• Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Reklam
  • Mobil Uygulamalarımız
  • Şikayet/İletişim
  • İndirimli Eğitimler
  • Giriş
  • Kaydol
Sanal Şantiye
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Fiyatlar
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Fiyatlar
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
Sanal Şantiye
Anasayfa Kütüphane İnşaat Mühendisliği Geoteknik

Temel Nedir? | Temel Çeşitleri Nelerdir?

Bugünkü yazımda temeller ve temel çeşitleri hakkındaki araştırmalarımı sizlerle paylaşmaya çalışacağım. Sırasıyla en başta temel kavramını, ne çeşit temeller olduğunu ve öne çıkan uygulamalarını görsellerle de destekleyerek sizlerle beraber inceleyeceğiz.

Zülfü Yetkin - Zülfü Yetkin
8 Ekim 2022
Kategori: Geoteknik
Süre:5 dakika
0
4.3k
PAYLAŞIM
42.9k
OKUNMA
Facebookta PaylaşTwitterda PaylaşWhatsApp'da Paylaş

İçindekiler

  • Temel Nedir?
  • Temel Çeşitleri Nelerdir?
      • İlginiziÇekebilir
      • Jet Grouting ile Zemin İyileştirme Sunumu | PDF
      • Eğimli Arazilerde İstinat Duvarı İmalatı ve Kullanılması Gereken Dolgu
      • Üç Eksenli Basınç Deneyi Soruları Nasıl Çözülür? | Zemin Mekaniği Soru Çözümleri 8
      • Su Muhtevası – Boşluk Oranı – Porozite – Doygunluk Derecesi – Rölatif Sıkılık
    • Yüzeysel (Sığ) Temel Çeşitleri Nelerdir?
    • Derin Temel Çeşitleri Nelerdir?
      • Yüzeysel (Sığ) Temel Çeşitleri Nelerdir?
        • Tekil Temel Nedir? (Münferit Temeller)
        • Duvar Altı Temeli Nedir?
        • Birleşik Temel Nedir? (Kombine Temeller)
        • Mütemadi Temel Nedir? (Sürekli, Şerit Temeller)
        • Radye Temel Nedir?
      • Derin Temel Çeşitleri Nelerdir?
        • Ayak Temel Nedir?
        • Kazıklı Temel Nedir?
        • Keson Temel Nedir? (Kuyu, Kutu Temeller)

Temel Nedir?

Temeller yapının en alt katındaki kolon veya perdelerin normal kuvvet, moment vb. yüklerini zemine aktaran elemanlardır. Kolon veya perdeler zemine doğrudan oturtulamazlar. Bu kesitler dayanımı çok küçük olan zemine doğrudan oturtulursa zeminde, zeminin normal dayanımının çok üstünde gerilmeler oluşturur ve kolon zemini zımbalayarak(delerek) saplanır.

Temel Nedir Temel Çeşitleri Nelerdir

Zemindeki gerilmeyi düşürebilmek için mukavemet dersinde gördüğümüz [σ=F/A] bağıntısında da görüldüğü üzere kuvvet sabit olduğu için alanı büyütmemiz gerekir. Bu nedenle kolonların alt ucu ile zemin arasına, kesit alanı kolonun kesitinden çok daha büyük olan plak, kiriş gibi elemanlar yapılır.

Diğer önemli bir amaç da kolon veya perdenin altındaki zeminde oluşabilecek çökmeyi (oturma) sınırlı bir düzeyde tutmak ve üst yapının farklı oturmalardan zarar görmesini önlemektir.

Temel Çeşitleri Ve Özellikleri
Temel Çeşitleri Ve Özellikleri

Üst yapı tipi ne olursa olsun (betonarme, yığma, çelik, ahşap), daima betonarme temel tercih edilir. Çünkü diğer malzemeler (çelik, ahşap gibi) dayanım ve zemin şartlarına dayanıklılık açısından uygun değildir.

Temel Çeşitleri Nelerdir?

Temel çeşitlerini “Yüzeysel(Sığ) Temeller” ve “Derin Temeller” olarak iki ana başlıkta inceleyebiliriz.

