• Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Reklam
  • Mobil Uygulamalarımız
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol
Sanal Şantiye
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
Sanal Şantiye
Anasayfa Blog Mühendislik Harikaları

Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii

Sanal Şantiye - Sanal Şantiye
2 Temmuz 2021 - Güncelleme 1 Mart 2024
Kategori: Mühendislik Harikaları
0

Sultanahmet Camii, İstanbul’un Fatih ilçesinde, kendi adını verdiği Sultanahmet Meydanı üzerinde bulunan, Osmanlı mimarisinin revaklı avlulu şemasını zirveye taşımış eserlerinden biridir. 1609 yılında inşaatına başlanıp 1616 yılında ibadete açılan caminin teknik detayları incelendiğinde, çok özel bir mühendislik yapısı olduğu aşikârdır. Biz de bu yazımızda bu detayların öne çıkan kısımlarına sizlerle beraber göz atmaya çalışacağız.

Serinin diğer yazılarına aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz.

  • Bir Mühendis Gözüyle Ayasofya
  • Bir Mühendis Gözüyle Süleymaniye Camii
  • Bir Mühendis Gözüyle Selimiye Camii

Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii

İçindekiler

  • Caminin Yapımına Karar Veriliş Süreci
  • Sultanahmet Camii Zemininin Yükseltilme İşlemleri
  • Sultanahmet Camii’nin Yapım Süreci 
  • Caminin Tasarımı Ve Mimari İncelemesi
  • Yapıda Kullanılan Malzemeler
  • Sultanahmet Camii Taşıyıcı Sistem Elemanları
  • Fil Ayakları ve Sütunların Yorumlanması
  • Türkiye’nin 6 Minareli İlk Camisi
  • Sultanahmet Camii Neden Blue Mosque Olarak Biliniyor?
  • Bilinmesi Gereken Bazı Önemli Detaylar
  • Sanal Şantiye sitesinden daha fazla şey keşfedin

Caminin Yapımına Karar Veriliş Süreci

Dinine bağlı bir padişah olan Sultan I. Ahmet’in en büyük arzusu; Ayasofya’yı geride bırakacak haşmette bir camii inşa ettirmekti. Bu arzusunu gerçekleştirmek için camiye yer arayışına başlayan sarayın ileri gelenleri, teklif ettikleri hiçbir mahâlde padişahtan olumlu cevap alamamıştır.

Nihayet I. Ahmet’in aklına caminin bugünkü yeri gelmiştir. Ancak o zamanlarda burada eski Sokullu Mehmet Paşa Sarayı yer aldığından dolayı bu yapı ve civarındaki kalıntılar tesviye edilerek kazı işlemlerine başlanmıştır.

Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii
Aynı Kare İçerisinde Ayasofya Ve Sultanahmet

Yapının mimarı; Mimar Sinan’ın ölümünden sonra başmimarlığa getirilen Sedefkâr Mehmet Ağa’dır. Eski kaynaklardan elde ettiğimiz bilgilere göre; Sedefkâr Mehmet Ağa’nın, sarayda görevli ehil insanlardan geometri ve mimarlık öğrendiği, hatta Başmimar Koca Sinan’la tanışarak ondan öğütler aldığı bilinmektedir.

Sultanahmet Camii Zemininin Yükseltilme İşlemleri

Mimar Mehmet Ağa, 12 katlı bir platformu esas alarak zemini belli bir seviyeye kadar yükseltmiştir. Buradan da anlaşılacağı üzere Ayasofya’nın karşısında ondan daha yüksek bir yapı inşa edilmesi istendiği açık bir şekilde görülmektedir.

Sultanahmet Camii
Sultanahmet Camii

Sultanahmet Camii’nin Yapım Süreci 

İnşaat, 1609 yılında başlamış ve camii, kısmi olarak 1616 yılında ibadete açılmıştır. Yapının tüm aşamaları ise 1617 yılında tamamlanmıştır.

