• Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Reklam
  • Mobil Uygulamalarımız
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol
Sanal Şantiye
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
Sanal Şantiye
Anasayfa Makaleler

Betonarme Düşey Elemanlarda Normal Kuvvetler

İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu - İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu
26 Eylül 2017 - Güncelleme 27 Eylül 2017
Kategori: Makaleler, Kanun & Yönetmelikler
0
Betonarme Düşey Elemanlarda Normal Kuvvetler

Yazının başlığında kastedilen elemanlar betonarme kolonlar ve betonarme perdelerdir. Yazının bundan sonraki bölümünde betonarme kolonlar sadece “kolon”, betonarme perdelerde sadece “perde” olarak anılacaktır.

Deprem kuvvetlerinin büyüklüğü ve şekil değiştirmelerin enerji tüketme özelliği düşünüldüğünde, yüksek sünek tasarımın ne kadar önemli olduğu görülebilir. İyi bir mühendis, deprem kuvvetlerinin yedide birini, sekizde birini dayanımla karşılarken; geriye kalan yedide altısını, sekizde yedisini sekil değiştirmeler ile sönümlemektedir(deprem kuvvetlerinden doğan eğilme momentlerinden bahsediyorum). Eğer süneklikten habersiz olsaydık yada sünekliğin bu özelliğini kullanmasaydık deprem kuvvetlerini sadece dayanım ile karşılayacaktık ve çok iri kolon ve perdeler dizayn etmek zorunda kalacaktık.

Sanırım yazının girişindeki bu kısa açıklamam dahi, sünekliğin önemini yeteri kadar anlatmıştır. O halde depreme dayanıklı bir yapı sünek olmalıdır, hatta mümkünse yüksek sünek olmalıdır.

Ülkemiz yönetmeliği de dahil, yapıların sünek olması özendirilmektedir. Halihazırda geçerli olan deprem yönetmeliğimizde taşıyıcı sistemler “yüksek sünek”, “normal sünek” ve ” karma” olarak guruplandırılmıştır. Yakında yürürlüğe girecek tasarı TBDY2017 de de durum aynıdır. Sadece “normal sünek” sistemlerin adı “sınırlı sünek” olarak değiştirilmiştir, içerik olarak “normal sünek” kavramı ile “sınırlı sünek” kavramı aynı şeyi ifade etmektedir.

Kolonların ve perdelerin süneklik derecesinin belirlenmesinde normal kuvvet önem arz eder. Elemanın adı ne olursa olsun, kesme kuvveti ve normal kuvveti kapasitesi yetersiz ise süneklikten bahsedilemez. Yani yüksek sünek sistemin en büyük düşmanları kesme ve normal kuvvetlerdir.

Bir perde veya kolonda normal kuvvet ne kadar büyükse, süneklik derecesi o kadar azdır. Normal kuvvet ile süneklik arasında ters orantı vardır. Bu bağlamda yönetmelikler, normal kuvvet değerlerini hep sınırlama yoluna gider. Aynı şartlar altında, bir birimlik normal kuvvete sahip bir kolon, iki birimlik normal kuvvete sahip bir kolona göre daha sünektir. Proje dizayn ederken de normal kuvvetin sünekliğe olan bu etkisi göz önünde tutulmalıdır.

Bu bilgiler ışığında yüksek sünek kolon ve perdelerde, normal kuvvetin düşük olması gerektiği açıktır. Ancak yürürlükteki TDY2007 ye göre böyle bir ayrım söz konusu değildir. TDY2007 ye göre, süneklik düzeyi ister normal kolon, ister yüksek kolon dizayn edin, normal kuvvetin 0.50 x Ac x fck ‘ yı geçmemesi gerekir (Ac:kolon kesit alanı, fck: beton karakteristik dayanimı). Burada normal kuvvetten kastım, düşey ve deprem yüklerinden oluşan maksimum normal kuvvettir. TDY2007 de, yani halen kullanmakta olduğumuz yönetmelikte, perdelerle ilgili bir kısıtlama da yoktur. Yani bu gün yüksek sünek yada normal sünek bir perde dizayn edecekseniz, herhangi bir normal kuvvet kısıtlamasına gerek duymadan bunu yapabilmektesiniz. Görülduğü gibi, TDY2007 de normal kuvvetin süneklik ile bağlantısı pek ciddiye alınmamıştır.

