• #evdekal
  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Reklam
  • Mobil Uygulamalarımız
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol
Sanal Şantiye
  • Güncel
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Kariyer
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Kariyer
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
Sanal Şantiye
Anasayfa Kütüphane TBDY 2018

Binalar Kaç Büyüklüğündeki Depreme Karşı Tasarlanıyor?

İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu - İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu
16 Ekim 2019
Kategori: TBDY 2018, Deprem
Süre:4 mins read
3
İzmir depremi
370
PAYLAŞIM
3.7k
OKUNMA
Facebookta PaylaşTwitterda PaylaşWhatsApp'da Paylaş

Bu yazının belli bölümlerini sıradan bir vatandaş anlayabilirken, belli bölümlerini ise sadece teknik elemanlar anlayabilecek. Teknik elemanlardan kastım, mühendisler ve mimarlar.

Bu yazıda, çoğu mimar/mühendislerin bilmediği yada yanlış bildiği, tasarlanan binaların kaç büyüklüğündeki depreme dayanıklı olduğu konusuna açıklık getireceğim/getirmeye çalışacağım.

Yine bu yazı da, TBDY2018(Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği) ‘nin konuyla ilgili bölümlerini de açıklayacağım. Yani TBDY2018 yapılan binaların kaç büyüklüğündeki depreme dayanıklı olmasını istiyor?

Teknik elemanlar bazen “yaptığım bina 8 büyüklüğündeki depreme dayanır, 9 büyüklüğündeki depreme dayanır” tarzında söylemlerde bulunuyor. Bazen de vatandaş bir mimar ya da mühendise “bu bina kaç büyüklüğündeki depreme dayanır” diye sorduğunda, mimar/mühendis “8 büyüklüğündeki depreme bile dayanır” diyebiliyor.

Binalar, vatandaşın anladığı deprem büyüklüğüne göre tasarlanmaz. Yani binalar en çok kullanılan deprem büyüklük ölçeği olan Richter ölçeğine göre tasarlanmaz. Teknik elemanlar da dahil her kim benim binam 8 büyüklüğündeki depreme dayanır, 9 büyüklüğündeki depreme dayanır diyorsa bilin ki yalan söylüyordur. Binalar deprem esnasında, yani hareket esnasında yapıda oluşması muhtemel ivmeye göre tasarlanır. Bu konunun ayrıntısına birazdan gireceğim.

Richter deprem büyüklüğü, sismograf denilen cihazların yer hareketine bağlı salınımlarına bağlı olarak belirlenen bir sayıdır. Richter ölçeğindeki sayılar lineer değil logaritmik olarak büyür. Yani Richter ölçeğinin kadranındaki iki sayı arasındaki fark bir birim değildir. Yani 3 büyüklüğü ile 4 büyüklüğü arasındaki fark 1 birim değildir. Richter ölçeğindeki sayılar logaritmik olarak yerleştirildiğinden(10 tabanına göre), iki rakam arasındaki fark 10 birimdir. 3 büyüklüğündeki deprem ile 4 büyüklüğündeki deprem arasında 10 kat büyüklük farkı vardır. Büyüklük konusu sanırım anlaşıldı.

Binalar Kaç Büyüklüğündeki Depreme Karşı Tasarlanıyor?
görsel: https://www.tech-worm.com/sismograf-nedir-ne-ise-yarar-nasil-calisir/

Birde şiddet konusunu açıklayayım. Deprem büyüklüğü ile deprem şiddeti farklı kavramlardır. Deprem şiddeti dediğimiz şey arazideki yapıların gördüğü hasardır. Şiddet 1 ile 12 arasında değişir. Eğer hiç yapı olmayan bir çöl de 9 büyüklüğünde bir deprem olmuşsa, burada hiç yapı olmadığından ve dolayısıyla yapı hasarı olmadığından deprem şiddeti sıfırdır. Şiddet tamamen yer üstü yapıların hasarının bir göstergesidir.

Türkiye de, TBDY2018 dediğimiz bina deprem yönetmeliği kullanılmaktadır. Türkiye deprem tehlikesi haritasından, bina yapılacak yerdeki ivme alınıp tasarımda kullanır. Ss değeri dediğimiz değer.

(Ss) değeri nedir?

Bu yazıyı okuyan kaç kişi acaba doğru düzgün Ss değerinin anlamını bilmekte? Eğer teknik elemansanız bir düşünün bakalım (Ss) değeri nedir?

Deprem tehlike haritasından tüm deprem hesaplarını yaparken kullandığınız (Ss) değeri çoğu kişinin tahmin ettiği gibi deprem ivmesi ya da yer ivmesi değildir.