İnşaat süresinde gönüllüler de olmak üzere çok sayıda işçi çalışmıştır. Temel kazılma aşamalarında ve ilerleyen süreçlerde Sultan I. Ahmet de özellikle cuma günleri bu çalışmalara katılmış ve inşaatı sık sık ziyaret ederek süreç hakkında bilgiler almıştır.

Yapı; imaret, medrese, tabhane, darüşşifa, dar’ül kura, mektep, arasta, hamam, çeşme ve sebiller, dükkanlar, hünkâr kasrı ve türbesiyle beraber bir külliye olarak inşa edilmiştir.

Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii

Caminin Tasarımı Ve Mimari İncelemesi

Mimar Sedefkâr Mehmet Ağa, “Boyutta Büyüklük, Heybet ve İhtişam” fikirlerini bu esere başarıyla yansıtmıştır. Osmanlı cami mimarisiyle Bizans kilise mimarisinin 200 yıllık bir sentezini barındıran Sultanahmet Camii’nde komşusu Ayasofya’dan da mimari açıdan izler yer almaktadır. Caminin önünde ve iki yanında geniş bir dış avlusu olup bunun çevresi pencereli du­varlarla çevrilidir. Bu avluya, üçü cephede olmak üzere sekiz kapıdan girilir.

  • Osmanlı mimarisinde müminleri tek bir kubbe altında toplamak hedeflendiği için, bu yapıda da ana kubbe kusursuz bir fizik ve geometri bilgisiyle oluşturulmuştur.
  • Yapı, kareye yakın(64m x 72m) bir formda oluşturulduğu için, kubbenin dairesel formuna geçişinde çeyrek kubbe ve pandantif gibi öğelerden yararlanılmıştır.
  • Mekândan daha fazla kişinin yararlanabilmesi adına genişletme için yarım kubbelere başvurulmuş, küçük geçişleri sağlamak için tonozlardan yararlanılmıştır.
Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii
Fil Ayağı, Yarım Kubbe, Çeyrek Kubbe ve Müezzin Mahfili Detayları

Yapıda Kullanılan Malzemeler

  • Yapının duvarları hafif, işlenmesi kolay bir malzeme olan küfeki taşından inşa edilmiştir. Bu taşlar, deniz yoluyla Ahırkapı’ya getirilerek daha sonra inşaat alanına taşınmıştır.
  • Yapıda yer alan beyaz mermerler Marmara Adası’ndan, kırmızı somaki taşı Mihaliç’ten getirilmiştir. Bu malzemeler caminin sütunlarında kullanılmıştır. Kırmızı somaki taşlarının bazı revak sütunlarında da kullanıldığı, defter kayıtlarında belirtilmektedir.
  • Ahşap malzemeler Bartın, Ereğli, İzmit ve Üsküdar’dan temin edilmiştir.
  • Kubbelerin kaplanmasında kullanılan kurşunlar Üsküp ve Sidre Kapsa’dan getirilmiştir.

Sultanahmet Camii Taşıyıcı Sistem Elemanları

Caminin ibadethane bölümü 64 metre uzunluğunda ve 72 metre genişliğinde olup kareye yakın bir forma sahiptir. Merkezi ana kubbe 23,5 metre çapa sahiptir ve yerden yüksekliği 43 metredir.

Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii
Paye Ve Sultan Mahfili Detayları
  • Yapıya gelen yatay yüklerin(rüzgâr, deprem vb.) taşınmasında ve zemine aktarılmasında; kemerler, sütunlar, payeler ve taşıyıcı özelliğe sahip duvarlardan faydalanılmıştır.
  • Ana kubbenin yükünü karşılayan ana elemanlar 4 adet fil ayağıdır. Bu ana kolonların çapları 5 metredir. Fil ayaklarının arasında yanlara geçişi sağlamak adına yarım kubbelere başvurulmuş ve bu geçişler, sivri kemerler aracılığıyla yapılmıştır.
Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii
Merkezi Kubbe, Yarım Kubbe Ve Sivri Uçlu Kemerler
  • Ana kubbenin yükünü taşıyan yardımcı elemanlar; mermerden yapılmış 8 adet silindir formlu payelerdir(kolonlar). Bu kolonlar alt katlarda yivli(oyuklu), üst katlarda ise düz silindir şeklindedir ve kemerlere bağlanmaktadır.
  • Dört ana fil ayağı dıştan sekizgen gövdeli ağırlık kuleleri şeklinde yükselmektedir. Üzerleri sivri kubbelerle örtülmüş olan bu kuleler, kemerlerle beraber merkezi kubbeye destek sağlamaktadır.
Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii
Üstten Görünüm
  • Ağırlığın fazla bindiği köşelerde granit sütunlar kullanılmıştır.
  • Yapının iki yanda yer alan cepheleri duvar payandalarıyla üçe bölünmektedir. Mihrap cephesi ise düz duvar olarak ele alınmış ve toplamda dört adet farklı boyuttaki payanda ile bölünmüştür.

Sultanahmet Camii’nde harim(ibadethane), iç ve dış avlular, yan revaklar dahil olmak üzere toplamda 214 adet sütun, 4 adet fil ayağı(ana kolon), iç kısımda 8 adet minyatür fil ayağı bulunmaktadır.

Fil Ayakları ve Sütunların Yorumlanması

  • Sultanahmet Camii’nin ortasında dört adet yivli, mermer fil ayağı bulunmaktadır. Galerilerde ise bunlara benzer şekilde 8 adet minyatür fil ayağı kullanılmıştır. Orta galerilerde ikişer adet kullanılan bu elemanlar, arka safların köşelerine de birer adet yerleştirilmiştir.
  • Minyatür fil ayaklarının arasında simetriyi sağlama adına, puding taşı ve granit gövdeli sütunlar da bulunmaktadır.
Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii
Sütun Detayları
  • Müezzin mahfilinde yer alan sütunların tamamı mermer gövdeli ve altıgen formludur. Osmanlı mimarisinde müezzin mahfilleri, halka yakınlığı temsil etmek adına çok şatafatlı yapılmamış ve bu eserde de bu kurala uyulmuştur.
  • Yapının güneydoğu köşesinde yer alan Hünkâr mahfilinde karşılıklı iki sıra olmak üzere toplam 10 adet sütun yer almaktadır.

Türkiye’nin 6 Minareli İlk Camisi

Sultanahmet Camii, Türkiye’nin 6 minareye sahip ilk camisidir. Yapımı aşamasında Kâbe’den daha fazla minareye sahip olacak olmasından dolayı Sultan I. Ahmet’e tepki gösterilmiş, buna karşılık olarak Sultan I. Ahmet, Kabe’ye bir minare daha yaptırmıştır.

Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii
Sultanahmet Camii Minare Detayları

Küfeki taşıyla inşa edilmiş olan 6 minarenin 4 tanesi caminin köşelerinde yer alırken diğer iki tanesi ön avluda yer almaktadır. Caminin köşelerinde yer alan minareler 3 şerefeli, geri kalanlar ise 2 şerefelidir. Bu şerefelerin toplam sayısı 16’dır ve Sultan I. Ahmet’in Osmanlı’nın 16. padişahı olmasını ifade etmektedir.

Sultanahmet Camii Neden Blue Mosque Olarak Biliniyor?

Sultanahmet Camii, mimarisinden, taş işçiliğine, çinisinden, kalem işçiliğine, hat sanatından ahşap işleme ve maden sanatına kadar Klasik Osmanlı sanatının pek çok örneğini barındırmaktadır.

Cami içerisinde 21043 adet İznik çinisi kullanılmış ve üst taraflarda farklı zamanlarda mavi boya uygulamaları yapılmıştır. Yapıda mavi rengin yoğun kullanımı sonucunda esere “Mavi Camii (Blue Mosque)” ismi de yakıştırılmıştır.

