İçindekiler
Ankraj Nedir?
Ankraj kavramı tahmin edildiği üzere ingilizce kökenli bir kelime olan anchor kelimesinden gelmektedir. Ankraj nedir? sorusunda daha yerinde cevap verebilmek adına gelin bu kelimenin sözlük manasına bakalım.
Anchor kelimesi Cambridge sözlüğünde;
“Bir şeyi/kişiyi sabit bir pozisyonda tutabilmek için o şeyi/kişiyi bağlama işlemi” olarak geçer. [kaynak]
Bu tanımdan da anlaşılacağı gibi ankraj kavramı sabitleme işlemiyle alakalıdır. Bu tanımı aklınızda bulundurmanız halinde ankraj kavramını unutmanız pek mümkün olmayacaktır.
Şimdi gelin mühendislikte ankraj kavramını inceleyelim.
En genel ve basit tanımıyla ankraj, “betonarme yapılarda çelik donatının beton içerisine bağlanması” işlemine denir. Yani ankraj yapmada amaç çelik veya demir malzemesini, beton içerisine (Kolon veya duvar yüzeyine) yerleştirmektir.
Ankraj, zemin içine belli bir açıyla açılmış olan deliğe, yüksek dayanımlı ve korozyona karşı korumalı olan özel çelikten yapılmış öngermeli bir halat veya halatlar deneti yerleştirilerek beton enjeksiyonu yapılarak oluşturulan yapısal uygulamadır. Bu ankrajlar, üzerine uygulanan gerilme kuvvetini zemine iletirler.
Not: Ankrajlar yapı elemanıdır; beton ve çelik gibi hesabı yapılmaldır.
Ankraj Uygulaması Nasıl Yapılır?
Farklı türleri olan bu uygulama aşağıdaki yönergelerle de yapılabilir
- İlk olarak ankraj yapılacak beton veya duvar; matkap ile delinir.
- Daha sonra açılan delik içerisine içerisindeki toz parçaları ve beton kırıntıları temizlenir bu işlem deliğe hava sıkılarak yapılır.
- Delik içerisine yapıştırıcı malzemesi sıkılır.
- Son olarak epoksi sıkılmış delik içerisine demir yerleştir ilerek kuruması akabinde mukavemet kazanması beklenir.
Ankrajların Kullanım Alanları Nelerdir?
Ankrajların çok çeşitli kullanım alanları bulunur. Bunlar;
- Gevşek zeminlerde göçmeyi engellemek amacıyla kullanılabilirler.
- Yeraltı otoparklarında kullanılmaları zorunludur.
- Barajların yükseltilmesi ve iskeleye dalgaların zarar vermemesi amacıyla kullanılırlar.
- Kazılarda çalışan insanların güvenliğini sağlamak için kullanılır.
- Yeraltı ulaşım güzergâhlarında kullanılır.
- Deprem ve sismik olaylarda, can kayıplarını önlemek için kullanılır.
Yığma Yapılarda Kullanılan Ankraj Cıvata Çeşitleri
Yığma yapıların yapımında kullanılan farklı tipte ankraj cıvataları vardır ve bu ankraj cıvataları aşağıdaki gibi sınıflandırılır:
Şekil-2 ve Şekil-3’te gösterildiği gibi dişli olmayan, yuvarlak veya kare plakaya sahip plaka ankraj cıvataları.
