Renkler eski zamanlarda, güzel sanatlar alanının ayrılmaz bir parçası olmuştur. Bu yazımda bu renklerin o devirlerdeki kültürel çağrışımları hakkında bilgiler vereceğim.
Mısırlılar
Mısır tarihine bakıldığında kullanılan renklerin oldukça basit olduğu, erkek için kırmızı, kadın için sarı, yer için mor, güneş için sarı, doğanın sonsuzluğu için yeşil, kutsal doğruluk ve cennet için mavi kullanıldığı görülmektedir. Genellikle mabetlerin tavanları, kutsal doğruluğu simgeleyen maviye boyanmış ve takımyıldız resimleriyle süslenmiştir. Yerlerde ise Nil çayırları gibi yeşil ve mavi kullanılmıştır.
Yunanlılar
Yunanlılar ise koloniler kurup ticaretle uğraşmaktaydılar. Bu yüzden birçok ülkeyle ilişkileri olmuş ve o ülkelerde kullanılan renklerden esinlenmişlerdir. Yunanlılar canlı ve parlak renkleri tercih etmişlerdir. Akropolis’teki kadın mermer figürleri hafifçe kırmızı, yeşil ve sarıya boyanmıştır.
Romalılar
Roma’da tanrı, renklerle kişileştirilmiştir. Özellikle de mor, imparatorluğun bir simgesi haline gelmiştir. Tanrıları ve tanrıçaları gösteren figürler koyu mavi ve beyaz bir zemin üzerinde pembemsi kırmızı ve yeşil kullanılarak ifade edilmiştir. Bazı figürlerde siyah ve kırmızı ile birlikte ten rengi tonları giysiler ve figürler için kullanılmış ve arka fon da yeşil ve beyaza boyanmıştır. Mozaiklerde de duvar resimlerinde kullanılan renkler kullanılmıştır.
Bizanslılar
Bizanslıların yaşam tarzında ve mimarisinde ise büyük lüks görülmektedir. İstanbul’daki Ayasofya kırmızı, yeşil, mavi ve siyah renkli mermerlerle inşa edilmiştir.
Bizans’taki mimari renk kullanımı kültürel olarak ileriki Hristiyan kiliselerini, direkt olarak da İslam camilerini etkilemiştir.
Orta Doğu ve Asya Medeniyetleri
Orta Doğu ve Asya medeniyetlerinde de yine rengin sembolik kullanımı görülmektedir. Yıldızların durumlarını ve hareketlerini inceleyen astrolojide gök cisimlerini tanımlamakta renk simgeleri kullanılmıştır. Örneğin, M.Ö. 7. yüzyılda inşa edilen Barsippa’da Zigurat Tapınağı yedi katmandan oluşan kare formundaki bir kuledir. 1. kat Satürn’ü temsilen siyah, 2. kat Jüpiter’i temsilen turuncu, 3.kat Mars’ı temsilen kırmızı, 4. kat Güneş’i temsilen sarı, 5. kat Venüs’ü temsilen yeşil, 6. kat Merkür’ü temsilen mavi, 7. kat Ay’ı temsilen beyaz renklidir.
Çinliler
Çin’de renk sembolleri astroloji kaynaklıdır. Çin’deki ilk renkler beş tanedir. Bunlar; kırmızı, sarı, siyah, beyaz ve mavidir. Bu renkler beş Çin malzemesine (ateş, metal, ahşap, toprak ve su) beş heyecana, beş erdeme, beş günaha ve beş iman kuralına bağlıdır.
Pekin’deki duvarlar, güneyi, güneşi ve mutluluğu simgeleyen kırmızı renktedir. Çatılar ise toprağı ve dünyayı simgelemek için sarı renktedir.
Diğer yazımızda bu renkleri daha detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
