İstanbul için ‘tarihi’ karar

İstanbul için kelimenin tam anlamıyla ‘tarihi’ karar… 2. İdare Mahkemesi tarihi yarımadayı imara açan koruma amaçlı uygulama planındaki 61 maddeden 37’sini iptal etti. Böylece Yedikule Bostanları’ndan Kumkapı’ya kadar pek çok alanda yapılaşmanın önüne geçilmiş oldu. Sirkeci Garı alanının ise kültürel amaçlı kullanılmasına karar verildi.
İstanbul 2. İdare Mahkemesi, eski İstanbul’un kalbi “tarihi yarımada”yı ilgilendiren 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama planın iptali istemiyle açılan davada, 61 konu başlığından 37’sine yürütmeyi durdurma, 7’sine ise kısmen yürütmeyi durdurma karar verdi. 24 Nisan 2015’de verilen yürütmeyi durdurma kararının ana başlıklar arasında Avrasya Tünel Geçişinin bağlandığı Kennedy Caddesi, Tarihi yarımada trafiğini yoğunlaştıracağı öngörülen ulaşım kararları, AVM ve otel yapılmasının önü açılan Topkapı İETT Garajı, Kumkapı Balık halinin marina olmasına ilişkin planlar yer alıyor.
DETAYLI BİLİRKİŞİ RAPORU HAZIRLANDI
1/1000 ölçekli planı değerlendirmek üzere, 9 Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nden 3 öğretim üyesi 286 sayfalık detaylı bir bilirkişi raporu hazırladı. İstanbul 2. İdare Mahkemesi’nin bilirkişi raporuna dayanarak verdiği ara kararda öne çıkan bazı başlıklar şöyle:

AVRASYA TÜNEL GEÇİŞİ TARİHİ YARIMADA TRAFİK HIZINI ARTTIRIR
Tarihi yarımada bölgesindeki araç trafiği ve sahil şeridinde yer alan Kennedy Caddesi’ne ilişkin ulaşım kararlarında oy çokluğuyla yürütmenin durdurulmasına karar verildi. Hazırlanan ulaşım planlarının Tarihi yarımadanın gerçekliğinden yola çıkılarak değil, metropol kentin ulaşım taleplerine göre belirlendiğinin ifade edildiği raporda, toplu taşımaya yönelik araştırmaların yetersiz olduğu vurgulandı. Araç trafiğinin kademeli olarak azaltılmasına ilişkin politikaların benimsenmesine rağmen Aksaray, Yenikapı, Eminönü kavşaklarda yolların yer altına alınmasının hızlı trafik akışına neden olacağı belirtildi.

SİLUETİN KORUNMASINDAN ÇOK, TRAFİK HIZININ ARTIRILMASI AMAÇLANMIŞ

Bilirkişi raporunda Tarihi Yarımadaya bağlanacak Avrasya Tünel Geçişi’ne ilişkin ise “Tarihi Yarımadanın silüetinin korunması kaygısından çok, Avrasya Tüneli vasıtasıyla trafik akış hızının arttırılmasının amaçlandığı” tespitinde bulunuldu. Avrasya Tüneli projesi kapsamında sahil şeridinde yer alan Kennedy caddesinin 3 şeritten 4 şeride çıkarılması, alt geçitler ve U dönüşü gibi uygulamaların trafik hızını arttıracağı ifade edildi. Oyçokluğu ile verilen kararda ‘ayrışık oy’ kullanan Bahtiyar Kayışoğlu, İstanbul’un artan nüfusu, metro ulaşım ağının geliştirilmesi ve siluete etkilerinin sınırlı olacağı gerekçesiyle aksi yönde görüş bildirdi. Kayışoğlu Avrasya Projesi ile Asya ve Avrupa arasında yolculuk süresinin kısalacağı şerhini de düştü.

“TOPKAPI İETT GARAJI TİCARET ALANINDAN YEŞİL ALANA DÖNDÜ”
Topkapı İETT Garajı’nın bulunduğu alana ilişkin, oy birliğiyle yürütmenin durdurulması kararı verildi. CHP’nin dava dilekçesinde yeşil alan olarak kullanılması talebinde bulunduğu Topkapı İETT garajına ilişkin olarak da Soylu “Şehremini mahallesinde bulunan İETT garajının ticaret alanından çıkartılarak yeşil alan olarak kullanılması önemli kararlardan bir tanesidir” diye konuştu.

