Meydana gelen depremler ve ardında bıraktığı enkazlar sonucunda, yapılarda kolon kesildiği ve bu sebeple yıkımların gerçekleştiği gündem konusu oldu. Peki kolon kesilmesi, yapıyı ne derecede etkiler ve bir yapıda kolon kesildiği nasıl anlaşılır?
Alt kısımları dükkan, galerici, mobilya mağazası vb. alanların olduğu yapılarda daha geniş ticari alanlar elde etmek için dükkan sahiplerinin kolon kestikleri, son depremde tekrardan gündem konusu oldu. Ölümlü enkazların yaşanmasıyla beraber, apartman sakinleri bu konunun kapsamlı bir biçimde araştırılmasını talep ediyorlar.
Kolon Kesilmesi Yapıyı Nasıl Etkiler?
İTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Yüksel konu hakkında şu açıklamaları yaptı:
“İnşaat mühendisleri, yapının mimari projelere uygun olacak şekilde uygun yerlere gerekli olduğu miktarda kolon yerleştiriyor. Hesaplar da bu kolonların bulunması durumuna göre yapılıyor. Yani bunlardan biri ortadan kaldırılırsa yapılan hesap modeli de tamamen değişiyor ve yapı o yükleri taşıyamaz hale geliyor. Önemli bir etki olan ve sistemin gerçek kapasitesini ortaya çıkaracak olan deprem yüklemesi söz konusu olduğunda kolonların eksikliği durumunda yapının da göçmesi kaçınılmaz.”
6 Şubat 2023 Tarihli K.Maraş Depreminin TBDY 2018’de Tanımlı Depremlerle Kıyaslanması
Yapıda Kolon Kesildiği Nasıl Anlaşılır?
Kolonlar süreklilik teşkil eden elemanlardır. Yani bir kolon zeminden veya varsa bodrumdan başlayarak en üst kata kadar süreklilik gösteren bir elemandır. Bu şekilde şüpheli kolon için kontrol yapılır da bahsedilen kolon, zemin katta görülmez ise o kattaki kolon kesilmiş demektir.
Betonarme sistemlerde kolon tamamen ortadan kaldirilamaz kaldirildigi an sistem gocer. kolonda delikler acilabilir kesiti daraltilmaya calisilabilir belki ama bir kolonu tamamen ortadan kaldirmak mumkun degildir. Genelde duvarlar kaldiriliyor ve millet bunu kolon zannediyor bu sekilde sikayette bulunuyorlar.