İlginiziÇekebilir

Jet Grouting ile Zemin İyileştirme Sunumu | PDF

Eğimli Arazilerde İstinat Duvarı İmalatı ve Kullanılması Gereken Dolgu

Üç Eksenli Basınç Deneyi Soruları Nasıl Çözülür? | Zemin Mekaniği Soru Çözümleri 8

Su Muhtevası – Boşluk Oranı – Porozite – Doygunluk Derecesi – Rölatif Sıkılık

Yüzeysel (Sığ) Temel Çeşitleri Nelerdir?

  • Tekil(Münferit) Temeller
  • Duvar Altı Temelleri
  • Birleşik Temeller
  • Mütemadi (Sürekli, Şerit) Temeller
  • Radye Temeller

Derin Temel Çeşitleri Nelerdir?

  • Ayak Temeller
  • Kazıklı Temeller
  • Keson (Kuyu, Kutu) Temeller
temel çeşitleri
Temel Çeşitleri

Yüzeysel (Sığ) Temel Çeşitleri Nelerdir?

Tekil Temel Nedir? (Münferit Temeller)

Kolonların altına kolon kesitinden çok daha büyük betonarme bir pabuç yapılarak oluşturulur. Deprem kuvvetini aktarması için pabuçlar bağ kirişi veya kalınlığı en az 15 cm olan döşeme ile birbirine bağlanır. Tekil temel; yüksekliği az fakat uzun yapılarda ve çok sağlam zemin üzerindeki normal yapılarda kullanılır. Apartman tipi yüksek yapılar için uygun değildir çünkü farklı oturma riskleri vardır.

Tekil Temel
Tekil Temel

Duvar Altı Temeli Nedir?

Basit yığma yapıların temel duvarlarının altına, duvardan en az 20 cm daha geniş betonarme bir kiriş yapılarak oluşturulur.

Duvar Altı Temelleri
Duvar Altı Temelleri

Birleşik Temel Nedir? (Kombine Temeller)

İki kolonun birbirine çok yakın olması durumunda her iki kolon için tek pabuç (sömel) yapılarak oluşturulur. Eksenel kuvveti yüksek olan kolon tarafında pabuç daha geniş yapılarak zeminde oluşan gerilme dağılımının pabuç altında her yerde eşit olması sağlanır.

Birleşik Temel
Birleşik Temel

Mütemadi Temel Nedir? (Sürekli, Şerit Temeller)

Bir veya birden fazla doğrultudaki düşey taşıyıcı elemanların altına kirişli veya kirişsiz plaklar düzenlenerek taşıyıcı elemanlardan gelen yükleri zemine yeterli rijitlikte aktaran temellerdir.

mütemadi temel
Mütemadi Temel – Sürekli Temel

Bir Doğrultuda Sürekli Temeller

Yapının bir doğrultudaki her aksı boyunca dizili kolonlarının altına ters tablalı betonarme bir kiriş yapılır. Kolon yükleri kirişe, kirişten tablaya (pabuca), tabladan zemine aktarılır. Kiriş genişliğini kolonların kesitleri belirler. Apartman tipi yüksek yapılar için genellikle uygun değildir.

İki Doğrultuda Sürekli Temeller

Yapının her iki doğrultudaki her aksı boyunca dizili kolonlarının altına ters tablalı betonarme kiriş yapılır. Apartman tipi yüksek yapılar için genelde uygundur.

Mütemadi Temeller
Bir Doğrultuda ve İki Doğrultuda Sürekli Temeller

Radye Temel Nedir?

Zeminin çok zayıf olduğu veya yer yer değişkenlik gösterdiği, yapı yüklerinin fazla olduğu, yapının bütün düşey taşıyıcı elemanlarının tek bir temele oturtulduğu temel türüdür. Radye temellerde farklı oturma riski çok düşüktür. Radye temel, zayıf zeminlerde, apartman tipi yüksek yapılar için en uygun temel tipidir.

Kirişsiz Radye Temeller

Yapının tüm kolonları altına, inşaat alanının tümünü örten kalın bir plak yapılır ve kolonlar doğrudan bu plağa oturtulur. Plak kalınlığı en az 30 cm dir. Apartman tipi normal yapılarda plak kalınlığı kabaca kat sayısının 8-10 katı civarında olur. Özellikle köşe kolonlar zımbalama açısından risklidir. Plak kalınlığının zımbalama olmayacak şekilde belirlenmesi zorunludur.

