Gökdelen, çok yüksek yapı anlamına gelmektedir, bir gökdelen için en düşük yükseklik 305 metre olarak kabul edilmektedir. İkonik gökdelen dediğimiz gökdelenler ise herkes tarafından bilinir hale gelmiş bulunduğu yere özgü binalardır.
İşte Hafızalara kazınmış 10 ikonik gökdelen
10. Gherkin / 30 St Mary Axe
Gherkin olarak da bilinen 30 St Mary Axe, Londra’nın ana finans bölgesinde, Aralık 2003’te tamamlanan bir gökdelendir. 180 metre yüksekliğindedir ve 40 katlıdır. İnşaatı, Londra’da yeni bir yüksek katlı inşaat patlamasının başlangıcı oldu adeta. Gherkin adı, binanın oldukça alışılmadık düzenini ve görünümünü ifade eder. Bina, benzer bir kulenin tipik olarak tüketeceği gücün yarısını kullanmasına izin veren enerji tasarrufu yöntemleri kullanır. Binanın ana kullanıcısı küresel bir reasürans şirketi Swiss Re‘dir.
9. Çin Bankası Kulesi
Çin bankası kulesi (Bank of China Tower), Hong Kong’daki en tanınmış gökdelenlerden biridir. 305,0 metre ile, yapıldığında 1989-1992 yılları arasında Hong Kong ve Asya’daki en yüksek binaydı. Bu binanın tasarımında benimsenen yapısal dışavurumculuk, geçim ve refahı simgeleyen büyüyen bambu sürgünlerine benzetilmiştir.
Bina, Feng Shui’nin bazı uygulayıcıları tarafından keskin kenarları ve negatifliği sembolize ettiği gerekçesiyle tasarımındaki ‘X’ şekliyle eleştirildi. Binanın 43. katındaki küçük bir gözlem güvertesi halka açıktır.
8. Sears Kulesi
Sears Kulesi, Chicago’da 108 katlı 442 metre uzunlağundaki ikonik bir gökdelendir. 1973 yılında tamamlandığı zaman, New York’taki WTC kulelerini aşarak dünyanın en yüksek binası ünvanını almıştı. Lakin sürekli gelişen dünyada hep birinci sırada olmak çok zordur.
Gözlem güvertesi kulenin 103. katında yer alır ve Chicago’nun en ünlü turistik yerlerinden biridir. Turistler binanın rüzgarlı bir günde nasıl sallandığını kolayca deneyimleyebilirler. Açık bir günde Illinois düzlüklerini ve Michigan Gölü’nü çok iyi görülebilir. İki asansörden birinde zirveye çıkmak yaklaşık 60 saniye sürer. Sears Kulesi, 16 Temmuz 2009’da Willis Tower olarak yeniden adlandırılmıştır.
7. Şangay Dünya Finans Merkezi
Şangay Pudong’da bulunan Şangay Dünya Finans Merkezi, ofisler, oteller, konferans salonları, gözlem güverteleri ve alışveriş merkezlerinden oluşan karma kullanımlı bir gökdelendir. Park Hyatt Shanghai Hotel’de 174 oda ve süit bulunmaktadır.
2007’de yapılan gökdelen 492 metreyle Hong Kong da dahil olmak üzere Çin’deki en yüksek yapı oldu. Binanın tasarımındaki en belirgin özellik, üstteki deliktir. Orijinal dairesel tasarım, Japon bayrağının yükselen güneşine çok benzediğini söyleyenbazı Çinliler tarafından protesto edildi. Sonuç olarak; orijinal tasarım değiştirildi ve daireyi, bazılarına göre binayı dev bir şişe açacağı gibi gösteren bir yamuk deliği ile değiştirdi.
6. Taipei 101
508 metre uzunluğunda olan Taipei 101, Burj Dubai’nin en yüksek bina ünvanını aldığı 2007 yılına kadar dünyanın en yüksek gökdeleniydi. Taipei 101, Taipei ve Tayvan’da yaygın olan tayfun rüzgarlarına ve deprem sarsıntılarına dayanacak şekilde tasarlanmıştır. 101 katın yüksekliği zamanın yenilenmesini anıyor; kule inşa edildiğinde gelen yeni yüzyıl (100 + 1) ve takip eden tüm yeni yıllar (1 Ocak = 1-01).
Kule, her biri sekiz katlı sekiz bölümden oluşan bir diziye sahiptir. Çince konuşulan kültürlerde sekiz numara bolluk, refah ve iyi şansla ilişkilidir.
5. Chrysler Binası
Chrysler Binası, Manhattan’ın doğusunda yer alan New York’ta bir Art Deco gökdelendir. 319 metre yüksekliğindeki bina, 1931’de Empire State Binası tarafından geçilmeden önce 11 ay boyunca dünyanın en yüksek binası olarak kayıtlara geçtii. İnşaatı sırasında, dünyanın en yüksek gökdeleni inşa etmek için New York’ta yoğun bir rekabet vardı.
