Zemin etüdü, bina ve benzeri yapılarda ve bu yapıların çevre yapılarında (istinat duvarları vb.) ilgili yapılarla etkileşim halinde olan zeminlere ait gerekli bilgilerin toplanması için yapılan bir çalışma; bu çalışma sonucu toplanan verilerin oluşturduğu rapor Zemin Etüt Raporu (Veri Raporu ve Geoteknik Raporundan oluşur) olarak tanımlanabilir.
Zemin Etüdü Çalışmaları Yapılırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Yapının yapılacağı zemin özellikleri,
- Yapı özellikleri,
- Yapının yapılacağı bölgenin deprem sınıfı,
- Çevre koşulları ile ilgili özellikler (yağmur, kar yağış özellikleri vb.) ve
- Daha sonra çıkabilecek tüm olası sorunlar göz önüne alınır.
Bu çalışma sonucu elde edilen bilgilere göre inceleme alanına inşa edilecek yapı için yapılacak zemin etüdü farklılık göstermektedir. Bu farklılıklara göre belirlenecek kriterler T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 3 kategori olarak belirlenmiştir:
- Kategori-1: Az riskli,
- Kategori-2: Orta riskli,
- Kategori-3: Yüksek riskli.
| KATEGORİ-1 ÖRNEK YAPILAR | KATEGORİ-2 ÖRNEK YAPILAR | KATEGORİ-3 ÖRNEK YAPILAR |
| Basit atölye tipi yapılar, Alt ve üst toprak seviyeleri arasındaki yükseklik farkı 2 m’yi geçmeyen dayanma yapıları, Altyapı tesisleri (menhol vb.) | Yüzeysel temellere (tekil, sürekli veya radye temeller) sahip yapılar, Alt ve üst toprak seviyeleri arasındaki yükseklik farkı 2 m’yi geçen dayanma yapıları, Dolgular, seddeler,
| Yerleşim bölgelerinde civar yapıları etkileyebilecek, birden fazla bodrum katı bulunan ve derin kazı gerektiren, Ağır dinamik yük etkisi altındaki makine temellerine sahip, Zararlı kimyasal maddeler içeren ve depolayan tesisler, silolar vb. yapılar. |
“TDY 16.2.1. Zemin Araştırmaları 16.2.1.1 – Zemin koşullarının belirlenmesi için, arazi ve laboratuvar çalışmalarını içeren zemin araştırmaları yapılacaktır. Zemin araştırmalarının kapsamı, yapı ve bileşenlerinin özellikleri, jeolojik yapı ve zemin birimlerinin özellikleri, civar yapıların durumu, yeraltı suyu durumu ve bölgesel deprem özellikleri dikkate alınarak planlanacak, yeterli sayı ve derinlikte sondajlar ve/veya muayene çukurları açılacak, gerekli arazi deneyleri yapılacak, örselenmiş ve örselenmemiş örnekler alınarak laboratuvar deneyleri uygulanacaktır. ”
Maddesi ile yukarıdaki kategorilerde belirtilen kriter dikkate alınarak zemin etüt çalışması yapılması gerektiği açık bir şekilde belirtilmiştir.
Bir sonraki yazımda 3 kategori için yapılan arazi ve laboratuvar deneylerini konu alacağım. Okuduğunuz için teşekkürler.
