• Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Reklam
  • Mobil Uygulamalarımız
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol
Sanal Şantiye
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Fiyatlar
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Güncel Hazır Beton Fiyatları
    • Çimento Fiyatları
    • Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
Sanal Şantiye
Anasayfa Kütüphane TBDY 2018

Yeni Deprem Yönetmeliğine Göre Tasarım Yaklaşımları

İnş.Müh.Kardelen DURSUN - İnş.Müh.Kardelen DURSUN
2 Eylül 2018 - Güncelleme 23 Ağustos 2022
Kategori: TBDY 2018
0
Yeni Deprem Yönetmeliğine Göre Tasarım Yaklaşımları

TDY 2007 neden yenilendi?

2007 deprem yönetmeliği 1997 yönetmeliğinden çok da farklı değildir. İlave bir bölüm ve ufak değişikliklerin dışında 1997 deprem yönetmeliği ile hemen hemen aynıdır. Bu da yaklaşık 20 senelik bir süreçte yeni bilimsel çalışmalar ile elde edilen kazanımların –yeni tasarım ilkelerinin- deprem yönetmeliğine yansıtılmadığı anlamına gelir. Bunun yanı sıra yönetmeliğin kullanımı sonucunda bazı eksik ve yanlış denilecek ilkelerin değişimine de gidilmek istenmiştir. Özellikle TDY 2007’de tam olarak açıklanamamış ve anlaşılması güç bölümler de yer almaktaydı. Yeni yönetmelikle bazı konular çizimler ve görsel grafiklerle desteklenerek daha anlaşılır hale gelmiştir. Ancak bazı yeniliklerle birlikte gelen karmaşık hesap metotlarına da hakim olmamız gerektiği bir gerçektir.

Başlıca hangi değişiklikler yapıldı?

 Yeni binaların tasarımında ve mevcut binaların değerlendirilmesinde esas alınacak deprem yer hareketi düzeyleri vardır. Bu deprem yer hareketi düzeylerine karşı gelen deprem etkileri Türkiye Deprem Tehlikesi Haritaları ile tanımlanmıştır. TDY 2007’de üç ana sınıf mevcut idi; D1,D2 ve D3 olmak üzere. TBDY 2016’da ise Deprem Düzeyleri 4 ana sınıftan oluşmaktadır.

Yeni Deprem Yönetmeliğine Göre Tasarım Yaklaşımları
Şekil-1 TDY2007 ve TBDY2016 deprem yer hareketi düzeyleri karşılaştırması

 TDY 2007’de 1. Derece yani en yüksek, 4. Derece yani en düşük deprem tehlikesi içeren bölgeleri ifade etmekteydi. Deprem tehlikesi haritalarıyla bölge kavramları ortadan kalkmıştır. Her nokta için haritadan spektral ivme katsayıları okunacaktır. Ss ve S1 değerleri T = 0.2 saniye kısa periyod ve T = 1.0 saniye uzun periyod bölgelerine karşılık gelen harita spektral ivme katsayılarıdır. Zemin özelliklerini temsil eden katsayılar ile harita spektral ivme katsayıları çarpılarak tasarıma esas ivme spektrum değerleri elde edilecektir.

 

Şekil–2 γF  faya yakınlık katsayısını gösterirken, FS ve F1 ise yerel zemin etki katsayılarını göstermektedir.

Deprem hesap esasları ise 2007’de sadece 2. bölümde yer alırken, içerik daha da zenginleştirilip 4 bölüme yayılmıştır. Bu 4 bölümde, tasarım için esas olacak “bina yükseklik sınıfları”, “deprem tasarım sınıfları” gibi yeni kavramlara aşina oluyoruz.

TBDY 2016’da kullanılan sınıf tanımları:

  • Bina Kullanım Sınıfı (BKS) (1,2,3)
  • Deprem Tasarım Sınıfı (DTS) (1,2,3,4, 1a,,2a,3a,4a)
  • Bina Yükseklik Sınıfı (BYS) (1,2,3,4,5,6,7,8)
  • Yerel Zemin Sınıfı (ZA,ZB,ZC,ZD,ZE,ZF)

Yeni tasarım yaklaşımları nelerdir?

