• Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Reklam
  • Mobil Uygulamalarımız
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol
Sanal Şantiye
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
Sanal Şantiye
Anasayfa Kütüphane İnşaat Mühendisliği Yapı

Ahşap Çatı Nedir? Yapılarda Neden Tercih Edilmektedir?

Sanal Şantiye - Sanal Şantiye
9 Temmuz 2020 - Güncelleme 1 Mart 2024
Kategori: Yapı, Yapı Malzemeleri
0

Çatılar, yapı sistemlerinin en üst kısmında yer alan elemanlardır. Bu elemanlarda kullanılan yapı malzemesi de genellikle ahşaptır. Biz de bu yazımızda ahşap çatı sistemlerinde, ahşap malzemesinin kullanılma sebeplerini, avantajlarını ve dezavantajlarını incelemeye çalışacağız.

Çatı Nedir?

Yapıyı atmosferik etkilerden korumak için oluşturulan elemanlardır. Bu tür yapı elemanlarında taşıyıcı sistem ve kaplama elemanları oluşturulurken genellikle ahşap malzeme seçilmektedir.

ahşap çatı
Ahşap Malzemesinin Çatılar İçin Kullanımı

Ahşap Çatılar

Ahşap malzemesinin çatılarda kullanımı tarih öncesi dönemlere dayanmaktadır. Malzemenin tercih edilmesinde etkili olan asıl sebepler şunlardır:

  • Korozyona dayanıklı olması
  • Mukavemetinin yüksek olması
  • Ekonomik bir malzeme olması
  • Kolay şekillendirilmesi

Günümüzde çatılar; çatı arası boşluğu olan (soğuk) ve olmayan (sıcak) çatılar olarak ikiye ayrılır.

Soğuk çatılar, Endüstri Devrimi öncesinde kullanılan ve eğimli olarak üretilen çatı sistemleridir. Bu çatılarda yalıtım malzemesi eğimli kısma değil de yapının tavan kısmına yapıldığı için çatı arasının kullanımına olanak tanımaz.

Sıcak çatılarda ısı yalıtım malzemesi çatı sisteminin üzerine yapılmakta olduğu için çatı arasının kullanımında bir sıkıntı oluşturmamaktadır.

Ahşap Çatı Nedir? Yapılarda Neden Tercih Edilmektedir?
Soğuk Çatı- Sıcak Çatı

Bu tanımlardan da tahmin edebileceğimiz gibi, çatı sistemlerinde genellikle sıcak çatılara başvurulmaktadır.

Ahşap Malzemesinin Diğer Malzemelerle Karşılaştırılması

Çatı sisteminin üretiminde farklı malzemeler kullanılabilir. 1994 yılında yayımlanan “Konut İnşaatlarında Alternatif Çatı Malzemeleri” başlıklı araştırmada ahşap malzemesinin diğer yapı malzemeleriyle olan çeşitli kıyaslamalarını aşağıdaki tablodan inceleyelim.

Ahşap Çatı Nedir? Yapılarda Neden Tercih Edilmektedir?
Konut İnşaatlarında Alternatif Malzemelerin Maliyet Karşılaştırmaları

Çatılar İçin Aranan Performans Kriterleri

Kar, yağmur, rüzgar, su buharı, güneş ışınları gibi atmosferik etkiler ahşabın ömrünü kısaltmaktadır.

  • Çatı, kendisine gelen hareketli yükleri taşıyabilecek mukavemette olmalı ve bu yükleri taşıyıcı sisteme iletebilmelidir.
  • Su ahşapta bozulma ve çürümelere sebep olduğu için bu duruma karşı yapısal ve kimyasal önlemler alınabilir. Yapısal önlem olarak suyu erken tahliye edebilmek için çatı eğimi arttırılabilir. Kimyasal önlem olarak ise ahşap malzemesi emprenye edilerek bozunmalara karşı direnci arttırılabilir.
Ahşap Çatı Nedir? Yapılarda Neden Tercih Edilmektedir?
Emprenye İşlemi
  • Sıcaklık ve güneş ışınları, elemanlarda genişleme ve daralmalara sebep olabilir. Bu tür durumlar çatı üzerinde farklı deformasyonlar oluşturabilir. Buna önlem olarak mertek aralarında veya döşeme üzerinde izolasyon malzemeleri tercih edilebilir.
Ahşap Çatı Nedir? Yapılarda Neden Tercih Edilmektedir?
Çatılar Üzerinde Bulunan Katmanlar
  • Rüzgar nedeniyle çatıların uçma ihtimali de vardır. Bu nedenle statik ve dinamik yüklere göre çatının boyutlandırması emniyetli şekilde yapılmalıdır.
  • Yapının kendi ağırlığının yanında çatının ağırlığı da yapıya fazladan yük olarak gelmektedir. Bu sebeple çatı ağırlığını azaltacak ama mukavemeti de yüksek bir elemana ihtiyaç vardır ve bu da karşımıza ahşap olarak çıkmaktadır.

