• Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Reklam
  • Mobil Uygulamalarımız
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol
Sanal Şantiye
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
Sanal Şantiye
Anasayfa Kütüphane İnşaat Mühendisliği Hidrolik

Baraj Yeri Ve Baraj Tipi Nasıl Seçilmektedir?

Sanal Şantiye - Sanal Şantiye
8 Mayıs 2020 - Güncelleme 1 Mart 2024
Kategori: Hidrolik
0
Baraj Yeri Ve Baraj Tipi Nasıl Seçilmektedir?

Baraj gibi su yapılarının az maliyetli olması, emniyetli tasarlanması ve uzun süre kullanılması istenir. Biz de bu yazımızda baraj yeri ve baraj tipi seçimini etkileyen faktörleri sizlerle inceleyeceğiz.

Yazıya “baraj” kavramını kısaca ifade ederek başlayalım.

Baraj Nedir?

Bir akarsu vadisini kapatıp arkasında su biriktiren tesislerdir. Kullanım amaçları; enerji üretimi, içme suyu  için kullanılma, sulama suyu temini ve akarsuların düzenlenmesi şeklinde karşımıza çıkabilmektedir.

Baraj Yeri Ve Baraj Tipi
Baraj Nedir

Baraj Yeri Ve Baraj Tipi Seçimini Etkileyen Faktörler

  • Vadi Şekli
  • Jeolojik Özellikler
  • Baraj Yapılacak Bölgedeki Hidrolik Ve Hidrolojik Şartlar
  • Baraj Yapımında Kullanılacak Malzemelerin Temini
  • Ekonomik Durum ve İşçilik
  • Barajın Yapılacağı Bölgenin Deprem Koşulları

Güvenlik, maliyet ve akarsuyun enerjisinden en fazla yararlanma, barajların yapımında göz önünde bulundurulan en önemli faktörlerdir. Bu faktörlere göre belirlenen baraj yeri ve baraj tipi birbirleriyle karşılaştırılır ve en uygunu seçilerek inşasına başlanır.

Vadi Şekli

Barajların inşasında ilk akla gelen faktörlerden biri de barajın yapılacağı yerdeki vadinin şeklidir. Barajın yapılacağı yerde vadi şekli; boğaz (U) şekilli; dar (V) şekilli ve geniş şekilli olabilir.

Vadinin şekline göre önerilen baraj tiplerini şöyle sıralayabiliriz:

  • V şekilli vadilerde genellikle BETON KEMER TİPİ
  • U şekilli vadilerde genellikle BETON AĞIRLIK TİPİ
  • Çok geniş vadilerde genellikle DOLGULU BARAJ önerilir.
Baraj Yeri Ve Baraj Tipi Nasıl Seçilmektedir?
Çeşitli Vadi Tipleri , Fotoğraf: https://cfpub.epa.gov/watertrain/moduleFrame.cfm?parent_object_id=657

Yapılacak barajın uzunluğunun barajın yüksekliğine oranına vadi şekli faktörü(K) denir. Bu K katsayısına göre önerilen baraj tiplerini şöyle sıralayabiliriz:

•K < 4.5 ise KEMER TİPİ
•K < 5 ise AĞIRLIK TİPİ
•K > 5 ise DOLGU TİPİ önerilir.

Jeolojik Özellikler

Barajın yapılacağı yerdeki kayaçların geçirimsiz olması istenir. Geçirimli olması halinde enjeksiyonla iyileştirme yapılması gerekebilir ancak bu durum da maliyeti arttırmaktadır.

  • Jips ve kireçtaşı suda çözünen kayaçlar olduğu için bu kayaçlar üzerine yapılan barajlarda zamanla su kaçakları oluşabilir.
  • Granit gibi magmatik kayaçlar ayrışmamış oldukları zaman barajlar için iyi bir yer olarak seçilebilir.
  • Tabakalı kayaçlar üzerinde barajın inşası söz konusu ise tabaka doğrultularının barajın eksenine paralel ve membaya eğimli olması gerekir.
Baraj Yeri Ve Baraj Tipi Nasıl Seçilmektedir?
Tabakalı Yapılar İçin Uygun Tabaka Doğrultuları

Baraj Yapılacak Bölgedeki Hidrolik Ve Hidrolojik Şartlar

Barajın toplayacağı su miktarı; yağış miktarına, yağış süresine,buharlaşmaya ve akarsuyun debisine bağlıdır. Bu veriler için ölçüm ve gözlemlere başvurulur. Gözlem süresinin fazla olması yapılacak seçimlerin doğruluğunda önemli noktalardan biridir.

