Şap Nedir?
Şap, bir zemin kaplama malzemesidir. İnşaatta çok sık kullanılır. Beton zemine direkt uygulanır ve amacı; sonrasında uygulanacak yüzey kaplaması öncesi zemin üzerinde istenilen kotta bir yüzey oluşturduktan sonra bir sonraki zemin kaplama işlemi için uygun bir zemin hazırlamaktır. Düzgün ve estetik bir zemin elde edildikten sonra sonraki zemin uygulamasına geçilir.
Şap Kullanım Amacı Nedir?
Burada ilk amaç; tesviye betonu dökülmüş yüzeyi dış etkenlerden korumaktır. İkinci bir husus ise, sonrasında yapılacak uygulamanın ömrünü uzatmak ve daha sağlam bir sonuç elde etmek diyebiliriz.
Şap Hazırlık Süreci
- İlk olarak uygulama alanının temiz olması gerekir. İnşaat atıklarının giderilmesi yüzeydeki yapışkanların ve kimyasalların sökülmesi gerekir.
- Kir, toz kalmadığına emin olunduktan sonra şap atılacak zeminde kot belirleyip duvar kenarlarına işaretlemeler yapılmalıdır.
- Uygulama yapılacak işlemin kalınlığı dikkatli hesaplanmalıdır. Tesviye edilecek yüzey dört köşeden teraziye alınır. Çimento ile yapılan şap uygulamasında kot işaretlemesine gerek yoktur. Sentetik şap uygulamasında yapılır.
- Gerekli işaretlemelerden sonra yine kolay çıkarılabilecek şekilde kullanılacak mastar uzunluğuna göre anolar yerleştirilir. Daha sonra tek tek terazi ile kontrol edilir.
- Çimento içerikli şap için 0,2- 0,5 mm, sentetik şap için 0,5 – 3cm olmalıdır.
Şap Çeşitleri
Self Leveling (Tesviye Şapı)
Çimento esaslıdır. Geleneksel betona oranla daha az su ilave edilerek yerleştirme yapılır. Sadece su ile karıştırılması yeterlidir ve uygulaması kolaydır. Kendiliğinden yayılma özelliğine sahip olduğu için mala veya tarak ile yayma işlemi yeterli olacaktır. Uygulama yapılan alanda şap kendiliğinden teraziye gelir. Hızlı kurur. 3-4 saat sonra üzerinde yürünebilecek kıvama gelir. Çok ince şap tabakası istenen alanlar için kullanıma uygundur. Uygulama yapılırken 20 cm’den dökülecek şekilde alanın orta kısmından başlayarak 2-3 dakika içinde yayılan malzeme düzeltilmelidir. Üzerine uygulama yapılmadan önce üç gün bekletilir.
Çimento Esaslı Şap (Beton Şapı)
Bir bağlayıcı, agrega ve sudan oluşur. Mala ile tesviyesi yapılır. Kalınlığı en az 2.5-3 cm’dir. Rötre çatlaklarının önlenmesi için yapıldıktan sonra bir hafta ıslak tutulmalıdır. Konutlarda yaygın kullanılır. Kum ve çimento( bağlayıcı) üçe bir oranında kullanılır.
Alçı Şap
Döşeme Şapı olarak kullanılan alçı bildiğimiz alçılardan farklıdır. Normal alçılar 170°C’de işlenirken alçı şap 800-900°C’de pişirilir. Alçı şapın kalınlığı 2-3 mm arasıdır. Anhidrit ( kristal suyu olmayan mineral) alçı, kum ve sudan oluşur. Pürüzsüz ve estetik bir yüzey sağlar. Ano (kılavuz) ile dökmeye gerek yoktur. Yapıldıktan sonra üzerine iki kat keten ya da bezir yağı sürülür ve isteğe göre cilalanabilir.
Ksilolit Şap
Magnezyum klorür, manyezit( bağlayıcı) , hizar talaşı veya mantar tozuna su ve boyar madde katılarak elde edilir. Boyar madde ile istenilen renkte döşeme kaplaması oluşturulabilir. Genellikle beton döşemeler üzerine uygulanır. Bir kaba bir de ince kattan meydana gelir. Birinci katın kalınlığı 1,5 cm ikinci katın kalınlığı 1 cm’dir. Kendiliğinden düzgün bir yüzey oluşturur. Isı iletkenliği azdır. İçindeki ahşap tozlar nedeniyle sıcak temaslıdır. Islak hacimlerde kullanılması uygun değildir çünkü suya duyarlı bir malzemedir. Deformasyona eğilimlidir.
Asfalt Şapı
Asfalt çimentosu (bitüm) , taş kırığı ve taş tozu ile yapılır. 1-3 cm kalınlığındadır. Isı tutucudur, elastiktir, toz tutmaz. Ancak nokta yük etkisine karşı dayanma direnci yetersizdir ve nemli mekanlarda kullanıma uygundur. Asfalt şapları sıcak olarak dökülürler ve soğuma esnasında önemli ölçüde büzülürler.
Şap Atma İşlem Sırası Nasıldır?
Tesviye edilecek yüzey köşelerden teraziye alındıktan sonra terazi mastarları yerleştirilir. Şap dökülürken konan anolar çıkarılır ve anında şap döküm işlemi gerçekleştirilir. Yüzey mastar çekilir ve malayla düzeltme işlemi yapılır.
Şap Döküm İşlemi
Bu işlem ikiye ayrılır. Çimento şapın döküm işlemi ve sentetik şapın döküm işlemi. Çimento ile yapılan şap ya tesviye betonu üzerine serpilerek ıslatılmasıyla ya da çimentonun su ile karıştırılıp zemine serilmesi şeklinde iki türde yapılabilir. Sentetik şap fabrikalarda üretilerek direk kutu şeklinde kullanım alanına gelir ve kutudan direk zemine uygulanır.