Çılgın bir hıza rağmen (bina haftada ortalama 4 kat inşa edildi), bu gökdelenin inşası sırasında hiçbir işçi ölmedi.(İş güvenlikçilere araştıracak bir konu) Chrysler Binası, Art Deco mimarisinin klasik bir örneğidir ve birçok çağdaş mimar tarafından New York’un en iyi binalarından biri olarak kabul edilir.
4. Burj Khalifa | En yüksek gökdelen
Zaten dünyanın en yüksek yapısı olan Burj Khalifa, Dubai’de görmeyi kaçıramayacağınız bir dönüm noktasıdır. Bina 818 metre uzunluğundadır. Burc Halife Dubai’de inşası 4 Ocak 2010 tarihinde tamamlanan dünyanın en yüksek gökdelenidir. Eski ismi Burc Dubai’dir. Adını Halife bin Zayid el-Nehyan’dan almıştır.
Burc Halife’nin rekorları
- En çok katlı yapılar: 164 (önceki Willis Kulesi-110 )
- En yüksek bina (önceki Taipei 101-509 m)
- Şimdiye kadar yapılmış her açıdan en yüksek yapı: 828 m (önceki Varşova Radyo Kulesi-646,3 m)
- Burj Dubai’nin tamamlanmış yüksekliği 828 metredir.
- Dünyanın en yükseğe çıkan asansorü
- Dünyanın en hızlı asansörü (saatte 64 km)
- Dünyanın en yüksekte yer alan camisi (158. katta)
- En yüksek kendi başına duran yapı: 828 m (2,717 ft)(önceki CN Tower)
- Dünyanın en yüksekte yer alan ikinci yüzme havuzu (76. kat)
- Dünyanın en yüksek restoranı. (122. katta)
- Dünyanın en yüksek gece kulübü. (144. katta)
3. Petronas İkiz Kuleleri
Kuala Lumpur’daki Petronas İkiz Kuleleri, 2004 yılında Taipei 101 tarafından geçilmeden önce dünyanın en yüksek binalarıydı. Ancak kuleler hala dünyanın en yüksek ikiz binaları ünvanına sahip. 88 katlı kuleler, Malezya Müslüman dininin bir yansıması olan İslam sanatında bulunan motiflere benzemek için tasarlanmış çelik ve cam bir cepheye sahip, büyük ölçüde betonarme olarak inşa edilmiştir. Kuleler 41. ve 42. katlardaki iki kule arasında bir gökyüzü köprüsüne sahiptir. Doğrudan ana yapıya cıvatalanmış değildir, bunun yerine yüksek rüzgarlar sırasında kırılmasını önlemek için kulelerin içine ve dışına kayacak şekilde tasarlanmıştır. Gökyüzü köprüsü aynı zamanda bir güvenlik cihazı görevi görür, böylece bir kulede acil bir durumda, insanlar gökyüzü köprüsünü diğer kuleye geçerek tahliye edebilirler.
2. Burj El Arab
321 metre ile Burj Al Arab, dünyanın sadece otel olarak kullanılan en yüksek ikinci binasıdır. Yelken şeklindeki 7 yıldızlı ultra lüks oteli, sanırım artık tanımamak mümkün değil. Dubai denilince ilk akla gelen bu otel tam bir mimari başarı örneği. Burj Khalifa artık dünyanın en yüksek binası olsa da Burj Al Arab gerek lüks olma, gerekse muazzam mimarisiyle Dubai Emirliği’nin sembolü olmaya devam etmektedir. Restoranlarından biri Basra Körfezi’nin 200 metre yukarısında yer alır ve Dubai’nin muhteşem manzarasını sunar. Burj Al Arab yapay bir adada yapılmıştır ve anakaraya özel bir kıvrımlı köprü ile bağlıdır. Dubai’nin kentsel dönüşümünü sembolize etmek ve bir teknenin yelkenini taklit etmek için tasarlanmış ikonik bir kuledir.
1. Empire State Binası
Artık dünyanın en yüksek gökdeleni olmasa da, Empire State Binası hala en ünlü olanı ve klasik King Kong da dahil olmak üzere birçok filmde yer almıştır. 40 yılı aşkın bir süredir, 1972’de WTC kuleleri tarafından gölgede kalana kadar dünyanın en yüksek binası olarak kalmıştır.
1931’de binanın açılışı Büyük Buhran ile çakışmış ve sonuç olarak ofis alanının büyük bir kısmı kiralanamamıştır. Bina 1950 yılına kadar kârlı olmamıştır. Empire State Binası, 360 derecelik etkileyici New York şehrinin manzaralarını sunan dünyanın en popüler açık hava gözlemevlerinden birine sahiptir. Kesinlikle gezilip görülmesi gereken gökdelenlerden biridir.