Yönetmeliğe eklenen yeni iki bölüm yüksek binalar ve yalıtımlı bina taşıyıcı sistemlerine ait kuralları içermektedir. Doğrusal olmayan deprem hesapları, zeminin zayıf olduğu durumlar, yalıtımlı ve yüksek binalar için yeni hesap yaklaşım esasları zorunlu tutulmuştur. Özel uzmanlık gerektiren alanlar için ise yapılan tasarımlar gözetim ve kontrole tabidir.

Özel uzmanlık gerektiren konular şunlardır;

  • Sahaya özel deprem tehlikesi ve zemin davranışı analizleri,
  • Zaman tanım alanında doğrusal olmayan hesap yöntemi,
  • Yeni yönetmeliğe göre yüksek bina sınıfına giren binaların tasarımı,
  • Yalıtımlı binaların deprem hesabı ve tasarımı,
  • Zaman tanım alanında doğrusal olmayan yapı-kazık-zemin etkileşimi.

 Bina Performans Düzeyleri de değişiklik yapılan önemli bir bölümdür. Kesintisiz Kullanım (KK) Performans Düzeyi (yeni düzey), Sınırlı Hasar (SH) Performans Düzeyi, Kontrollü Hasar (KH) Performans Düzeyi ve Göçmenin Önlenmesi (GÖ) Performans Düzeyi olarak 4 ayrı performans düzeyi vardır.

Yeni Deprem Yönetmeliğine Göre Tasarım Yaklaşımları
Şekil-3 Performans Düzeyleri

Bu performans düzeyleri 2007 yönetmeliğinde sadece mevcut binaların tasarımı için kullanılmaktaydı. Yeni yönetmelikle yeni yapılacak binalar için de bu düzeyler tasarım için kullanılacaktır. DTS ve BYS’ye bağlı olarak performans hedefi seçilecek ardından buna uygun tasarım yaklaşımı belirlenecektir.

Yeni tasarım yaklaşımları: DGT ve ŞGDT

Yeni yönetmelikte iki adet tasarım yaklaşımı mevcuttur. Dayanıma Göre Tasarım (DGT) ve Şekil Değiştirmeye Göre Değerlendirme ve Tasarım(ŞGDT) yaklaşımları tanımlanmıştır. Mevcut binalar, yüksek binalar, yalıtımlı binalar haricindeki binaların tasarımında DGT ilkesi kullanılacaktır. DGT’de Deprem Düzeyi 2 (DD2) esas alınacak ve can güvenliği performans hedefi dikkate alınacaktır. TDY 2007’de olduğu gibi eşdeğer deprem yükü ve mod birleştirme gibi aşina olduğumuz hesap yöntemleri kullanılacaktır, ancak hesaba esas kurallarda birtakım değişiklikler de mevcuttur.

DGT’ye ilişkin en belirgin değişiklik, taşıyıcı sistem davranış katsayısı R ile birlikte dayanım fazlalığı katsayısı D’nin de etken olarak göz önünde bulundurulması olmuştur.

Yeni deprem yönetmeliği taslağında DGT hesap esaslarına ilişkin göze çarpan en önemli değişikliklerden biri taşıyıcı sistem davranış katsayısının (R) yanı sıra dayanım fazlalığı katsayısının (D) kullanılacak olmasıdır. D yapı özelliklerine bağlı olarak tanımlanır. Sünek davranış gösteremeyecek olan elemanlarda D katsayısı ile azaltılmış iç kuvvetler arttırılmaktadır. Bu sayede gevrek olan bir eleman için elastik sınırların içerisinde kalınması mümkün olacaktır.

