Segregasyon kelime anlamı ayrılma, ayrışmadır. Yapı dilinde segregasyon, betonu oluşturan malzemenin birbirinden ayrılması ve betonun üniform özelliğini kaybetmesi anlamına gelir.
Hangi Durumlarda Oluşur?
Yüksekten dökülen betonda segregasyon meydana gelir. Bunun nedeni, iri çakılların incelere kıyasla daha hızlı düşmesidir.
Şişleme ya da vibratör uygulamasının çok az ya da aşırı fazla yapılması segregasyona neden olur.
Betonun slump değeri yüksek olmamalıdır. Slump değeri yüksek olan akışkan beton segregasyona neden olur.
Paspayının az bırakılması ya da hiç bırakılmaması segregasyona neden olur.
Donatıların çok sık olması durumunda vibrasyon uygun yapılamayacağından segregasyon oluşabilir.
Kalıbın geçirimsiz boşlukta olmaması nedenlerden birisidir.
Sonuçları
Beton üniform özelliğini kaybeder.
Segregasyona uğrayuan beton zayıflar, mukavemetini kaybeder.
Honeycombing (iri çakıl yığılması sonucu oluşan delikli bölge) oluşumuna neden
Nasıl Önlenir?
Agrega gradasyonu (dane büyüklüğüne göre dağılım oranı) doğru seçilmelidir.
Betonun özenle dökülmeli ve vibrasyon uygun şekilde yapılmalıdır. Vibrasyon konusunda daha ayrıntılı bilgi için tıklayınız
Beton yüksekten dökülmemelidir. Örneğin kolon betonu dökülürken, pompa hortumu kalıbın içine alınarak daha alçak seviyeden dökülmelidir. 1.5 m den fazla yüksekten dökülmemesi tavsiye edilir.
Kesitte, özellikle birleşim bölgelerinde donatılar vibrasyon yapılamayacak kadar sık ise, akışkanlaştırıcı katkılar kullanılarak ( su değil ) beton kıvamı ayarlanmalıdır.
Kalıp montajı düzgün yapılmalı, tabanda boşluklar bırakılmamalıdır.
Paspayı gerekli sıklıkta atılmalıdır.
Segregasyon Görülen Betona Ne Yapılmalıdır?
Kabul edilebilir düzeyde ise basınç ve eğilme dayanımı yüksek tamir harcı ile onarılmalıdır. Aksi takdirde beton kırılarak yeniden dökülmelidir.
Bu yazı çeşitli internet kaynaklarından ve ders notlarından faydalanılarak Aykut ÖZDEMİR tarafından derlenmiştir.
