Poliüretan Nedir? | Nerelerde Kullanılır?

Poliüretan Nedir?

Poliüretan, polimer ailesinin içinde yer alan önemli bir ürün grubudur.  İlk kez Alman bilim adamı Otto Bayer tarafından 1937 yılında sentezlenmiş ve diizosiyanat ile diol reaksiyonuyla elde edilmiştir. Daha sonraları, diollerin yerini daha büyük molekül ağırlıklı polioller almıştır. Bu şekilde oluşan poliüretan daha sağlam ve daha esnek bir yapı oluşturur. Oluşan bu köpük karışımı, ısı oluşturarak hacminde 25 kata kadar genişlemektedir.

Poliüretan Tarihçesi

1937 yılında Alman bilim insanı Otto Bayer tarafından bulunan köpük; kauçuk, ahşap, cam vernik veya lastiğe benzeyen bir çeşit polimerdir. İlk üretime başlanması 1947 yılında, esnek  köpükler ise 1954 yılında üretilmiştir. 1960’lı yılların başında ise otomobil sanayinde yarı sert poliüretan köpükler üretildi. Oldukça yaygınlaşan ve sanayileşen ham maddenin günümüzde  ise bilinen yaklaşık 11 bin farklı türevi üretilmektedir.

Poliüretan Özellikleri

Bu üründe sertlik olarak nitelendirilen özellik süngerin yüzey dokunuşu veya hissinin ölçümüdür. Ancak sertlik özelliği bilinenin aksine yoğunluk ile ilişkilendirilemez.

Yorulma testi, süngerin dayanıklılığının göstergesidir.  Bu testten önce numunenin sertliği ölçülür. Test uygulandıktan 90 dakika sonra sertlik tekrar ölçülür.  İlk ve son değer arasındaki fark ilk sertlik değerine bölünür ve % oranı sertlik kaybını belirlemiş olur.

Bir diğer özelliği ise termostat malzeme olup 250°C kadar ısı yalıtımı yapabilmesidir.

Poliüretan Nerelerde Kullanılır?

Bu ürün direkt olarak gözümüze çarpmasa da hayatımızın birçok alanında yer alır. Hayatımızda giydiğimiz ayakkabının tabanı olarak, oturduğumuz koltuklarda ve yattığımız yataklarda sünger ve suni deri olarak, aynaların ve koltukların süslemelerinde tahta taklidi olarak, buzdolaplarının ve termosifonların yalıtım malzemesi olarak, arabaların konsolu ve direksiyonu olarak, fabrikaların ve soğuk odaların duvarlarını ve çatılarını kaplayan paneller olarak poliüretan her yerdedir.

Poliüretanın sektörlere dağılımı ise aşağıdaki gibidir;

• Yapı ve İnşaat Sektörü: %26.8
• Nakliye Sektörü: %23.8
• Mobilya: %20.7
• Alet ve Cihaz Sektörü: %5.1
• Ambalaj Sektörü: %4.6
• Tekstil: %3.3
• Makina Sektörü: %3.3
• Elektronik: %1.4
• Ayakkabı & Terlik: %0.7
• Diğer: %10.2

Poliüretanın Avantajları

• Yapı sektöründe en önemli avantajlarından biri yüksek derecede ısı yalıtım özelliğine sahip olmasıdır.
• İşçiliği kolay olduğu için zaman açısından da çok daha kısa sürede uygulanabilir.
• Sıcaklığa karşı dayanıklılıkları yüksektir.
• Sunduğu rahatlık, konfor ve ekonomik yapısı da bünyesinde barındırdığı  diğer avantajlarındandır.

Kaynaklar / References

• Pusmak

• Duvar Taş Panelleri

• Karpan