Dünya genelinde en çok fotoğraflanan köprü olarak bilinen, Hollywood filmlerinde sıkça rastladığımız ve adeta Amerika’nın ikonlarından biri haline gelmiş olan mühendislik harikası Golden Gate Köprüsü’nün geçmişine ve temel niceliklerine göz atalım.
Golden Gate Köprüsü ve Tarihçesi
San Francisco’ da bulunan Golden Gate Köprüsü Napa ve Sonomo Valley‘i birleştirir.
Daha önceleri feribotlarla sağlanan ulaşım, 1872 yılında bir köprü yapılması fikri tartışılsada köprünün yapılacağı yerin olumsuz hava koşularına ve sudaki akıntının fazla olmasından dolayı bu fikir 1920 ‘li yıllara kadar bir nevi askıya alındı. Artan yaya ve taşıt trafiğini artık feribot seferleri kaldırmıyordu. Köprü yapılması artık kaçınılmaz bir hal almıştı.
Golden Gate Köprüsü Yapılıyor !
Köprünün yapımına 5 Ocak 1933 ‘te başlandı. Yaklaşık olarak 4,5 yıl süren inşaat 19 Nisan 1937 ‘de tamamlandı. Köprünün yapımı sırasında, dönemin teknik olarak bir çok zorluğunun üstesinden gelinmiş ve çok sayıda rekora imza atılmıştır. Bunlardan bazıları ;en yüksek ayak 227 m, en uzun asma köprü 2332 m, en kalın halat 92 cm ve en büyük sualtı temelleri alanlarındadır. Temelleri önemli kılan boğazın çok güçlü akıntılarına karşı dayanıklı olmasıdır. İlgi çekici başka bir yanı ise köprünün yapıldığı yıllarda ciddi anlamda işsizlik ve açlığın fazla olduğu bir dönemde köprünün 35 000 000 dolara yapılmasıydı. Köprü toplam 887 000 ton ağırlığındadır. Sonuncusu som altın olmak üzere toplam 600 000 perçin, kulelerin ve kirişlerin putrellerini bir arada tutmaktadır. Köprü, 1964‘te New York‘taki Verrazona-Narrows Köprüsü‘nün yapımına kadar, dünyanın en uzun asma köprüsü olma unvanına sahipti.
(1.0)
Şu anda, dünyadaki en uzun yedinci asma köprüdür. Taşıt trafiği için altı şerit vardır. İnşaatı süresince köprünün altında gerili olan güvenlik ağı, pek çok işçinin hayatını kurtarmış olsa da inşaatın bitim aşamasında, ağın düşen bir inşaat iskelesini tutamaması, iskeleyle beraber düşen 11 işçinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
Golden Gate İsminin Kökeni
Köprü, adını San Francisco Körfezi‘ne açılan 1,6 km genişliğindeki boğazdan almıştır. Bu adı, 1846 yılında Kaliforniya‘daki altına saldırı zamanında, Kaptan John C. Fremont‘un verdiği bilinmektedir. Kaptanın İstanbul‘daki Chrysoceras ya da Golden Horn (Altın Boynuz) diye adlandırılan Haliç‘i hatırlattığı için böyle adlandırıldığı söylenir.
(1.1)
(1.2)
Köprü Trafiği
Günlük olarak 100.000 araç köprüyü kullanır ve bu sayı yılda %10 civarında artar. Şehre dönüş bedeli, dingil başına 2,50 dolardır. Golden Gate Köprüsü, San Francisco-Oakland Bay Köprüsü‘nün tersine paslanmaz metalden yapılmadığı için korumanın masraflı oluşuna rağmen, on yıllardır kâr etmektedir.
(Henner Zeller Hzeller)
Köprünün Boyası (Uluslararası Turuncu)
İlk planlamada gri renge boyanması düşünülürken, Amerikan donanması, gemilerden kolay görünebilmesi için köprünün siyah ve sarı çizgili boyanmasını istiyordu. Bitim aşamasında mimar Edwin Morrow köprüyü kırmızı paslanmazdan koruyucu astar boya ile görünce kararını verdi. Deniz ve gökyüzünden ayrılıp, sahildeki doğayla uyumlu olacağını düşündüğü sıcak turuncu rengi seçti. Bu renk, karayollarında ikaz işaretlerinde de kullanılır ve uluslararası turuncu olarak adlandırılır.
Boyanın düzenli olarak yenilenmesi, köprünün bakımındaki başlıca çalışmadır. Boya, çelik aksamı paslanmalara karşı korur. Köprünün düzenli aralıklarla tümünün boyandığına dair yanlış bir inanış bulunmaktadır. Gerçekte ise köprü, ilk boyandığında kurşun bileşimli astar boya ve paslanmaz koruyucuyla kaplanmış ve ilk 27 yıl gereken yerlerin tamiri dışında tekrar boyanmamıştır. 1965‘te paslanma o kadar ilerler ki, boyanın tümünün kazınıp, plastik asıllı inorganik çinko-silikat astar boya ile boyanıp, üzerine de vinil asıllı örtücü cila atılması için bir program başlatılır. 1990 yılında, örtücü cila, zamanın standartlarına uygun akrilik bir emülsiyon ile değiştirilir. Bu yeniden boyama programı 1995‘te sonlandırılır. Günümüzde, 38 kişilik bir boyacı kadrosu boyanın aşınan yerlerini onarmak üzere çalışmaktadır.
(1.3)
Köprünün Teknik Özellikleri
Tasarım : Joseph Strauss, Irving Morrow ve Charles Ellis
Türü : Asma ve Çatkılı Köprü
Malzeme : Çelik
Uzunluk : 2332 m
Genişlik : 27,4 m
Yükseklik : 227,4 m
Ortalama Günlük Trafik :118 bin araç
Ayaklar Arasındaki Uzaklık :1,28 km
Başlangıç Tarihi : 5 Ocak 1933
Bitiş Tarihi : 19 Nisan 1937
Açılış Tarihi : 27 Mayıs 1937
Köprüden Bazı Görüntüler
(1.4)
(1.5)
Eğer köprü hakkında daha fazla bilgi almak istiyorsanız aşağıdaki belgeseli izleyebilirsiniz.
Kaynakça:
1^Gudde, Erwin G. California Place Names (2004) University of California Press, London, England.
2^Annual Average Daily Truck Traffic on the Russia State Highway System, 2006, s.169
Fotoğraf(1.1)https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ottoman_Istanbul_-_ru.svg
Fotoğraf(1.2)https://istanbulclues.com/istanbul-golden-horn-map/
Fotoğraf(1.0) Web Urbanist
Fotoğraf (1.4)http://www.themostperfectview.com/san-francisco-hotel-views/
Fotoğraf (1.3) National Geographic
Fotoğraf (1.5) https://www.roadtraffic-technology.com