(Ss) değeri, yüzeysel bir tabirle, tek katli bir yapıda (idealize edilecek tek serbest dereceli sistem) yer hareketinin yani depremin oluşturacağı ivmedir. Yapıdaki ivme ile deprem ivmesi farklıdır. Yapıdaki kuvveti bulacaksanız yapıdaki ivmeyi bulmanız gerekir. Dolayısıyla deprem hesabında esas olan, yapıda okusan ivmedir. Deprem tehlike haritasındaki Ss değeri ise size iste bu yapıdaki ivmeyi verir.

Binalar Kaç Büyüklüğündeki Depreme Karşı Tasarlanıyor?
Türkiye Deprem Tehlike Haritaları örnek bir koordinatın DD-2 deprem yer hareketi düzeyi ve ZC sınıfına göre değerleri

Deprem tehlike haritasına baktınız Ss=1 buldunuz. Bu ne demek?

Yapınıza yatayda 1g kadar ivme etkiyor anlamına gelir. Yani tam yerçekimi kadar bir ivme. Bunu yapı kütlesi ile çarparsanız, yapınıza etkiyen yatay kuvveti deprem kuvvetini bulursunuz. Yapınızın toplam kütlesi M ise, yapıda F= 1g x M kadar yatak kuvvet oluşur. Yani yapınızın ağırlığı kadar bir yatay kuvvet deprem kuvvetidir. Kuvvetin büyüklüğünü düşünün.

Deprem tehlike haritasındaki Ss değerine yapıda oluşan ivme dedik.

Peki, bu değerden hareketle yaklaşık olarak yer ivmesini bulabilir miyiz?

Evet, bunu da bulabilirsiniz.

Hesaplarda biliyorsunuz Ss değerini zemin büyütmesi Fs ile çarpıp biraz büyütüyoruz. Zemin büyütmesi yok diye düşünelim. Haritada baktınız. Ss=0.90 çıktı(Fs=1) Yani yapıdaki spektral ivme 0.90. (0.2 saniyeye tekabül ediyor). TBDY2018 ŞEKİL 2 1 e bakin. Yer ivmesi bina ivmesinin sıfır olduğu yere tekabül eder. Sekile baktığınızda 0.40Sds nin sıfır periyoda denk geldiğini görürsünüz(Sds=Ss x Fs, Fs=1 almıştık). O halde bu durumda yer ivmesi 0.40 x Ss okur. Yani 0.40×0.90=0.36
Deprem ivmesi 0.36g bulunur. Dikkat edin deprem ivmesi kaç, yapı ivmesi kaç.

Sonuç olarak yapılarımızı deprem büyüklüğüne göre tasarlamıyoruz. Benim yapım 9 büyüklüğüne dayanır, 8 büyüklüğünde bir şey olmaz gibi tabirler doğru değil, etik değildir. Basta teknik elemanlar olmak üzere neyi nasıl hesap ettiğimizin farkında olmamız gerekir, insanları bilinçli ya da bilinçsiz kandırmamamız gerekir.

Ahmet ÇELİKKOLLU
İnşaat Mühendisi
ESKISEHIR
0545 491 9515

Etiketler: ahmet çelikkollurichter ölçeğitbdy 2018yer ivmesi
Paylaş147Tweet92Gönder



Sanal Şantiyeye Özel İndirimli Online Mühendislik Eğitimleri

Mühendis Akademi Eğitimleri

1- TBDY 2018 Uyumlu SAP2000 Eğitimi - 69.99 TL - İNCELE / SATIN AL


2- TBDY 2018 Uyumlu ETABS Eğitimi - 69.99 TL - İNCELE / SATIN AL


3- TEKLA (X-Steel) Structures Eğitimi (1) - 59.99 TL - İNCELE / SATIN AL


4- TEKLA (X-Steel) Structures Eğitimi (2) - 46.99 TL - İNCELE / SATIN AL


5- MS PROJECT Eğitimi - 64.99 TL - İNCELE / SATIN AL


6- REVIT Architecture Eğitimi - 39.99 TL - İNCELE / SATIN AL


7- REVIT Structure Eğitimi - 69.99 TL - İNCELE / SATIN AL


8- TBDY 2018 Uyumlu STA4CAD Eğitimi - 36.99 TL - İNCELE / SATIN AL

Diğer Eğitmenlerin Hazırladığı Eğitimler

1- Sıfırdan Statik Proje Okuma ve Yorumlama Eğitimi - 40 TL - İNCELE / SATIN AL


2- Yapım İşi İhalesine Hazırlık Süreci ve Metraj Eğitimi - 36.99 TL - İNCELE / SATIN AL