Ahşap Çatı Elemanları

Ahşap Çatı Nedir? Yapılarda Neden Tercih Edilmektedir?
Ahşap Çatı Elemanları

Kaplama: Çatı yüzeyinin düzgün oluşturulmasını sağlayan elemandır. Kaplamayı oturtmak için altında kaplama tahtası kullanılır.

Mertek: Kaplama altı tahtasının üzerine oturduğu ve yaklaşık 50 cm eksen aralıklı olarak aşıklara oturan çatı elemanıdır.

Aşık: Merteklerin üzerine oturduğu elemanlardır. Aşıklar, merteklerin yüklerini eğilmeye çalışarak oturtma çatılarda dikmelere iletilirler.

Dikme: Aşıklardan alınan yükleri yapıya ileten elemanlardır. Asma çatılarda dikmeler baba olarak adlandırılır. Dikme boyutları genellikle 10/10 veya 12/12 olarak seçilir.

Çatı elemanları sadece bu elemanlarla sınırlı değildir. Bu kısımda sadece temel olanları sizlerle paylaşmaya çalıştık. Bu elemanlarla ilgili daha ayrıntılı bilgilere bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Çatılar İçin Kullanılan Ağaç Türleri

Endüstri Devrimi’nden önce malzeme olarak genellikle masif malzemeler kullanılmış ama daha sonradan kompozit malzeme kullanımına geçilmiştir.

Masif Malzeme: Kurutulan veya kurutulmadan direkt olarak kullanılan malzemelerdir.

Kompozit Malzeme: En az iki farklı malzemenin birleşimiyle oluşan malzemelerdir.

Daha önceden masif malzeme olarak meşe, kestane, kavak gibi malzemeler kullanılırken günümüzde daha çok, çam, ladin, köknar gibi ağaçlar kullanılmaktadır.

Örtü altı kaplama malzemesi olarak genellikle OSB(Oriented Strand Board) kullanılmaktadır. Nem ve rutubet durumuna göre bu malzeme sınıflara ayrılmaktadır.

Ahşap Çatı Nedir? Yapılarda Neden Tercih Edilmektedir?
OSB (Oriented Strand Board)

Aşık, mertek ve çatı makası gibi elemanlarda genellikle masif malzemeler tercih edilmektedir.

Yazar Yorumu

Yapı sistemlerinin taşıyıcı elemanı olan çatılarda kullanılacak malzeme seçimi birçok faktöre bağlıdır. Malzemenin mekanik özellikleri, çevresel etmenlere dayanımı, ekonomikliği ve sürdürülebilirliği bu seçimde dikkat edilmesi gereken asıl hususlar olmalıdır.

Bir başka yazıda tekrar görüşmek dileğiyle…

Diğer yazılarıma buradan ulaşabilirsiniz.


Sanal Şantiye sitesinden daha fazla şey keşfedin

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Kaynak: Gülru KOCA, Nusret AS, Çatıda Ahşap Kullanımı, (İstanbul Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi,2016)
Etiketler: ahşapahşap çatıahşap çatılaraşıkdamlalık aşığıdikmegöğüslemekuşaklamamahya aşığımertek
Paylaş176Tweet110Gönder
Sanal Şantiye

Sanal Şantiye

Sanal Şantiye® 2009 yılında, başta inşaat mühendisliği olmak üzere, inşaat sektörünü takip etmek ve inşaat sektörüne katkıda bulunmak için kurulmuştur. Aylık 150.000'den fazla görüntülenme alan Sanal Şantiye® ile ilgili işbirlikleriniz için bize whatsapp hattımızdan ulaşabilirsiniz.

İlgili İçerik

Kesme / Kayma ve Eğilme Momenti Etkin Perdeler

- İnş.Müh. Fatih Taner Vural
Kesme / Kayma ve Eğilme Momenti Etkin Perdeler

Malum perdeler genelde kesme / kayma etkin olarak bilinirler. Oysa ki eğilme momenti etkin perdeler de vardır. Bodur diyebileceğimiz perdeler...

Devamını okuDetails

Yapı Sektöründe Yenilikçi Malzemeler: Geleceği İnşa Etmek

- Nahide Öztürk Sağır
Yapı Sektöründe Yenilikçi Malzemeler: Geleceği İnşa Etmek

Günümüzde teknolojinin de gelişmesi ile birlikte inşaat sektöründe çok büyük yenilikler ortaya çıkmıştır. Evlerinizde, ofislerinizde belki de etrafınızda dikkat etmediğiniz...

