• Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Reklam
  • Mobil Uygulamalarımız
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol
Sanal Şantiye
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2023/2 Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • 2023 Birim Fiyatları – Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2023/2 Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • 2023 Birim Fiyatları – Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
Sanal Şantiye
Anasayfa Kütüphane Deprem

6 Şubat 2023 Tarihli K.Maraş Depreminin TBDY 2018’de Tanımlı Depremlerle Kıyaslanması

İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu - İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu
10 Şubat 2023
Kategori: Deprem, Makaleler, TBDY 2018
Süre:4 dakika
A A
4
6 Şubat 2023 Tarihli K.Maraş Depreminin TBDY 2018'de Tanımlı Depremlerle Kıyaslanması

6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş Pazarcık merkezli 7.7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Bu deprem ile TBDY 2018’de bu bölge için tanımlanan depremi kıyaslamak için, Kahramanmaraş merkezli depremin verilerini bilmemiz gerekir.

Söz konusu depremin merkezinin enlemi 37.236, boylamı 37.057 dir. Depremin verileri açıklanmıştır. Bu depremin büyüklüğü 7.7 olurken, ölçülen maksimum yer ivmesi 0.664 (g) olmuştur. Bu zeminde oturan bir binada oluşacak maksimum ivme ise 2 (g) civarındadır. (0,664 g yer göre tek serbestlik dereceli sistemin tepe kütlesinde oluşan ivme).

TDTH (Türkiye Deprem Tehlike Haritaları) interaktif  web sitesinde 37.236 enlem ve 37.057 boylam koordinatları girildiğinde tasarıma esas ivme değerleri görülebilir. ZC zemin kabul edildiğinde bu bölgenin tasarıma esas ivme değerleri haritada şu şekilde verilmiştir.

ENLEM

37.236

BOYLAM

37.057

DEPREM YER HAREKETİ DÜZEYİ

DD2

PGA

0.375

SDS

1.075

Bu bölgede yeni bir yapı tasarlandığında deprem tehlike haritalarındaki bu değerler kullanılmaktadır. DD2 düzeyi tasarım depremidir. PGA değeri haritada verilen yer ivmesi değeridir. Yani deprem tehlike haritası burada tasarım depremi olduğunda yer ivmesinin en fazla 0.375 (g) olacağını öngörmüştür.

Yine harita 0,375(g) yer ivmesi gerçekleştiğinde buradaki bir binada maksimum 1,075(g) ivme olacağını öngörmüştür. Dolayısıyla burada yapılacak/yapılmış yeni binalar buna göre tasarlanmış olmalıdır (2019 sonrası). Bu bilgiler doğrultusunda bu noktada yapılacak 1000 ton ağırlığındaki çok rijit bir yapıda F=m x S =1000 x 1,075=1075 ton deprem kuvveti oluşacak ve dizayn bu kuvvete göre yapılacaktır (azaltılmamış deprem kuvveti, R’ ye bölünmemiş deprem kuvveti)

Gerçekleşen depremde ise yer ivmesi 0,664 (g) dir. Deprem Tehlike Haritası’nda verilen değerin 0,375 olduğu düşünülürse, gerçekleşen ivme değeri haritada verilen değerden epey yüksektir. (0,664 >.0,375)

Gerçekleşen depremdeki buradaki bir binada oluşan maksimum ivme değeri (tek serbest dereceli sistem çözümü)  2 (g) dir. Deprem Tehlike haritasında binada oluşan ivme değerinin 1,075 olduğu düşünülürse, yapıda oluşan ivmenin, gerçekleşen deprem dolayısıyla yapıda oluşan ivmeden epey büyük olduğu görülebilir. (2 > 1,075)

Gerçekleşen deprem düşünüldüğünde 1000 tonluk örnek yapıda oluşan deprem kuvveti F=1000 x 2 =2000 ton civarındadır. Oluşan deprem kuvveti düşünüldüğünde, tasarımda kullanılan deprem kuvvetinden epey büyük olduğu görülebilir. (2000 > 1075)

Genel değerlendirme yapıldığında 475 yıl döngüsü olan DD2 depremi için Deprem Tehlike Haritalarında verilen maksimum değerlerin, gerçekleşen depremdeki değerlerden daha küçük olduğu görülür. Yani burada 2018 deprem yönetmeliğine göre tasarlanmış bir bina tasarımında kullanılan kuvvetler, gerçekte olan depremde oluşan kuvvetlerden daha küçüktür.