Kirişli Radye Temeller

Yapının tüm kolonları altına, inşaat alanının tümünü örten bir plak, plağın üstüne de kirişler yapılarak ve kolonlar kirişlere oturtularak kirişli radye temel oluşturulur. Plak kalınlığı en az 20 cm dir. Kirişsiz radyeye göre işçiliği daha fazladır.

Kirişsiz Ve Kirişli Radye Temel
Kirişsiz Ve Kirişli Radye Temel

Derin Temel Çeşitleri Nelerdir?

Ayak Temel Nedir?

Sağlam zeminin kazık gerektirmeyecek kadar derinde olmayıp; yine sağlam zeminin, bütün derin temeller için geçerli olan, zemin iyileştirmesinin sağlıklı olmayacağı kadar derinde veya yapılacak zemin iyileştirmesine rağmen risk devam ediyorsa gerekli hesaplar yapılarak sağlam zemine kadar kazı yapılır ve ayak temeller sağlam zemine oturtulur. Ayak temeller üst kısımda betonarme kirişler ile birbirine bağlanmalıdır.

Ayak Temel
Ayak Temel

Kazıklı Temel Nedir?

Çok zayıf zeminlerde sağlam zemine ulaşılıncaya kadar çakılan veya delip yerinde dökülen kazıkların üstüne zemin seviyesinde bir platform oluşturulur ve kolonlar bu platforma oturtulur. Yapı yükleri ya uç kazıklarla ya da yanal sürtünme ile zemine iletilir. Bu kazıklar üst kısımda betonarme kirişler veya plak ile birbirlerine bağlanır. Kazıkların betonarme, çelik ve ahşap türleri mevcuttur. Kazıklı temellerin maliyeti çok yüksektir.

Kazıklı Temeller
Kazıklı Temeller
kazıklı temeller
Kazıklı Temeller – 2

Keson Temel Nedir? (Kuyu, Kutu Temeller)

Kazık temellerin yapılmasının uygun olmadığı veya yetersiz olduğu çok zayıf zeminlerde veya su içinde keson temeller kullanılır. Et kalınlığı az, çapı büyük halka veya içi boş prizma betonarme, çelik veya ahşaptan yapılabilen kesonlar zemine veya suya çeşitli yöntemlerle sağlam zemine kadar batırılır.

Sağlam zemine ulaşılıncaya kadar üstüne yeni elemanlar konur. İçi malzeme ile doldurulur ve temel platform betonu dökülür. Betonarme elemanlar yerinde dökülüp içteki toprak boşaltılarak batırma yoluyla da yapılmaktadır. Maliyeti çok yüksektir. Köprü ve liman inşaatında uygulanır.

Keson Temeller
Keson Temeller

Bir başka yazıda tekrar görüşmek dileğiyle…

Diğer yazılarıma buradan ulaşabilirsiniz.

Kaynak: • Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2019
Etiketler: ayak temelduvar altı temelikazıklı temelkeson temelmütemadi temelradye temelsürekli temeltekil temeltemeltemel çeşitleritemel nedirtemelleryüzeysel temel
Paylaş1718Tweet1074Gönder
Önceki İçerik

Kılıç Ali Paşa Camii: Derya Üzerine Kurulu İlk Eser

Sonraki İçerik

Toki Konut Arsası ve İşyerlerinin İllere Göre Dağılımı Açıklandı

Zülfü Yetkin

Zülfü Yetkin

Editör / İnşaat Mühendisi / Yüksek Lisans Öğrencisi (Ulaştırma Anabilim Dalı)

Sonraki İçerik
Toki Konut Arsası ve İşyerlerinin İllere Göre Dağılımı Açıklandı

Toki Konut Arsası ve İşyerlerinin İllere Göre Dağılımı Açıklandı

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Güncel Fiyatlar

  • Fiyatlar

2023 Çimento Fiyatları – Güncel Çimento Fiyatları

2023 Birim Fiyatları – Tüm Bakanlıklar | Güncel Listeler

2023 Yılı Birim Fiyatları – Çevre, Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanlığı

2023 Güncel Demir Fiyatları – Donatı Çeliği Fiyatları

2023 Güncel Gazbeton Fiyatları – Güncel Ytong Fiyatları | 1 Palet Ytong Fiyatı – 1 Palet Gazbeton Fiyatı

2022 Birim Fiyatları – 2022/2 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar | Güncel Listeler

Popüler İçerikler

  • Hazır Beton Fiyatları 2023 - İllere Göre Güncel Fiyatlar

    Hazır Beton Fiyatları 2023 – İllere Göre Güncel Fiyatlar

    18503 paylaşım
    Paylaş 7401 Tweet 4626
  • 2023 Çimento Fiyatları – Güncel Çimento Fiyatları