Taslak yönetmelik TBDY2017 de durum oldukça farklıdır. Yönetmelik yapıcılar, normal kuvvetin sünekliğe etkisini keskin şekilde yönetmeliğe sokmuşlardır. Öyle ki perdelerde dahi normal kuvveti sınırlandırmışlardır. Taslak yönetmelik yürürlüğe girdiğinde, süneklik düzeyi yüksek kolon için farklı, süneklik düzeyi sınırlı(normal) kolon için farklı, süneklik düzeyi yüksek perde için farklı, süneklik düzeyi sınırlı(normal) perde için farklı normal kuvvet oranları kullanılacaktır. Normal kuvvetin sünekliğe etkisi düşünüldüğünde olması gerekenin de bu olduğu sonucuna varılabilir.

Taslak TBDY2017 deprem yönetmeliğine göre yüksek sünek bir kolon yapacaksanız, normal kuvvetin Ac x 0.4 x fck ‘ yı asmaması gerekir.Eğer sınırlı(normal) sünek bir kolon yapacaksaniz, normal kuvvetin Ac x 0.50 x fck ‘ yi aşmaması gerekir. Görüldugu gibi nispeten daha az sunek kolonlarda daha büyük normal kuvvetlere izin verilmistir. Yonetmelik, buyuk normal kuvvet altinda yuksek sünek kolon yapimina izin vermemektedir.

Taslak TBDY2017 ilk defa olarak perdelerde de normal kuvvet kısıtlamasına gitmiştir. Taslak yönetmelik yürürlüğe girdiğinde, eğer yüksek sünek bir perde yapacaksanız, perdede oluşan normal kuvvet 0.25 x Ac x fck değerini aşmamalıdır. Eğer sınırlı(normal) sünek bir perde yapacaksanız bu takdirde perde de oluşan normal kuvvet, 0.30 x Ac x fck değerini aşmayacaktır. Görüldüğü üzere, perde dizaynında da normal sünek durumda perdelerin daha fazla normal kuvvet almasına izin verilmektedir.

Bilinmesi gereken, normal kuvvetin sünekliği azalttığıdır. Normal kuvveti kısıtlayan 0.50, 0.40, 0.30, 0.25 gibi katsayılar maksimumlardır. Sünek tasarım yapmak isteyen mühendis bu katsayıları daha da aşağı çekmelidir. Ne kadar az normal kuvvet, o kadar sünek kolon yada perde…

Ahmet ÇELİKKOLLU
İnşaat Mühendisi
ESKİŞEHİR


Sanal Şantiye sitesinden daha fazla şey keşfedin

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Etiketler: normal kuvvetsünek eleman tasarımısüneklikTBDY2017tdy2007
Paylaş83Tweet52Gönder
İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu

İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu

Liseyi yatılı olarak demiryolu meslek lisesinde okudum. Mecburi hizmet için Malatya'da TCDD de göreve başladım. Daha sonra TCDD'den istifa ederek Anadolu Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesinde öğretime başladım. Alt yapı firmalarında, inşaat firmalarında ve proje firmalarında Eskişehir, İstanbul, Kütahya, Kars, Bilecik, Tokat vb. illerde çalıştım. Devlet memuru olarak belediyelerde görev yaptım.

İlgili İçerik

Afetler Sonrası Bina Hasar Tespit Yönetmeliği Yayımlandı

- Sanal Şantiye
Afetler Sonrası Bina Hasar Tespit Yönetmeliği Yayımlandı

İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından hazırlanan ve 22 Haziran 2025’te Resmî Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelik,...

Devamını okuDetails

Yapı Denetim Mevzuatında 2025 Güncellemesi: Hizmet Bedelleri, Cezalar ve Muafiyetler

- Sanal Şantiye
Yapı Denetim Mevzuatında 2025 Güncellemesi:  Hizmet Bedelleri, Cezalar ve Muafiyetler

4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun kapsamında yapılan düzenlemeler, 12 Haziran 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. Yeni uygulamalar, yapı denetim sisteminin...

Devamını okuDetails

Türkiye Bina Taşıyıcı Sistem Tasarım Felsefesi Doğru Mu?

- İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu
Türkiye Bina Taşıyıcı Sistem Tasarım Felsefesi Doğru Mu?

Belli bir tesir(kuvvet) altında, taşıyıcı sistem için amaçlanan performansa tasarım felsefesi denir. Amaçlanan performans taşıyıcı sistemin tamamen göçmesi olabilir, amaçlanan...