3- SAP2000, ETABS, STA4CAD, ProtaStructure ile Statik Proje Eğitimi - 50 TL - İNCELE / SATIN AL


4- Temelden Çatıya İnşaat Eğitimi - 60 TL - İNCELE / SATIN AL


5- TBDY 2018’e göre Sıfırdan IdeCAD Statik v10 Eğitimi - 36.99 TL - İNCELE / SATIN AL


6- TBDY 2018'e göre STA4CAD ile Statik Proje Eğitimi - 40 TL - İNCELE / SATIN AL

 
 
 
 
 
Önceki İçerik

BIM Convention Of Eskişehir 2019

Sonraki İçerik

Ağaçların Üzerinde Bir Yol

İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu

İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu

İnşaat Mühendisi - Eskişehir

İlgili İçerik

Depremlerin Önceden Tahmin Edilmesi Mümkün müdür?

- ramazannipek
Depremlerin Önceden Tahmin Edilmesi Mümkün müdür?

Deprem Nedir? Depremler çok sayıda can ve mal kaybına sebep olduğundan insanlar için her zaman büyük bir tehlike oluşturmaktadır. Bu...

Devamını oku

Tasarım Gözetimi ve Kontrolü Hizmetlerine Dair Tebliğ (21 Ocak 2021)

- İnş.Müh.Mustafa AKSU
Tasarım Gözetimi ve Kontrolü Hizmetlerine Dair Tebliğ (21 Ocak 2021)

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca 21 Ocak 2021 tarihli 31371 sayılı Resmi Gazete'de Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği kapsamında yapılacak tasarım gözetimi...

Devamını oku

Ağır Hasar Nedir? Ağır Hasar Tipleri Nelerdir?

- Zülfü Yetkin
Ağır Hasar Nedir? Ağır Hasar Tipleri Nelerdir?

Ağır Hasar Nedir? Taşıma gücünde geri kazanılması çok zor ve ekonomik olmayan miktarda kayıp olan bir hasar düzeyi olarak tanımlanabilir....

Devamını oku

1939 Erzincan Depremi (7,9)

- Muhammet Talha Salman
1939 Erzincan Depremi (7,9)

1939 Erzincan Depremi, bu tür elim olayları konuşmak için cümleye başlamak hakikaten zor iş. Fakat konuşmadıkça, hatırlamadıkça ve de hatırlatmadıkça...

Devamını oku
Sonraki İçerik
Dev Sarmal Yol, Danimarka

Ağaçların Üzerinde Bir Yol

Yorumlar 3

  1. HAYRETTİN TOKAY says:
    1 sene Önce

    Merhaba Ahmet bey. Hesaplarda biliyorsunuz Ss değerini zemin büyütmesi Fs ile çarpıp biraz büyütüyoruz. Zemin büyütmesi yok diye düşünelim. Haritada baktınız. Ss=0.90 çıktı(Fs=1) Yani yapıdaki spektral ivme 0.90. (0.2 saniyeye tekabül ediyor). bu bölümdeki 0.2 sn yi nasıl bulduğunuzu biraz daha açar mısınız?

    Cevapla
  2. İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu says:
    1 sene Önce

    Yapinin dinamim ozellikleri yapida olusacak deprem kuvvetlerini belirler. Tek katli yapinin hakim periyodunu yaklaşik 0.20 saniye kabul edelim. Ss=0.90 ve S1 =0.20 saniye olsun. Tablo 2.1 i önunuze acin. Simdi TB yi bulalim. TB=SD1/SDS…0.20/0.9=0.22 saniye . Simdi de TA yi bulalim TA=0.2 × TB=0.20×0.22=0.044 saniye. Bu buldugunuz kose periyotlari. Yani yapinizin periyodu 0.044 saniye ile 0.22 saniye arasinda ise ornek yapimizda max spektral ivme olusur. Bu aralikta SDS=0.90 olur. Bizim tek katli yapi periyodu 0.20 kabul edilirse , 0.20<0.22 oldugundan yapidaki ivme direkt SDS ye esit olur. SEKIL 2.1 e baktiginizda TA ile TB arasinda fonksiyonda duz bir plato gorursunuz. Bina periyodunuz bu plato uzerine denk geliyorsa bilin ki binaniz da maximum deorem kuvveti olusacaktir. Bu platoyu gectikten sonra tablo 2.1 deki fonksiyon asagi dogru inmektedir, ysni yapi periyodu bu platodan ne kadar uzaksa , yapida deprem kuvveti o denli azalir. O halde yapi periyodunuzu oyle ayarlayin ki TA ile TB arasindaki platodan uzaklasin, deprem kuvvetini azaltin. Anlatabilmisimdir umarim..