Devamını okuDetails

Radye Temel Nedir? Nasıl Uygulanır?

- Uğur Gener
Radye Temel Nedir? Nasıl Uygulanır?

Radye temel veya radye jeneral temel kelime anlamı itibariyle “bir yapıyı yer sularının çalışmasına karşı koruyan kaplama" anlamına gelmektedir. Yapı...

Devamını okuDetails

Kaba İnşaat Nedir? Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

- Sanal Şantiye
Kaba İnşaat Nedir? Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

İnşaat projelerinde en önemli aşamalardan biri kaba inşaattır. Bir yapının temelinden çatısına kadar tamamlanan bu aşama, yapının dayanıklılığını ve sağlamlığını...

Devamını okuDetails
Please login to join discussion

En Çok Okunanlar

  • Hazır Beton Fiyatları 2025 – Şubat Ayı Güncel Fiyatlar

    Hazır Beton Fiyatları 2025 – Şubat Ayı Güncel Fiyatlar

    40209 paylaşım
    Paylaş 16083 Tweet 10052
  • Kira Sözleşmesi Örneği (PDF) – 2025 | Kira Sözleşmesinde Dikkat Edilecekler

    14032 paylaşım
    Paylaş 5556 Tweet 3473
  • Güncel Çimento Fiyatları – 2025

    11890 paylaşım
    Paylaş 4756 Tweet 2972
  • 2024 Yılı Bina Metrekare İnşaat Maliyet Bedelleri Yayımlandı

    6983 paylaşım
    Paylaş 2793 Tweet 1746
  • Radye Temel Nedir? Nasıl Uygulanır?

    11865 paylaşım
    Paylaş 4746 Tweet 2966

Son Yorumlar

  • İnşaat İşçilerine Belge Zorunluluğu Geliyor için İnş.Müh. Fatih Taner Vural
  • Devam Eden Bir Şantiyenin Şefliğini Devralırken Nelere Dikkat Edilmeli? için İnş.Müh. Fatih Taner Vural
  • İnşaat mühendisi maaş aralığı için İNŞ.MÜH. ALİ İSMAİL
  • Çin, Nükleer Füzyon Enerjisi Arayışında: Yapay Güneş için stefantraugott
  • Tünel Kalıp Uygulama Rehberi (Tüm Detaylarıyla) – PDF için ferhtulker

Sponsorlu İçerik



Sorular

  • Trapez Betonu Hakkında
  • TERAS KAT MI, ÇATI ARASI KAT MI?
  • riskli yapı tespiti için sınava yönelik çalışma
  • Yapı kullanma almak için ne yapılmalı?
  • minha etimolojisi

Bizi Takip Edin

Sanal Şantiye ®

Abone ol

Sanal Şantiyeye abone olmak ve e-posta ile bildirimler almak için e-posta adresinizi girin.

Diğer 201 bin aboneye katılın

Yasal Uyarı

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde Ek-4 “…hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister.” hükmü uyarınca telif hakkı ihlali olduğunu düşündüğünüz yazı/resim/video vb. içerikleri bize bildirmeniz durumunda 3 gün içinde gerekli işlem yapılarak ilgili içerik kaldırılacaktır.

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazarlık
  • Kullanım Koşulları
  • Gizlilik Politikası
  • Reklam
  • Şikayet/İletişim
  • Site Haritası

© 2009 - ∞ Sanal Şantiye

Hoşgeldin!

Hesabınıza giriş yapın

Şifremi Unuttum Kaydol

Yeni Hesap Oluştur

Kayıt olmak için formu doldurun

Tüm alanlar zorunludur Giriş

Şifrenizi geri alın

Şifrenizi yenilemek için e-posta adresinizi veya kullanıcı adınızı girin

Giriş
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Konu Dışı
    • Teknoloji
    • Sponsorlu İçerik
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Yapı Malzemeleri
      • Ulaştırma
      • Mekanik
      • Hidrolik
      • Geoteknik
      • Yapı İşletmesi
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Deprem
    • İnşaat Programları
    • Kişisel Gelişim
    • Kitaplar
    • Staj
    • Makaleler
    • Şantiye
  • Kanun & Yönetmelikler
  • Güncel Malzeme Fiyatları
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Hazır Beton Fiyatları İllere Göre
    • Çimento Fiyatları
    • Güncel Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatlar (Tüm Bakanlıklar)
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
  • Testler
  • Video
  • Soru Cevap
  • Yazarlar
  • Ekibe Katıl
  • Hakkımızda
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol

© 2009 - ∞ Sanal Şantiye

Bu web sitesi çerezleri kullanır. Bu web sitesini kullanmaya devam ederek, çerezlerin kullanılmasına izin vermiş olursunuz. Gizlilik politikamızı inceleyin.