Yıkım Müteahhitliği Nedir? Nasıl Olunur? Y1, Y2, Y3 Yetki Grupları

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 13 Ekim 2021 tarihli ve 31627 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, yıkım müteahhitliği ile ilgili detayları içeren Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmelik 1 Temmuz 2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi.

Yürürlüğe giren bu yönetmelikle beraber yapı ruhsatına tabi olan tüm binalar ve istinat duvarlarının yıkımları yıkım müteahhitleri tarafından gerçekleştirilecektir.

Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmelik Yürürlüğe Girdi

Yıkım ruhsatı kapsamında bazı istisnalar bulunmaktadır. Aşağıdaki Kanun & Yönetmeliklere tabi yapıların yıkımında yıkım müteahhitliği yetki belgesi aranmaz.

• 7269 sayılı Afet Kanununa tabi yıkımlar,
• 6306 sayılı Dönüşüm Kanununa tabi re’sen yıkımlar,
• 3194 sayılı İmar Kanununa tabi kısmi yıkımlar ve sadece İdarelerce yapılan kaçak bina yıkımları,
• 2863 sayılı Kanuna tabi tescilli yapıların yıkımlarında yetki belgesi aranmaz.

Yıkım Müteahhitliği nedir?

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından yetki belgesi almış, yapı ruhsatına tabi olan bina ve istinat duvarlarını yıkmaya yetkili olan kuruluşlardır.

Y1, Y2, Y3 Yıkım Müteahhitliği Yetki Grupları Nedir? 

Yıkım müteahhitliğini sınıflarıdır. Yetki sınıflarına göre farklı yüksekliklerdeki ve özelliklerdeki binaları yıkma yetkisi verilmektedir. Ayrıca yetki belgeleri sınıflarına göre başvuru ücretleri ve teminat bedelleri farklılık göstermektedir.

Peki, gelelim yıkım müteahhidi nasıl olunur?, Yıkım müteahhitliği yetki belgesi nasıl alınır? Yıkım Müteahhitliği Yetki Belgesi Maliyeti sorularının cevaplarına.

Öncelikle yıkım müteahhitliği yetki gruplarına göre alınmaktadır. Tek, tek, hangi yetki grubunda istenilen belgeler nelerdir, yetki gruplarının kısıtlamaları nelerdir inceleyelim.

Y1 Yıkım Müteahhitliği Yetki Grubu Özellikleri ve Başvuru Ücretleri

En kapsamlı yıkım müteahhitliği yetki grubu olan Y1 Yıkım Müteahhitliğini alabilmek için gerekli olan iş deneyim miktarı; Son 5 yıl içerisinde en az bir adeti yapı yüksekliği 30,50 m’yi (dahil) geçen bina yıkımı olmak üzere, 150.000 m2 yapı inşaat alanını geçen yıkım gerçekleştirmiş olmalıdır.

Ayrıca banka teminat mektubu en az 2.453.850 TL olmalıdır. Y1 Yıkım müteahhitliği başvuru bedeli ise 17.650 TL’dir. (2022 yılı bedeli)

Y1 Yıkım müteahhitliği kapsamı, personel istihdamı ve minimum ekipman gereksinimi ise aşağıdaki gibidir:

• Patlayıcı kullanılarak veya kullanılmadan her türlü binanın, yıkım işlerini üstlenebilirler.
• Ekipman olarak; en az 1 adeti asgari 20 metre çalışma yüksekliğine sahip uzun erişimli olmak üzere, 2 adet 260 HP gücünde paletli ekskavatör, 2 adet 120 HP gücünde ekskavatör, 1 adet 40 HP gücünde mini ekskavatör, 1 adet 110 HP yükleyici, 1 adet 5 ton su sandıklı arazöz, 1 adet pulverize su ile toz bastırma sistemi (taşınabilir) bulunması gereklidir.
• Teknik personel iş gücü olarak; bir inşaat mühendisi istihdam edilmelidir.

