelerine bağışanacak.
Kaynakça
- https://gurlino.medium.com/2022-fifa-d%C3%BCnya-kupas%C4%B1-ev-sahibi-katar-ve-stadyumlar%C4%B1-5f23c6883815
- https://tr.wikipedia.org/wiki/2022_FIFA_D%C3%BCnya_Kupas%C4%B1
- https://www.goal.com/tr/galeri-listesi/katar-da-dunya-kupasi-maclari-hangi-stadyumlarda-oynanacak/bltfc811d914630749c#csd4e16871e48d90b3
- https://www.bbc.com/turkce/resources/idt-8a2fc374-12d4-4875-8aa6-d3612d93af96
- https://www.qatar2022.qa/en/tournament/stadiums
