Türkiye'nin yıldızına Anadolu, gezegenine ise Göktürk ismi verildi

Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) 100. kuruluş yılı kutlamaları kapsamında dünya genelinde başlatılan ötegezegen isimlendirme kampanyasında Türkiye’nin WASP-52 yıldızına Anadolu, WASP-52b gezegenine ise Göktürk ismi verildi.

Ötegezegen İsimlendirme Komitesi Üyesi ve Türkiye Astronomi Derneği Başkanı Prof. Dr. İbrahim Küçük düzenlediği basın toplantısında, “Kampanya her ülkeye isim verilecek bir yıldız ve bu yıldızın yörüngesinde dolanan bir ötegezegen sunuyor. Ülkeler bu gökcisimlerine özel isimler verebilecek. 70’ten fazla ülkenin katıldığı bu kampanyada ülkeler kendi kamuoyu yoklamaları ile bu isimleri belirleyecekler. Bu girişimle evrendeki yerimiz ve gezegenimizin olası başka uygarlıklar tarafından nasıl anlaşılabileceği hakkında farkındalık oluşturulmaya çalışılıyor” dedi.

Prof. Dr. Küçük, “Astronomla son yıllarda yakın yıldızların çevresinde yörüngede bulunan binlerce gezegen ve gezegen sistemi keşfettiler. Bunlardan bazıları yer gibi küçük ve kayalıkken, bazıları Jüpiter gibi gaz devleri. Bu gün anlaşılıyor ki, evrendeki yıldızların çoğunun yörüngesinde gezegen bulunabilir ve hatta bunlardan bazıları gezegenimizin fiziksel özelliklerine sahip olabilir. Evrendeki yıldızların sayısını ve bunlardan gezegen ve yaşam için gereken ilkel bileşikleri barındırma olasılığı olanları düşünürsek evrende başka canlıların olması çok muhtemel” diyerek şu bilgileri verdi:

“IAU gökcisimlerine resmi isimlerini vermeye yetkili kurumdur. Uluslararası işbirliğinin güzel bir örneği olan 100. Kuruluş yıl dönümünü kutlarken dünya genelinde tüm insanların birlik olmasına da katkıda bulunmayı sürdürüyor. 2015 yılında ilki yapılan ‘Ötegezegen İsimlendirme’ kampanyasında 19 ötegezegen isimlendirilmişti. Şimdi IAU100 etkinlikleri kapsamında yürütülen bu ikinci kampanyada her ülkeye özel bir ötegezegen belirlendi. Ötegezegenler o ülkelerin coğrafi konumları dolayısıyla gök cisminin o ülkeden görülebilmesi dikkate alınarak belirlendi. Her ülkeye tahsis edilen yıldız küçük teleskoplarla görülebilecek parlaklıkta seçildi. Yıldızlara ve ötegezegenlere isim verme kampanyası tarihte yalnızca ikince defa gerçekleştiriliyor.

IAU’nun gelecek dönem başkanı olacak Prof. Dr. Debra Elmagreen, bu etkinliğin dünyadaki herkesi evrendeki yerimizi düşünmeye yönlendireceğini ve küresel ölçekteki vatandaşlığı canlandıracağını belirtiyor.

Ulusal düzeyde ülkelerin astronomi dernekleri ve bu kampanya için oluşturulan ötgezegen isimlendirme komiteleri çalışmaları yürütüyor. Türkiye’de Türk Astronomi Derneği (TAD) bu etkinlikleri koordine ediyor. Hem ötegezegen isimlendirme kampanyası hem de Türkiye’de düzenlenen IAU’nun 100. Yıl kutlama etkinlikleri için http:/iau100.tad.org.tr adresi ziyaret edilebilir. Ulusal kampanyalar Haziran ve Ekim 2019 tarihleri arasında düzenlendi.”

Düzenlenen isim verme kampanyası sonrasında Türkiye’ye IAU tarafından tahsis edilen WASP-52 yıldızına ANADOLU ve onun gezegenine de GÖKTÜRK ismi verildi.

WASP-52 yıldızına ANADOLU ve WASP-52b gezegeni GÖKTÜRK hakkında bilgi: Türkiye, katalog ismi WASP-52 olan yüzey sıcaklığı güneşinkinden yüzde 10, yarı çapı ise yüzde 20 daha az olan yıldıza ve yörüngesinde dolanan WASP-52b olarak bilinen gezegeni.
WASP-52’nin gezegeni 2011 yılında geçiş gözlemleri ile keşfedilmiş, kütlesi Jüpiter’in yaklaşık yarısı veya yerin 146 katı olan bir gezegendir. WASP-52 yıldızı ve ötegezegeni yere 457 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır. WASP 52’nin gezegeni yıldıza çok yakın, sıcak bir gaz devidir. Bu nedenle yaşam barındırma olasılığı bulunmamaktadır.

WASP-52 yıldızı PEGASUS takım yıldızında bulunmaktadır ve ilkbahardan sonra sonbahara kadar Türkiye’de gözlenebilmektedir. Türkiye’ye IAU tarafından tahsis edilen WASP-52 yıldızına ANADOLU ve onun gezegenine de GÖKTÜRK ismi verilmiştir.