    Cevapla
  3. Kenan ulu says:
    8 ay Önce

    Sayın hocam öyle bir anlatıyorsunuz ki inanın hiç birşey anlamadım. Bildiğim şeyleri dahi karıştır oldum. Lütfen yazdıklarınızı bir okuyup siz bu yazıda bir gariplik olup olmadığına bakarmısınız.

    Cevapla

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Güncel Fiyatlar

  • Fiyatlar

Çimento Fiyatları – 2021 Çimento Fiyatları

İnşaat Mühendisleri ve Mimarlar için En İyi Online Eğitimler

2021 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Resmi Gazetede Yayımlandı

2021 Birim Fiyatları – Tüm Bakanlıklar – Güncel Liste

2021 Tuğla Fiyatları – İllere Göre Güncel Fiyatlar

2021 Yılı Birim Fiyatları – Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

  • Trend
  • Yorumlar
  • Yeni
2021 Yılı Birim Fiyatları – Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

2021 Yılı Birim Fiyatları – Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Hazır Beton Fiyatları 2021 – İllere Göre Güncel Fiyatlar

Hazır Beton Fiyatları 2021 – İllere Göre Güncel Fiyatlar

Excel Püf Noktaları

Excel Püf Noktaları

Temel Nedir? Temel Çeşitleri Nelerdir?

Temel Nedir? Temel Çeşitleri Nelerdir?

Mühendislik Öğrencileri Laptop Alırken Nelere Dikkat Etmeli? | Tavsiye ve Öneriler

Mühendislik Öğrencileri Laptop Alırken Nelere Dikkat Etmeli? | Tavsiye ve Öneriler

Kimler Şantiye Şefi Olabilir?

Kimler Şantiye Şefi Olabilir?

İnşaat Mühendisliği Okumanız İçin En İyi 6 Neden

İnşaat Mühendisliği Okumanız İçin En İyi 6 Neden

TBDY2018'in Tek Doğrultulu Asmolen Döşemeli Sistemlere Bakışı

TBDY2018’in Tek Doğrultulu Asmolen Döşemeli Sistemlere Bakışı

Revak Nedir? | Revağın Tarihsel Gelişimi

Revak Nedir? | Revağın Tarihsel Gelişimi

TEST: İnşaat Mühendisliği Karma Bilgi Testi

TEST: İnşaat Mühendisliği Karma Bilgi Testi

Yatay Mimari ve Dikey Mimari Üzerine Düşünceler

Yatay Mimari ve Dikey Mimari Üzerine Düşünceler

NATM – Yeni Avusturya Tünel Açma Metodu

NATM – Yeni Avusturya Tünel Açma Metodu

Son Tweetler

@sanalsantiye
Sanal Şantiye

İnşaat Sektörünün Bilgi Kaynağı
Tavsiyeler
-Aykut ÖZDEMİR

Bizi Takip Edin

Sorular

  • Kutu menfez metraj ataşman ve abak
  • kaplama malzemesi yükü
  • malzeme teklifi toplama süreci
  • kolon ve perde rijitliği hesabı
  • kat yüksekliğini arrtırmak

Yasal Uyarı

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde Ek-4 “…hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister.” hükmü uyarınca telif hakkı ihlali olduğunu düşündüğünüz yazı/resim/video vb. içerikleri bize bildirmeniz durumunda 3 gün içinde gerekli işlem yapılarak ilgili içerik kaldırılacaktır.

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazarlık
  • Kullanım Koşulları
  • Gizlilik Politikası
  • Reklam
  • Şikayet/İletişim
  • Site Haritası

©2009-2021 Sanal Şantiye

Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Fiyatlar
    • Konu Dışı
    • Teknoloji
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Yapı Malzemeleri
      • Ulaştırma
      • Mekanik
      • Hidrolik
      • Geoteknik
      • Yapı İşletmesi
      • Diğer Notlar
    • Deprem
    • İnşaat Programları
    • Kişisel Gelişim
    • Kitaplar
    • Staj
    • Makaleler
    • Şantiye
  • Yerbilimleri
  • Kanun & Yönetmelikler
  • Testler
  • Video
  • Soru Cevap
  • Online Eğitimler
  • Ekibe Katıl
  • Hakkımızda
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol

©2009-2021 Sanal Şantiye

Hoşgeldin!

Hesabınıza giriş yapın

Şifremi Unuttum Kaydol

Yeni Hesap Oluştur

Kayıt olmak için formu doldurun

Tüm alanlar zorunludur Giriş

Şifrenizi geri alın

Şifrenizi yenilemek için e-posta adresinizi veya kullanıcı adınızı girin

Giriş