Yapı; canlıların içinde yaşama , barınma ,beslenme , çeşitli doğa olaylarından korunma ve diğer tüm ihtiyaçlarını sağlamak amacıyla belirli kurallara uyularak oluşturulan mekanlara denir. Yapı tasarımı için beklediğimiz en önemli özellik yapının biyoharmolojik olması, yani canlı bedenine zarar vermeyecek şekilde tasarlanmasıdır. Sonra sırasıyla şu dört özellik gelir; işlevsellik, dayanıklılık, ekonomiklik ve estetiklik.
İşlevsellik
Yapının tamamen amacına uygun olması ve amaca hizmet etmesi demektir. Örneğin bir çocuk kreşi projesinde lavabolardan girişe kadar her yer çocuk standartlarına uygun olmalıdır. Veyahut bir okul koridoru içerisindeki öğrencilerin kapasitesine göre tasarlanmalı, dar ve geçişsiz olmamalıdır.
Dayanıklılık
Yapının yıpratıcı fiziksel ve kimyasal etkileri karşısında hizmet süresi boyunca gösterdiği direnme kabiliyetidir, yani yapının ayakta kalma isteğidir. Bir yapının dayanıklı olması için de birçok tekniğe uygun olması gerekir. Bunu sağlayan teknik elemanlar genellikle mühendislerdir. Dayanıklılık mühendisliğin en temel konusu olup, riske atılmayacak kadar ciddidir. Canlı hayatını merkeze alan bir özelliktir.
Ekonomiklik
Bir yapı tasarlanırken asgari düzeyde harcanma listeleri oluşturulmalıdır. Meydana getirilen yapıda kesinlikle malzemeden çalmamalı, fakat ‘nasıl daha az fiyata daha sağlam yapılar inşa edebiliriz’ sorusunun cevabı aranmalıdır. Bu sorunun muhatabı da bizzat inşaat mühendisleridir. Sonuçta mühendis; modern zamanın en uygun fiyata en sağlam yapılarını tasarlayan kişidir.
Estetiklik
İnsan olarak daima önce göze hitap edeni seçer, daha sonra inceleriz. Bu, yapılarda da böyledir. Bir yapı, gerek iç cephe –tasarım, gerek dış cephe-tasarım yönünden göz doldurmalı hoş bir ahenk oluşturmalıdır. Mimari kalite mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu kurallara uyduğumuz bir yapı tasarımı hem insan canını korur hem de birçok probleme çözüm olmuş olur. Bir düşünürün dediği gibi; inşaat sektörü gelişen bir ülkenin temellerini sağlamlaştırmak ve insanların mutlu yaşamı için üsler oluşturmak için önemli bir cephedir.
Kaynak / Reference
24 Ocak 2020 tarihinde meydana gelen Elazığ depremiyle birlikte yazınızın önemi anlaşılıyor. Umarım yetkililer sizin bu yazınızı görür gerekli hassasiyeti gösterir. Büyük projelerin başında sizin gibi değerli, bilgili, özverili mühendisleri görmek dileğiyle.