Dolu savak projesi için taşkın debisinin hesaplanması gerekir. Çünkü bu taşkın suyunu boşaltacak dolu savağın yeri, şekli ve büyüklüğü barajın projesinde önemli bir rol oynar.

 

Barajın yüksekliğinin belirlenmesi için göl alanında toplanacak su miktarının belirlenmesi gerekir. Yeterli ve doğru hidrolojik veri toplanmadan inşa edilen ve yüksekliğinin fazla olması nedeniyle yeterli suyu depolayamayan barajlar karşımıza çıkabilmektedir.

Baraj Yapımında Kullanılacak Malzemelerin Temini

Kullanılacak malzemelerin uygun nitelikte, yeterli miktarda ve barajın inşaat alanına yakın olması projenin ekonomikliği açısından önemlidir.Örneğin çekirdek malzemesi(kil vs.) ve dolgu malzemesi(toprak, kaya vs.) varsa toprak dolgulu baraj; agrega varsa beton baraj tipi seçilebilir.

Kazılardan çıkan malzemenin barajın inşasında kullanılıp kullanılmayacağı da önemli hususlardan biridir. Örneğin Hirfanlı Barajı inşasında, kazı malzemesinin uygun tipte olmaması barajın tipinin daha sonra değiştirilmesine yol açmıştır.

Ekonomik Durum Ve İşçilik

Barajlar yapılırken ülkenin ekonomik durumu, endüstriyel gelişmesi, demir ve çimento üretimi barajın tipinin seçiminde etkili olmaktadır.

Ayrıca barajın inşasında işçilik de önemli bir yer tutmaktadır. Örneğin kemer tipi barajlar vasıflı işçilik gerektirir. Barajın yapılacağı yörede bu düzeyde elemanların bulunması gerekir.

Baraj Yeri Ve Baraj Tipi Nasıl Seçilmektedir?
Kemer Tipi Baraj

Barajın Yapılacağı Bölgenin Deprem Koşulları

Barajın yapılacağı bölgenin depremselliği bir diğer önemli husustur. Meydana gelebilecek herhangi bir depremin barajın gövdesi üzerinde oluşturacağı etkilerin plan aşamasında iyi bir şekilde değerlendirilmesi gerekir.

Yazar Yorumu

Mühendislik yapılarının inşasında 3E(emniyet,ekonomiklik,estetik)kavramı çok önemlidir. Bu parametreleri optimum miktarda sağlayan ve ayrıca yukarıda bazı örneklerini verdiğimiz alt başlıklara da dikkat ederek inşa edilen barajlar gibi su yapıları önemli mühendislik problemleri arasında yer almaktadır.

Barajların yapım kriterleri le ilgili farklı bir dökümana bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Bir başka yazıda tekrar görüşmek dileğiyle…

Diğer yazılarıma buradan ulaşabilirsiniz.


Sanal Şantiye sitesinden daha fazla şey keşfedin

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Kaynak: Karadeniz Teknik Üniversitesi Baraj Jeolojisi Ders Notu
Etiketler: barajbaraj inşaatı
Paylaş123Tweet77Gönder
Sanal Şantiye

Sanal Şantiye

Sanal Şantiye® 2009 yılında, başta inşaat mühendisliği olmak üzere, inşaat sektörünü takip etmek ve inşaat sektörüne katkıda bulunmak için kurulmuştur. Aylık 150.000'den fazla görüntülenme alan Sanal Şantiye® ile ilgili işbirlikleriniz için bize whatsapp hattımızdan ulaşabilirsiniz.

İlgili İçerik

İstanbul’da Gerçekten Tsunami Tehlikesi Söz Konusu mudur?

- Duha Umur Söylemez
İstanbul’da Gerçekten Tsunami Tehlikesi Söz Konusu mudur?

Tsunami nedir ve neden oluşur? Tsunamiler, çeşitli etkenler sebebiyle devasa büyüklükteki su dalgalarının karalara çarpması ve büyük çapta hasara yol...

Devamını okuDetails

Laminer Akış ve Türbülanslı Akış | Reynolds Sayısına Göre Akış Tipinin Değişimi

- İnş. Müh. Elifnur Kanburoğlu

Laminer ve türbülanslı akış, akışkanlar mekaniğinin bir konusu olmakla beraber, borulama ve vana seçimi sırasında göz önünde bulundurulan bir parametredir....

Devamını okuDetails

Bağlama Nedir? | Bağlamanın Barajdan Farkı Nedir?