Devamını okuDetails

Kapalı Çıkma Şartlarında 11 Mart 2025 Tarihli Son Değişiklikler ve Değerlendirmeler

- İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu
Kapalı Çıkma Şartlarında 11 Mart 2025 Tarihli Son Değişiklikler ve Değerlendirmeler

Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 5.maddesine 12.05.2023 tarihinde eklenen ek 30.fıkra ile kapalı çıkma şartları belirlendi. Ülkemizde adeta bir hastalık haline...

Devamını okuDetails
Please login to join discussion

En Çok Okunanlar

  • Hazır Beton Fiyatları 2025 – Haziran Ayı Güncel Fiyatlar

    Hazır Beton Fiyatları 2025 – Haziran Ayı Güncel Fiyatlar

    40386 paylaşım
    Paylaş 16154 Tweet 10096
  • Kira Sözleşmesi Örneği (PDF) – 2025 | Kira Sözleşmesinde Dikkat Edilecekler

    14090 paylaşım
    Paylaş 5579 Tweet 3487
  • Güncel Çimento Fiyatları – 2025

    11955 paylaşım
    Paylaş 4782 Tweet 2989
  • 2024 Yılı Bina Metrekare İnşaat Maliyet Bedelleri Yayımlandı

    6984 paylaşım
    Paylaş 2794 Tweet 1746
  • Radye Temel Nedir? Nasıl Uygulanır?

    11876 paylaşım
    Paylaş 4750 Tweet 2969

Son Yorumlar

  • İnşaat İşçilerine Belge Zorunluluğu Geliyor için İnş.Müh. Fatih Taner Vural
  • Devam Eden Bir Şantiyenin Şefliğini Devralırken Nelere Dikkat Edilmeli? için İnş.Müh. Fatih Taner Vural
  • İnşaat mühendisi maaş aralığı için İNŞ.MÜH. ALİ İSMAİL
  • Çin, Nükleer Füzyon Enerjisi Arayışında: Yapay Güneş için stefantraugott
  • Tünel Kalıp Uygulama Rehberi (Tüm Detaylarıyla) – PDF için ferhtulker

Sponsorlu İçerik



Sorular

  • Trapez Betonu Hakkında
  • TERAS KAT MI, ÇATI ARASI KAT MI?
  • riskli yapı tespiti için sınava yönelik çalışma
  • Yapı kullanma almak için ne yapılmalı?
  • minha etimolojisi

Bizi Takip Edin

Sanal Şantiye ®

Abone ol

Sanal Şantiyeye abone olmak ve e-posta ile bildirimler almak için e-posta adresinizi girin.

Diğer 201 bin aboneye katılın

Yasal Uyarı

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde Ek-4 “…hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister.” hükmü uyarınca telif hakkı ihlali olduğunu düşündüğünüz yazı/resim/video vb. içerikleri bize bildirmeniz durumunda 3 gün içinde gerekli işlem yapılarak ilgili içerik kaldırılacaktır.

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazarlık
  • Kullanım Koşulları
  • Gizlilik Politikası
  • Reklam
  • Şikayet/İletişim
  • Site Haritası

© 2009 - ∞ Sanal Şantiye

Hoşgeldin!

Hesabınıza giriş yapın

Şifremi Unuttum Kaydol

Yeni Hesap Oluştur

Kayıt olmak için formu doldurun

Tüm alanlar zorunludur Giriş

Şifrenizi geri alın

Şifrenizi yenilemek için e-posta adresinizi veya kullanıcı adınızı girin

Giriş
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Konu Dışı
    • Teknoloji
    • Sponsorlu İçerik
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Yapı Malzemeleri
      • Ulaştırma
      • Mekanik
      • Hidrolik
      • Geoteknik
      • Yapı İşletmesi
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Deprem
    • İnşaat Programları
    • Kişisel Gelişim
    • Kitaplar
    • Staj
    • Makaleler
    • Şantiye
  • Kanun & Yönetmelikler
  • Güncel Malzeme Fiyatları
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Hazır Beton Fiyatları İllere Göre
    • Çimento Fiyatları
    • Güncel Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatlar (Tüm Bakanlıklar)
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
  • Testler
  • Video
  • Soru Cevap
  • Yazarlar
  • Ekibe Katıl
  • Hakkımızda
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol

© 2009 - ∞ Sanal Şantiye

Bu web sitesi çerezleri kullanır. Bu web sitesini kullanmaya devam ederek, çerezlerin kullanılmasına izin vermiş olursunuz. Gizlilik politikamızı inceleyin.