Y2 Yıkım Müteahhitliği Yetki Grubu Özellikleri ve Başvuru Ücretleri

Y2 Yıkım Müteahhitliği yetki belgesini alabilmek için gerekli olan iş deneyim miktarı; son 5 yıl içerisinde en az birisi yapı yüksekliği 17,50 m’yi (dâhil) geçen bina yıkımı olmak üzere, 50.000 m2 yapı inşaat alanını geçmesi gereklidir.

Ayrıca banka teminat mektubu en az 1.226.925,00 TL olmalıdır. Y1 Yıkım müteahhitliği başvuru bedeli ise 13.150 TL’dir. (2022 yılı bedeli)

Y2 Yıkım müteahhitliği kapsamı, personel istihdamı ve minimum ekipman gereksinimi ise aşağıdaki gibidir:

• Y2 Yıkım müteahhitleri bina yüksekliği 51,50 m’yi geçmeyen binaların yıkım işini yapabilir.
• Yıkımlarda patlayıcı kullanamaz.
• Ekipman olarak; asgari 16 metre çalışma yüksekliğine sahip uzun erişimli olmak üzere, 1 adet 260 HP gücünde paletli ekskavatör, 1 adet 120 HP gücünde ekskavatör, 1 adet 40 HP gücünde mini ekskavatör, 1 adet 110 HP yükleyici, 1 adet 5 ton su sandıklı arazöz, 1 adet pulverize su ile toz bastırma sistemi (taşınabilir) bulunması gereklidir.
• Teknik personel iş gücü olarak; bir inşaat mühendisi istihdam edilmesi gereklidir.

Y3 Yıkım Müteahhitliği Yetki Grubu Özellikleri ve Başvuru Ücretleri

En alt sınıf yıkım müteahhitlik yetki grubudur. Herhangi bir iş deneyim belgesi Y3 Yıkım Müteahhitliği Yetki belgesi için iş deneyimi gerekmez.

Banka teminat mektubu en az 490.770,00 TL olmalıdır. Y1 Yıkım müteahhitliği başvuru bedeli ise 9.950 TL’dir. (2022 yılı bedeli)

Y3 Yıkım müteahhitliği kapsamı, personel istihdamı ve minimum ekipman gereksinimi ise aşağıdaki gibidir:

• *Bina yüksekliği 13,50 m ve *yapı yüksekliği 17,50 m’yi geçmeyen binaların yıkım işini yapabilir.
• Y3 yıkım müteahhitleri yıkımlarda patlayıcı kullanamaz.
• Asgari ekipman olarak; 1 adet 120 HP ekskavatör, 1 adet pulverize su ile toz bastırma sistemi (taşınabilir) bulunması.
• İnşaat mühendisi istihdamına gerek bulunmamaktadır.

Y1, Y2 ve Y3 Yıkım Müteahhitliği Yetki Grupları ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Yetki belgesi geçerlilik süresince yeterliğe esas ekipman bulundurulması ve personel istihdamı zorunludur.

İş deneyimleri ile ilgili belgeler;

• EKAP üzerinden alınabilir,
• Yıkımı gerçekleştirilen işin toplam yapı inşaat alanı, yıkım tarihi, işi üstlenen gerçek veya tüzel kişinin bilgilerini içeren ilgili idaresinden alınacak resmi yazı ile deneyim belgelendirilebilir,
• İşin müteahhidi ya da yapı sahibi ile yapılmış sözleşme, Yanan ve Yıkılan Yapılar Formu ve sözleşmeye ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri ile tevsik edilebilir.
• Makine ve ekipmanlar kiralama yoluna gidilebilir.
• Makine ve teçhizat yeterliğinin sağlandığına dair iş makinası tescil belgeleri veya demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir raporu veyahut noter onaylı kiralama sözleşmesi ya da finansal kiralama sözleşmesi bulunmalıdır.

Yıkım Müteahhitliği Yetki Grupları İle İlgili İnfografik

Not: Bu içeriği hazırlarken değerli dostum Jeoloji Mühendisi Adem AYDIN'ın hazırlamış olduğu notlardan faydalandım. Kendisine notları benimle ve Sanal Şantiye takipçileri ile paylaştığı için teşekkür ediyorum.