Son zamanlarda Türkiye’de meydana gelen depremler, ülkemizde birçok hasara sebep oldu. Bu hasarların en büyüklerinden biri, duvar hasarı olarak karşımıza çıkmaktadır. Deprem sırasında duvarlarda meydana gelen hasarlar, yapıların dayanıklılığını azaltır ve insanların can güvenliğini tehlikeye atar. Bu yazıda, son depremlerde meydana gelen duvar hasarlarının sebeplerini ele alacağız.
Düşük Mukavemetli Duvar Malzemeleri
Deprem sırasında duvarların en büyük hasarlarından biri, yapı malzemelerinin kalitesinin düşük olmasıdır. Yapı malzemeleri, depreme dayanıklı olmayan malzemeler kullanıldığında kolayca çatlayabilir veya kırılabilir. Bu da duvarların yıkılmasına veya hasar görmesine neden olabilir.
Kötü İşçilik ve Uygulamada Eksikler
İşçiliğin çok kötü yapılması ve uygulamada terazi ve şakül kullanılmaması, duvar hasarının önemli bir diğer sebebidir.
Duvar – Kiriş Bağlantılarının Zayıflığı
Duvar kiriş bağlantı yerlerinde kama veya köpük uygulamalarının yapılmaması, deprem esnasında bu iki elemanın birbirinden bağımsız çalışmasına sebep olmakta ve hasarlar meydana gelmektedir.
Bunun yanında aşağıda yer alan kusurlar da duvar hasarlarına sebebiyet vermektedir:
- Yapısal tasarım hataları
- Zayıf zemin üzerine inşa edilen bina temelleri
- Yapıda kullanılan malzemeler arasındaki uyumsuzluklar ve birleşimlerindeki hatalar.
Duvarlar sonradan yapıldığı için duvar üzerine yük binmediği için duvar emanet gibi duruyor ne kadar işçilik iyi olursa olsun duvar örüldükten sonra beton dökülmesi lazım hiç direk olmayan evlerde bu kadar yıkılma olmadı ve düzgün örülen duvar direk görevi dahi görür ve tuğla yerine biriket dada dayanıklı oluyor
Betonarme tasiyici elemanlar ile duvarlarin elastisiteleri farkli oldugu icin hasar aliyor duvarlar. Biri tugla gevrek malzeme digeri beton sunek bi malzeme.
Deprem bölgesi olan ülkemizde, yapının her taşıyıcı elemanının yönetmenlik şartlarına uygun yapılması mecburiyeti vardır. Duvarlarda , yapısal olarak doğru malzeme karışımı ile üretilmeli ve imalatı belirlenen şartlara uygun olmalıdır. 2018 TBDY miz, yapıya etkiyen yatay deprem kuvvetini karşılamakta kesme alanına katkı olarak duvar yatay kesit alanının 0.15 ini katacaksın diyor. Doğru da söylüyor. Bu durumda hiçbir duvarı taşıyıcı değildir diye adlandırıp, öylesine bırakamayız. Betonarme taşıyıcı sistemler arasına ve dış cephelerde tuğla, Bims, gazbeton gibi malzemelerden örülen duvarlar, bölücüdür deyip, kurallara uygun yapılmıyor. İş hiçte böyle olmadığı, görülmektedir. Duvarların, örüldüğü alanlarda, yapı elemanlarına bağlantıları, aparatlar yoluyla yapılmalıdır. Duvar elemanları arasındaki bağlayıcılar, noksansız kullanılmalıdır. Düşeyde, sıvası uygun karışımda ve kalınlıkta yapılmalıdır.