Bu çıkarımların sonuçlarını değerlendirelim:

TBDY 2018’e göre tasarımı yapılmış bir bina hasar oluşacak şekilde öngörülür ve can güvenliğini garanti eder. Güçlü kolon kontrolleri, kolon kiriş kontrolleri (yüksek sünek) gibi tetkikler binanın ayaktan kalmasına yöneliktir. Kahramanmaraş depremindeki gibi ivme değeri tasarım ivme değerinden dahi büyük olsa binanın mafsallaşan elemanlarının kiriş uçlarının olması, kolon uçlarının olmaması gerekir, dolayısıyla bina  ağır hasarlı bile olsa döşemelerin üst üste göçmemesi gerekir, içeriden insanların binayı boşatabilmeleri gerekir.

Gerçekleşen deprem ivmesinin mühendise verilen tasarım ivmesinden yüksek olması, binaların bu şekilde yıkılmasını, bu denli can kaybını haklı çıkarmaz. Gerçekleşen ivme değerinin tasarım ivmesinden yüksek olmasına rağmen yapıların bu şekilde göçmesi, döşemelerin üst üste binmesi yapılarn dizayn edilirken/imal edilirken/ malzeme kullanılırken yönetmeliğe aykırı unsurların olduğunun göstergesidir.

Hiç bir mühendis çöken bu binalar için “deprem ivmesi benim tasarım ivmemden büyük olduğu için yapı çöktü deme” hakkına sahip değildir. Deprem yönetmeliğimiz tasarım ivmesi üstündeki ivmelerde dahi hasarın kontrollü olmasını, hasarın muhendisin istediği yerde olmasını sağlayan bir yönetmeliktir. Muhendis TBDY2018 e göre yapı tasarladığında sadece yapının ayakta durmasını sağlamaz, yıkılırken nasıl yıkılacağının, hasar alırken nasıl hasar alacağınında hesabını yapar/yapmak zorundadır.

Son olarak yukarıda koordinatları verilen deprem merkezinin 2475 yıl döngüsü olan DD1 depremi için Deprem Tehlike Haritasında verilen değerlerine bakıp yorumlayalım:

ENLEM

37.236

BOYLAM

37.057

DEPREM YER HAREKETİ DÜZEYİ

DD1

PGA

0.708

SDS

2.110

Gerçekleşen deprem ivmesinin 0,664 ve yapıda oluşan ivmenin 2 civarı olduğu düşünüldüğünde, döngüsü 2475 yıl olan DD1 depremine bu depremin tekabül ettiği görülebilir. Yani böyle depremlerin bu bölgede 2475 yılda bir olması beklenir. Bu durum TBDY2018 de bu şekilde öngörülmüştür.


Ahmet ÇELİKKOLLU

İnşaat Mühendisi

ESKİŞEHİR

0 545 401 95 15

Etiketler: 6 şubat 2023 kahramanmaraş depremidepremkahramanmaraş depremimaraş depremi
Paylaş161Tweet101Gönder
İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu

İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu

Liseyi yatılı olarak demiryolu meslek lisesinde okudum. Mecburi hizmet için Malatya'da TCDD de göreve başladım. Daha sonra TCDD'den istifa ederek Anadolu Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesinde öğretime başladım. Alt yapı firmalarında, inşaat firmalarında ve proje firmalarında Eskişehir, İstanbul, Kütahya, Kars, Bilecik, Tokat vb. illerde çalıştım. Devlet memuru olarak belediyelerde görev yaptım.

İlgili İçerik

Zayıf Kat Düzensizliği (B1 Türü Düzensizlik) Nedir?

- Yük.İnş.Müh.Muhammed Demirkollu
Zayıf Kat Düzensizliği (B1 Türü Düzensizlik) Nedir?

Zayıf Kat Düzensizliği Nedir? Genellikle Türkiye’de binaların zemin katları dükkan, restoran gibi geniş pencere açıklıklarına sahip mekanlara ayrıldığı için kolon,...