- İnş.Müh.Fatma Aydemir

Bağlama Nedir? Bağlama; akarsu yatağını kapatan, suyu biriktirmekten çok, su seviyesini belirli bir kota yükselten, suyu belirli bir yöne çeviren,...

Devamını okuDetails

Kıyı Mühendisliğinde Dalga Değişimleri

- İnş.Müh.Muhammed Raşit SARIKAŞ

Kıyı mühendisliğinde dalga değişimleri büyük bir önem arz eder çünkü dalgaların nasıl bir değişim göstereceği kıyı bölgesinde yaptığımız ve/veya  yapacağımız...

Devamını okuDetails
Please login to join discussion

En Çok Okunanlar

  • Hazır Beton Fiyatları 2025 – Şubat Ayı Güncel Fiyatlar

    Hazır Beton Fiyatları 2025 – Şubat Ayı Güncel Fiyatlar

    40230 paylaşım
    Paylaş 16092 Tweet 10057
  • Kira Sözleşmesi Örneği (PDF) – 2025 | Kira Sözleşmesinde Dikkat Edilecekler

    14040 paylaşım
    Paylaş 5559 Tweet 3475
  • Güncel Çimento Fiyatları – 2025

    11898 paylaşım
    Paylaş 4759 Tweet 2974
  • 2024 Yılı Bina Metrekare İnşaat Maliyet Bedelleri Yayımlandı

    6983 paylaşım
    Paylaş 2793 Tweet 1746
  • Radye Temel Nedir? Nasıl Uygulanır?

    11867 paylaşım
    Paylaş 4746 Tweet 2967

Son Yorumlar

  • İnşaat İşçilerine Belge Zorunluluğu Geliyor için İnş.Müh. Fatih Taner Vural
  • Devam Eden Bir Şantiyenin Şefliğini Devralırken Nelere Dikkat Edilmeli? için İnş.Müh. Fatih Taner Vural
  • İnşaat mühendisi maaş aralığı için İNŞ.MÜH. ALİ İSMAİL
  • Çin, Nükleer Füzyon Enerjisi Arayışında: Yapay Güneş için stefantraugott
  • Tünel Kalıp Uygulama Rehberi (Tüm Detaylarıyla) – PDF için ferhtulker

Sponsorlu İçerik



Sorular

  • Trapez Betonu Hakkında
  • TERAS KAT MI, ÇATI ARASI KAT MI?
  • riskli yapı tespiti için sınava yönelik çalışma
  • Yapı kullanma almak için ne yapılmalı?
  • minha etimolojisi

Bizi Takip Edin

Sanal Şantiye ®

Abone ol

Sanal Şantiyeye abone olmak ve e-posta ile bildirimler almak için e-posta adresinizi girin.

Diğer 201 bin aboneye katılın

Yasal Uyarı

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde Ek-4 “…hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister.” hükmü uyarınca telif hakkı ihlali olduğunu düşündüğünüz yazı/resim/video vb. içerikleri bize bildirmeniz durumunda 3 gün içinde gerekli işlem yapılarak ilgili içerik kaldırılacaktır.

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazarlık
  • Kullanım Koşulları
  • Gizlilik Politikası
  • Reklam
  • Şikayet/İletişim
  • Site Haritası

© 2009 - ∞ Sanal Şantiye

Hoşgeldin!

Hesabınıza giriş yapın

Şifremi Unuttum Kaydol

Yeni Hesap Oluştur

Kayıt olmak için formu doldurun

Tüm alanlar zorunludur Giriş

Şifrenizi geri alın

Şifrenizi yenilemek için e-posta adresinizi veya kullanıcı adınızı girin

Giriş
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Konu Dışı
    • Teknoloji
    • Sponsorlu İçerik
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Yapı Malzemeleri
      • Ulaştırma
      • Mekanik
      • Hidrolik
      • Geoteknik
      • Yapı İşletmesi
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Deprem
    • İnşaat Programları
    • Kişisel Gelişim
    • Kitaplar
    • Staj
    • Makaleler
    • Şantiye
  • Kanun & Yönetmelikler
  • Güncel Malzeme Fiyatları
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Hazır Beton Fiyatları İllere Göre
    • Çimento Fiyatları
    • Güncel Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatlar (Tüm Bakanlıklar)
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
  • Testler
  • Video
  • Soru Cevap
  • Yazarlar
  • Ekibe Katıl
  • Hakkımızda
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol

© 2009 - ∞ Sanal Şantiye

Bu web sitesi çerezleri kullanır. Bu web sitesini kullanmaya devam ederek, çerezlerin kullanılmasına izin vermiş olursunuz. Gizlilik politikamızı inceleyin.