Bir Mühendis Gözüyle Sultanahmet Camii

Bilinmesi Gereken Bazı Önemli Detaylar

  • İbadethane kısmı 260 adet pencere ile aydınlatılmaktadır ve bu sayı Süleymaniye Camii’nden fazladır. Mavi rengin yoğunluğuyla beraber yapı içerisinde büyük bir ferahlık sağlanmaktadır.
  • Örümcek ve haşere oluşumlarına karşı avizelerin yanlarında devekuşu yumurtaları kullanılmış ancak büyük çoğunluğu günümüze ulaşmamıştır.
  • Yapının üst kısımlarına mavi boya hakimdir ancak bu malzemeler düşük kaliteli olduğundan dolayı zamanla solmuştur.
  • Hat dekorasyonlarının çoğu, zamanın en büyük hat sanatçısı Seyid Kasım Gubari tarafından yapılmıştır.

Bir başka yazıda tekrar görüşmek dileğiyle.


Metin Ve Görseller İçin Kaynaklar / References For Text and Images
  • YÜCEİL, Irmak Güneş, Sultanahmed Camii Sütunları Ve Sütun Başlıkları Üzerine Bir Araştırma, 2013
  • Renk Gazetesi, İslam Şaheserleri, 19 Haziran 1985 Ramazan Özel Sayısı
  • Sultan Ahmed Camii, T.C. Fatih Kaymakamlığı
  • Sultan Ahmed Camii Ve Külliyesi, TDV İslam Ansiklopedisi

Sanal Şantiye sitesinden daha fazla şey keşfedin

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Etiketler: blue mosquesedefkar mehmet ağasultanahmet cami özelliklerisultanahmet camiisultanahmet camii mimari
Paylaş76Tweet47Gönder
Sanal Şantiye

Sanal Şantiye

Sanal Şantiye® 2009 yılında, başta inşaat mühendisliği olmak üzere, inşaat sektörünü takip etmek ve inşaat sektörüne katkıda bulunmak için kurulmuştur. Aylık 150.000'den fazla görüntülenme alan Sanal Şantiye® ile ilgili işbirlikleriniz için bize whatsapp hattımızdan ulaşabilirsiniz.

İlgili İçerik

Wuppertal Asma Demiryolu

- Yük.İnş.Müh.Muhammed Demirkollu
Wuppertal Asma Demiryolu

Wuppertal Asma Demiryolu Almanya'nın Köln ve Dortmund şehirlerinin arasında bir yer olan Wuppertal dünyaca ünlü ters monoray asma bir demiryoluna...

Devamını okuDetails

San Marco Çan Kulesi: Venedik’in En Yüksek Yapısının Temel Rekonstrüksiyonu

- İnş. Müh. Elifnur Kanburoğlu
San Marco Çan Kulesi

Piazza Halk Meydanı'nda yer alan ve şehrin en belirgin sembollerinden biri olarak anılan San Marco Çan Kulesi, yaklaşık 800 yıl...

Devamını okuDetails

Sky Bridge 721: Dünyanın En Uzun Asma Yaya Köprüsü

- İnş. Müh. Elifnur Kanburoğlu
Sky Bridge 721: Dünyanın En Uzun Asma Yaya Köprüsü

Dünyanın en uzun asma yaya köprüsü olma özelliğini taşıyan Sky Bridge 721, 13 Mayıs 2022 tarihinde halka açılmıştır. Çek Cumhuriyeti'nde...

Devamını okuDetails

Bir Ay İçinde 90° Döndürülen Bina: Indiana Bell

- İnş. Müh. Elifnur Kanburoğlu
Bir Ay İçinde 90° Döndürülen Bina: Indiana Bell

Bir yapı ne kadar sağlam tasarlanmış veya ağır olursa olsun, bazen harika bir mühendislik ile yapıya zarar vermeden yapının yerini...