Devamını oku

Bina Tasarımında Kullanılan Harita İvme Değerlerinin Tespiti İçin Bir Öneri, İnteraktif İvme Haritaları

- İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu
Bina Tasarımında Kullanılan Harita İvme Değerlerinin Tespiti İçin Bir Öneri, İnteraktif İvme Haritaları

Binada oluşacak deprem kuvveti Newton prensibi gereği F=m x a formülü kullanılarak bulunur. Burada (m) deprem kuvvetinin oluşacağı kütle, (a)...

Devamını oku

İnşaatın Pusulası Harita Mühendisliğinin Şantiyedeki Yeri

- onuryb
İnşaatın Pusulası Harita Mühendisliğinin Şantiyedeki Yeri

Harita Mühendisliği Nedir? Harita mühendisliği, inşaat sektöründe hayati bir rol oynayan konumsal verilerin üretildiği önemli bir mühendislik dalıdır. Bu disiplin,...

Devamını oku

Yüksek Katlı Yapılarda Depreme Karşı Hangi Önlemler Alınabilir?

- Sanal Şantiye
Yüksek Katlı Yapılarda Depreme Karşı Hangi Önlemler Alınabilir?

Deprem esnasında, yüksek katlı yapılarda şiddetli yer hareketi sebebiyle büyük kuvvetler oluşur. Bu kuvvetler, yapının temelinde, kolonlarında ve kirişlerinde hasara...

Devamını oku
Sonraki İçerik
2023 Türkiye Yenilenmiş Diri Fay Haritaları

2023 Yenilenmiş Türkiye Diri Fay Haritaları

Yorumlar 4

  1. Ali İhsan Fidan says:
    10 ay Önce

    Ahmet hocam merhaba,deprem ivmesinin hesaplarda kullanılan ivmelerden yüksek olması elbette gerçekleşen depremde döşemelerin üst üst göçmesinin, yapıların gevrek davranışının savunması olamaz.Hocam yönetmeliğe uygun olarak tasarlanmış ve yapılmış binalar olsa da ilk büyük depremden sonra plastik şekil değiştirmeler ile deprem performanslarında haliyle düşüş oldu. Bu tarz binaların 2. Büyük depremde göçmesiyle ilgili yorum ve düşünceleriniz nedir ? İlk şekil değiştirmelerden sonra örneğin deprem performansının yüzde 35 ini kaybeden binadan göçme durumunda nasıl bir davranış beklenir ?Teşekkürler iyi çalışmalar

    Cevapla
    • İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu says:
      10 ay Önce

      Merhaba,

      Bahsettiğiniz konuyla ilgili yorumumu/görüşümü youtube kanalında belirttim.Oradan izleyebilirsiniz.

      Cevapla
  2. İlhan Hacıoğlu says:
    9 ay Önce

    Hocam oluşan ivme 2 kat fazla olsa da yıkılmamsı gerekir demişsiniz ama buna bilimsel bir açıklama getirmemişsiniz. Youtube kanalınızda da bunu size bir çok kişi sormuş ama net bir cavap yazmamışsınız.Ne zaman yıkılır oluşan ivme 3 veya 5 kat fazla olduğunda mı ve neden .Mesela Defne /Hatay ‘da PGA = 0.439 belirtilmiş ama depremde 1.347 ölçülmüş ve bu hesaplananın 3,069 katı.Belki de sismografın olmadığı dere kenarı ve zemin sıvılaşması htimali olan yerlerde bu değer 2 veya 3 e kadar çıktı.

    Cevapla
    • İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu says:
      9 ay Önce

      lgili kuvvetlere göre itme analizi yapılır. Elemanların dönme kapasiteleri bellidir(tbdy2018 de de verilmiştir) Yani momente göre bir çelik ne kadar uzar, beton ne kadar kısalır bunlar bellidir. İtme analizine göre bu uzama/kısalma değerleri karşılaştırılabilir. Bunu basit bir çerçeveyi bile ele alarak kontrol edebilirsiniz. Ancak burada önemli olan göçme mekanizması. Yapıda dönme kapasitesine bile ulaşılsa, plastik mafsal oluşumundan sonra vatandaşın yapıyı terketmesi mümkün, ani göçmeden söz edilemez. Bahsettiğim durum bu. Yapının göçme mekanizması sorunu.