    5754 paylaşım
    Paylaş 2301 Tweet 1438
  • 2023 AutoCAD Komutları ve Detaylı Olarak Tanımları

    7064 paylaşım
    Paylaş 2825 Tweet 1766
  • 2022 Birim Fiyatları – 2022/2 Birim Fiyatları | Tüm Bakanlıklar | Güncel Listeler

    3327 paylaşım
    Paylaş 1331 Tweet 832
  • 2021 Yılı Birim Fiyatları – Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

    3057 paylaşım
    Paylaş 1222 Tweet 764

Önemli İçerikler

İnşaat Mühendisliği Staj Defteri Örnekleri – 2022

Mühendislik Öğrencileri Laptop Alırken Nelere Dikkat Etmeli? | Tavsiye ve Öneriler

Kimler Şantiye Şefi Olabilir? – 2022

İnşaat Terimleri Sözlüğü | PDF Dökümanı | 2022

İnşaat Mühendisleri ve Mimarlar için En İyi Online Eğitimler

Son Yorumlar

  • Kamuda Çalışan Mühendis, Mimar ve Şehir Plancılarının Dilekçesinde İmza Sayısı 15.000’i Aştı! için Fuat çoğlan
  • Proje ve Şantiye Yönetimi Nasıl Olmalıdır? için serkan
  • İş Hayatındaki Stres ve Stres Yönetimi için Ato
  • Proje ve Şantiye Yönetimi Nasıl Olmalıdır? için Ato
  • İş Hayatındaki Stres ve Stres Yönetimi için serkan

Sponsorlu İçerik



İnşaat Sektörünün Bilgi Kaynağı
Tavsiyeler
-Aykut ÖZDEMİR

Bizi Takip Edin

Sorular

  • tedaş 2022 birim fiyat
  • Donati Plani yapan var mi (DIN EN 1992-1-1:2011-01 veya DIN EN 1992-1-1/NA:2011-01)
  • Şantiye başlama
  • kapalı otopark yapım
  • şerh irtifak hakkı bedeli tedaş lehine

Abone ol

Sanal Şantiyeye abone olmak ve e-posta ile bildirimler almak için e-posta adresinizi girin.

Diğer 14.710 aboneye katılın

Yasal Uyarı

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde Ek-4 “…hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister.” hükmü uyarınca telif hakkı ihlali olduğunu düşündüğünüz yazı/resim/video vb. içerikleri bize bildirmeniz durumunda 3 gün içinde gerekli işlem yapılarak ilgili içerik kaldırılacaktır.

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazarlık
  • Kullanım Koşulları
  • Gizlilik Politikası
  • Reklam
  • Şikayet/İletişim
  • Site Haritası

©2009-2022 Sanal Şantiye

Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Fiyatlar
    • Konu Dışı
    • Teknoloji
    • Sponsorlu İçerik
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Yapı Malzemeleri
      • Ulaştırma
      • Mekanik
      • Hidrolik
      • Geoteknik
      • Yapı İşletmesi
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Deprem
    • İnşaat Programları
    • Kişisel Gelişim
    • Kitaplar
    • Staj
    • Makaleler
    • Şantiye
  • Kanun & Yönetmelikler
  • Testler
  • Video
  • Soru Cevap
  • Online Eğitimler
  • Ekibe Katıl
  • Hakkımızda
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol

©2009-2022 Sanal Şantiye

Hoşgeldin!

Hesabınıza giriş yapın

Şifremi Unuttum Kaydol

Yeni Hesap Oluştur

Kayıt olmak için formu doldurun

Tüm alanlar zorunludur Giriş

Şifrenizi geri alın

Şifrenizi yenilemek için e-posta adresinizi veya kullanıcı adınızı girin

Giriş
Bu web sitesi çerezleri kullanır. Bu web sitesini kullanmaya devam ederek, çerezlerin kullanılmasına izin vermiş olursunuz. Gizlilik politikamızı inceleyin.