Devamını okuDetails
Please login to join discussion

En Çok Okunanlar

  • Hazır Beton Fiyatları 2025 – Haziran Ayı Güncel Fiyatlar

    Hazır Beton Fiyatları 2025 – Haziran Ayı Güncel Fiyatlar

    40670 paylaşım
    Paylaş 16268 Tweet 10167
  • Kira Sözleşmesi Örneği (PDF) – 2025 | Kira Sözleşmesinde Dikkat Edilecekler

    14173 paylaşım
    Paylaş 5611 Tweet 3507
  • Güncel Çimento Fiyatları – 2025

    12051 paylaşım
    Paylaş 4820 Tweet 3013
  • 2024 Yılı Bina Metrekare İnşaat Maliyet Bedelleri Yayımlandı

    6987 paylaşım
    Paylaş 2795 Tweet 1747
  • Radye Temel Nedir? Nasıl Uygulanır?

    11887 paylaşım
    Paylaş 4754 Tweet 2972

Son Yorumlar

  • İnşaat İşçilerine Belge Zorunluluğu Geliyor için İnş.Müh. Fatih Taner Vural
  • Devam Eden Bir Şantiyenin Şefliğini Devralırken Nelere Dikkat Edilmeli? için İnş.Müh. Fatih Taner Vural
  • İnşaat mühendisi maaş aralığı için İNŞ.MÜH. ALİ İSMAİL
  • Çin, Nükleer Füzyon Enerjisi Arayışında: Yapay Güneş için stefantraugott
  • Tünel Kalıp Uygulama Rehberi (Tüm Detaylarıyla) – PDF için ferhtulker

Sponsorlu İçerik



Sorular

  • Trapez Betonu Hakkında
  • TERAS KAT MI, ÇATI ARASI KAT MI?
  • riskli yapı tespiti için sınava yönelik çalışma
  • Yapı kullanma almak için ne yapılmalı?
  • minha etimolojisi

Bizi Takip Edin

Sanal Şantiye ®

Abone ol

Sanal Şantiyeye abone olmak ve e-posta ile bildirimler almak için e-posta adresinizi girin.

Diğer 201 bin aboneye katılın

Yasal Uyarı

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde Ek-4 “…hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister.” hükmü uyarınca telif hakkı ihlali olduğunu düşündüğünüz yazı/resim/video vb. içerikleri bize bildirmeniz durumunda 3 gün içinde gerekli işlem yapılarak ilgili içerik kaldırılacaktır.

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazarlık
  • Kullanım Koşulları
  • Gizlilik Politikası
  • Reklam
  • Şikayet/İletişim
  • Site Haritası

© 2009 - ∞ Sanal Şantiye

Hoşgeldin!

Hesabınıza giriş yapın

Şifremi Unuttum Kaydol

Yeni Hesap Oluştur

Kayıt olmak için formu doldurun

Tüm alanlar zorunludur Giriş

Şifrenizi geri alın

Şifrenizi yenilemek için e-posta adresinizi veya kullanıcı adınızı girin

Giriş
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Konu Dışı
    • Teknoloji
    • Sponsorlu İçerik
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Yapı Malzemeleri
      • Ulaştırma
      • Mekanik
      • Hidrolik
      • Geoteknik
      • Yapı İşletmesi
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Deprem
    • İnşaat Programları
    • Kişisel Gelişim
    • Kitaplar
    • Staj
    • Makaleler
    • Şantiye
  • Kanun & Yönetmelikler
  • Güncel Malzeme Fiyatları
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Hazır Beton Fiyatları İllere Göre
    • Çimento Fiyatları
    • Güncel Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatlar (Tüm Bakanlıklar)
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
  • Testler
  • Video
  • Soru Cevap
  • Yazarlar
  • Ekibe Katıl
  • Hakkımızda
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol

© 2009 - ∞ Sanal Şantiye

Bu web sitesi çerezleri kullanır. Bu web sitesini kullanmaya devam ederek, çerezlerin kullanılmasına izin vermiş olursunuz. Gizlilik politikamızı inceleyin.