      Cevapla

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

En Çok Okunanlar

  • Hazır Beton Fiyatları 2023 - İllere Göre Güncel Fiyatlar

    Hazır Beton Fiyatları 2023 Kasım Ayı Güncel Fiyatlar

    23621 paylaşım
    Paylaş 9448 Tweet 5905
  • 2023 Çimento Fiyatları – Güncel Çimento Fiyatları

    8100 paylaşım
    Paylaş 3240 Tweet 2025
  • 2023 Yılı Kira Sözleşmesi Örneği (PDF) | Kira Sözleşmesinde Dikkat Edilecekler

    7843 paylaşım
    Paylaş 3109 Tweet 1943
  • Radye Temel Nedir? | Radye Temel Hangi Durumlarda Uygulanır? | Radye Temel Nasıl Uygulanır?

    10781 paylaşım
    Paylaş 4311 Tweet 2695
  • 2024 AutoCAD Komutları ve Detaylı Olarak Tanımları

    6068 paylaşım
    Paylaş 2426 Tweet 1517

Son Yorumlar

  • Kimler Şantiye Şefi Olabilir? – 2023 için erkeym
  • Beton Çeşitleri Nelerdir? için furkan
  • Kısa Kolon Etkisi Nedir? TBDY 2018 Ve Kısa Kolon Etkisi için FATİH TANER VURAL
  • Çözümlü Örneklerle Mesnet Tepkisi (Reaksiyonu) Hesapları için Faruk ve Gamze
  • Uygunluk Raporu Alan Betonda Çatlak Skandalı! | Kaba İnşaata Yıkım Kararı Verildi için Metin Aksu

Sponsorlu İçerik



Sorular

  • İNŞAAT UYGULAMA DENETÇİSİ BELGESİ HAKKINDA
  • Betonarme döşemelerde donatı aralıkları için 250mm den büyük olamama şartı çok fazla değil mi ?
  • Kolonlarda boyuna donatı sayısı
  • Yapı Metrajı Ve Maliyeti ile ilgili kaynak
  • Türkiyedeki İnşaat Mühendisi Geleceği

Bizi Takip Edin

Sanal Şantiye ®

Abone ol

Sanal Şantiyeye abone olmak ve e-posta ile bildirimler almak için e-posta adresinizi girin.

Diğer 700 aboneye katılın

Yasal Uyarı

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde Ek-4 “…hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister.” hükmü uyarınca telif hakkı ihlali olduğunu düşündüğünüz yazı/resim/video vb. içerikleri bize bildirmeniz durumunda 3 gün içinde gerekli işlem yapılarak ilgili içerik kaldırılacaktır.

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazarlık
  • Kullanım Koşulları
  • Gizlilik Politikası
  • Reklam
  • Şikayet/İletişim
  • Site Haritası

©2009-2023 Sanal Şantiye

Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Konu Dışı
    • Teknoloji
    • Sponsorlu İçerik
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Yapı Malzemeleri
      • Ulaştırma
      • Mekanik
      • Hidrolik
      • Geoteknik
      • Yapı İşletmesi
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Deprem
    • İnşaat Programları
    • Kişisel Gelişim
    • Kitaplar
    • Staj
    • Makaleler
    • Şantiye
  • Kanun & Yönetmelikler
  • Güncel Malzeme Fiyatları
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Hazır Beton Fiyatları İllere Göre
    • Çimento Fiyatları
    • Güncel Gazbeton Fiyatları
    • 2023/2 Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • 2023 Birim Fiyatları – Tüm Bakanlıklar
  • Testler
  • Video
  • Soru Cevap
  • Yazarlar
  • Ekibe Katıl
  • Hakkımızda
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol

©2009-2023 Sanal Şantiye

Hoşgeldin!

Hesabınıza giriş yapın

Şifremi Unuttum Kaydol

Yeni Hesap Oluştur

Kayıt olmak için formu doldurun

Tüm alanlar zorunludur Giriş

Şifrenizi geri alın

Şifrenizi yenilemek için e-posta adresinizi veya kullanıcı adınızı girin

Giriş
Bu web sitesi çerezleri kullanır. Bu web sitesini kullanmaya devam ederek, çerezlerin kullanılmasına izin vermiş olursunuz. Gizlilik politikamızı inceleyin.