KUMKAPI BALIK HALİ MARİNA OLMAYACAK
1. Derece koruma bölgesinde yer alan ve geçtiğimiz aylarda Avrasya Tüneli geçiş güzergahı üzerinde olduğu gerekçesiyle yıkılan Kumkapı Balık Hali’nin marina olarak düzenlenmesine ilişkin kararda ise mahkeme oy birliğiyle yürütmenin durdurulması kararını verdi. Mahkeme kararında Belediye Hizmet Alanı’ olarak belirlenen alanın ne işleve sahip olacağı ve alandaki yapılaşma koşullarının net olarak belirtilmemiş olduğu gerekçesini sundu.

YEDİKULE BOSTANLARINA DA YÜRÜTMEYİ DURDURMA
UNESCO’nun dünya mirası listesinde yer alan ve Yedikule’den Ayvansaray’a kadar uzanan kara surları koruma bandında yapılacak işlemler için yürütmeyi durdurma kararı verildi. Yedikule Bostanlarının da yer aldığı bölgelerde yapılması planlanan açık spor alanları, rekreasyon alanları “Karasurlarının tarihsel kimliği ile çelişecek olması” gerekçesiyle uygun bulunmadı.
SİRKECİ GARI KÜLTÜREL AMAÇLI KULLANILACAK
2. İdare Mahkemesinin kısmen yürütmeyi durdurma kararı verdiği yerler arasında Sirkeci Tren İstasyonu, Yedikule TCDD Atölyeleri, Yedikule Gazhanesi, Fatih bölgesi geneline inşa edilecek otoparklar, Sur içinde kalan öğrenci yurdu ve meslek okulları gibi maddeler öne çıkıyor. Mahkeme, Sirkeci Tren istasyonun demiryolu hattının atıl kalması nedeniyle gar olarak kullanılmaması ancak kültürel amaçlı kullanılması yönünde karar verdi. Yedikule TCDD Atölyeleri ve Gazhanesi için ise yeni yapılaşmaya izin verilmezken, mevcut alanın turizm ve kültür alanı olarak düzenlenmesi yönünde karar verildi.
Mart ayında ortaya çıkan plana göre sahil trafiğinin Unkapanı Köprüsü’nden Sarayburnu’na kadar yer altına alınması planlanıyordu. Bugün açıklanan kararda ise Aksaray-Eminönü ve Yenikapı kavşaklarında trafığin yer altına alınmasının hızlı trafik akışına neden olacağına hükmedildi.
8 ÜYE DAVA AÇTI
CHP’li 8 Meclis üyesi, Fatih Belediye Meclisi’nin 9 Mayıs 2012, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ise 4 Ekim 2012 tarihinde onayladığı “Tarihi Yarımada Kentsel tarihi, Kentsel arkeolojik, I. Derece Arkeolojik sit alanı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı uygulama imar planının” iptali için istemi ile İdare Mahkemesine dava açmıştı. Fatih’in çehresini değiştirecek planlara karşı dava açan isimlerden biri olan CHP’li Meclis Üyesi Fazıl Uğur Soylu, “Yürütmeyi durdurma kararı Fatih halkının lehine olmuş bir karardır. 61 konu başlığından 44 tanesinde yürütmeyi durdurma kararı vermiş, 17 başlığı da reddetmiştir” açıklamasında bulundu. Soylu mahkemenin aldığı önemli kararları, CHP’nin dava dilekçesinde yeşil alan olarak kullanılması gerektiğini belirttiği Topkapı İETT garajının ticaret alanından çıkarılması, Kumkapı’da bulunan balıkçı barınağının marina olmasının engellenmesi, Yedikule Sur bandının UNESCO Dünya Kültür Mirası kararları doğrultusunda korunması, Avrasya Tünel Geçişine bağlanacak sahil projesinin durdurulması olarak sıraladı.
Ezgi Çapa,Hürriyet