ŞGDT ise doğrusal olmayan hesap yöntemlerini kapsamaktadır; İtme Yöntemleri (Tek Modlu, Çok Modlu) ,Zaman Tanım Alanında Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemi olmak üzere.
Kullanım sınırları:

  • Tek Modlu İtme Yöntemleri, Bina Yükseklik Sınıfı BYS ≥5 olan ve belirli koşulları sağlayan binalar için kullanılabilir.
  • Çok Modlu İtme Yöntemleri ise BYS ≥2 olan tüm binalar için kullanılabilir.
  • Zaman Tanım Alanında Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemi, tüm binaların deprem hesabında kullanılabilir. Bu yöntemin Bölüm 13’e göre yüksek binalar için kullanımı zorunludur.
Yeni Deprem Yönetmeliğine Göre Tasarım Yaklaşımları
Şekil-4 BYS ve DTS’ye göre tanımlanan bina yükseklikleri

Yeni yönetmeliği uygulayabilmek ve anlayabilmek için gerekli mesleki altyapıya sahip olmamız gerektiği aşikardır. Bu sebeple hem mezun hem eğitimine devam eden inşaat mühendislerine çok iş düşmektedir. Bu açıdan inşaat mühendisliği eğitiminde yönetmeliğe dair yeniliklerin müfredata kazandırılması önem kazanmaktadır.

Meraklısına 😊

2007 ve 2016 deprem yönetmeliklerine göre örnek betonarme yapı çözümü için bu yazıda kaynak olarak da kullandığım aşağıdaki makaleden yararlanabilirsiniz:

(PDF) 2007 ve 2016 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliklerinin Örneklerle Mukayesesi. Available from: https://www.researchgate.net/publication/311101553_2007_ve_2016_Turkiye_Bina_Deprem_Yonetmeliklerinin_Orneklerle_Mukayesesi

KAYNAKLAR:

Prof. Dr. Kutlu Darılmaz( 10 Mayıs 2018),TMMOB İMO Antalya Şubesi,Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2018’e Göre Tasarıma Kısa Bakış Betonarme Sistemlerin Modellenmesi, Analizi ve Boyutlandırılması


Sanal Şantiye sitesinden daha fazla şey keşfedin

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Etiketler: deprem yönetmeliğidepreme dayanıklı yapı tasarımıtbdy2018
Paylaş245Tweet153Gönder
İnş.Müh.Kardelen DURSUN

İnş.Müh.Kardelen DURSUN

Medeniyeti inşa etme yolunda hevesli, yeni mezun, 22 yaşında bir inşaat mühendisi..

İlgili İçerik

Mevcut Binaya Göre Bina Performans Analizi Hesap Yöntemi Seçimi

- İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu
Mevcut Binaya Göre Bina Performans Analizi Hesap Yöntemi Seçimi

Bina performans analizi, deprem olmadan binanın hangi kolonunun, hangi kirişinin neresinin, ne kadar hasar göreceğinin belirlenmesidir. Daha net bir tanımla...

Devamını okuDetails

TBDY 2018 Kapsamında Tünel Kalıp Sisteminin Değerlendirilmesi

- İnş.Müh. Fatih Taner Vural
TBDY 2018 Kapsamında Tünel Kalıp Sisteminin Değerlendirilmesi

Merhaba, bu yazıda TÜNEL KALIP SİSTEMİ, TBDY 2018 kapsamında değerlendirilmeye çalışılacaktır. Tünel Kalıp Sistemi hakkında öncelikle Prof Dr Hakkı Polat...

Devamını okuDetails

“D” Katsayısının Taşıyıcı Sistem Sünekliğine Etkisi

- İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu
“D” Katsayısının Taşıyıcı Sistem Sünekliğine Etkisi

TBDY 2018’ de, Tablo 4.1 ‘de taşıyıcı sistem türlerine göre adına Dayanım Fazlalığı Katsayısı denilen “ D” ‘ler tablo halinde...

Devamını okuDetails

Betonarme Taşıyıcı Sistem Tasarımında Yapılan En Büyük Hile

- İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu
Betonarme Taşıyıcı Sistem Tasarımında Yapılan En Büyük Hile

Taşıyıcı sistemin amacı yükleri/kuvvetleri güvenli bir şekilde toprağa iletmektir. Ülke standartları ve yönetmeliklerin amacı da budur. Unutulmaması gereken konu standartların/yönetmeliklerin...

Devamını okuDetails
Please login to join discussion

En Çok Okunanlar

  • Hazır Beton Fiyatları 2025 – Şubat Ayı Güncel Fiyatlar

    Hazır Beton Fiyatları 2025 – Şubat Ayı Güncel Fiyatlar

    40230 paylaşım
    Paylaş 16092 Tweet 10057
  • Kira Sözleşmesi Örneği (PDF) – 2025 | Kira Sözleşmesinde Dikkat Edilecekler

    14040 paylaşım
    Paylaş 5559 Tweet 3475
  • Güncel Çimento Fiyatları – 2025

    11897 paylaşım
    Paylaş 4758 Tweet 2974
  • 2024 Yılı Bina Metrekare İnşaat Maliyet Bedelleri Yayımlandı

    6983 paylaşım
    Paylaş 2793 Tweet 1746
  • Radye Temel Nedir? Nasıl Uygulanır?

    11867 paylaşım
    Paylaş 4746 Tweet 2967

Son Yorumlar

  • İnşaat İşçilerine Belge Zorunluluğu Geliyor için İnş.Müh. Fatih Taner Vural
  • Devam Eden Bir Şantiyenin Şefliğini Devralırken Nelere Dikkat Edilmeli? için İnş.Müh. Fatih Taner Vural
  • İnşaat mühendisi maaş aralığı için İNŞ.MÜH. ALİ İSMAİL
  • Çin, Nükleer Füzyon Enerjisi Arayışında: Yapay Güneş için stefantraugott
  • Tünel Kalıp Uygulama Rehberi (Tüm Detaylarıyla) – PDF için ferhtulker

Sponsorlu İçerik



Sorular

  • Trapez Betonu Hakkında
  • TERAS KAT MI, ÇATI ARASI KAT MI?
  • riskli yapı tespiti için sınava yönelik çalışma
  • Yapı kullanma almak için ne yapılmalı?
  • minha etimolojisi

Bizi Takip Edin

Sanal Şantiye ®

Abone ol

Sanal Şantiyeye abone olmak ve e-posta ile bildirimler almak için e-posta adresinizi girin.

Diğer 201 bin aboneye katılın

Yasal Uyarı

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde Ek-4 “…hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister.” hükmü uyarınca telif hakkı ihlali olduğunu düşündüğünüz yazı/resim/video vb. içerikleri bize bildirmeniz durumunda 3 gün içinde gerekli işlem yapılarak ilgili içerik kaldırılacaktır.

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazarlık
  • Kullanım Koşulları
  • Gizlilik Politikası
  • Reklam
  • Şikayet/İletişim
  • Site Haritası

© 2009 - ∞ Sanal Şantiye

Hoşgeldin!

Hesabınıza giriş yapın

Şifremi Unuttum Kaydol

Yeni Hesap Oluştur

Kayıt olmak için formu doldurun

Tüm alanlar zorunludur Giriş

Şifrenizi geri alın

Şifrenizi yenilemek için e-posta adresinizi veya kullanıcı adınızı girin

Giriş
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Konu Dışı
    • Teknoloji
    • Sponsorlu İçerik
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Yapı Malzemeleri
      • Ulaştırma
      • Mekanik
      • Hidrolik
      • Geoteknik
      • Yapı İşletmesi
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Deprem
    • İnşaat Programları
    • Kişisel Gelişim
    • Kitaplar
    • Staj
    • Makaleler
    • Şantiye
  • Kanun & Yönetmelikler
  • Güncel Malzeme Fiyatları
    • Güncel Demir Fiyatları
    • Hazır Beton Fiyatları İllere Göre
    • Çimento Fiyatları
    • Güncel Gazbeton Fiyatları
    • 2024 Birim Fiyatlar (Tüm Bakanlıklar)
    • 2025 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri
  • Testler
  • Video
  • Soru Cevap
  • Yazarlar
  • Ekibe Katıl
  • Hakkımızda
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol

© 2009 - ∞ Sanal Şantiye

Bu web sitesi çerezleri kullanır. Bu web sitesini kullanmaya devam ederek, çerezlerin kullanılmasına izin vermiş olursunuz. Gizlilik politikamızı inceleyin.