5 Soruda Planlama Kariyeri Hedefleyen Mühendisler İçin Öneriler

İnşaat mühendisleri ve mimarların inşaat sektöründe çokça planlama kariyeri hedeflediğine şahit oluyorum. Özellikle lisansta aldıkları yapı yönetimi benzeri dersler onlara evet benim çalışmak istediğim alan bu dedirtiyor.

Bu aşamadan sonra kariyerinizi nasıl yönlendirmeniz gerektiğine emin olamayan ve doğru adımların ne olacağı konusunda kafasında soru işareti olan öğrenci ya da yeni mezun arkadaşlarımız için bir yazı hazırladım.

1.Proje yönetimi ile ilgili çalışmak istiyorum ama ne yapacağımı bilemiyorum?

Öncelikle gerçekten proje yönetimi alanında çalışmak isteyip istemediğinizi kendinize sormalısınız? Proje yönetimi güzellemeleri her yerde okuyabileceğiniz kısımlar, ben birazcık bu soruda olumsuz tarafından bakıp bir değerlendirme yapacağım. Zira proje yönetimi Türkiye’nin sektörde havalı bir dalı olmasının yanında bazı problemleri de peşi sıra getiriyor.

Nedir bu problemler?

• Yapacağınız iş programları için sahadan almanız gereken verileri alamayabilirsiniz çelik gibi bir sinire sahip misiniz?
• Sahanın tozunu koklamak isteyebilir sürekli kapalı ortamlarda olmaktan keyif duymayabilirsiniz. Peki planlama mühendislerinin ne yazık ki çoğu zaman sahaya çıkacak çok vakitleri olamayabileceği gerçeğiyle yüzleşebilecek misiniz?
• Planlama her şeyin başlangıcı her şey sizin yaptıklarınıza göre sahada hayata geçecek diye mi düşüyorsunuz? Yanılıyor olabilirsiniz. Pek çok durumda sizin yaptıklarınıza göre ilerleyemeyebiliyor saha, bu sefer de sizin sahadaki olan datalara göre iş programlarınızı yönlendirmeniz gerekiyor.

Bu olumsuzluklara rağmen hala proje yönetimi sizi cezbediyorsa en önemli ricam bu konuda elini güçlendirecek şeyler yapmanız. Zira 100’lerce iş görüşmesi sonrasında bu alanda en sık karşılaştığım problemlerden birisi iş görüşmesine gelen arkadaşlarımızın çoğunun planlama tarafında çalışmak istemesi ama planlama tarafında elle tutulacak hiçbir şey okumamış, etkinliklere katılmamış, yazılımların adlarını dahi duymamış olmaları. Bu alanda çalışmaya karar verdikten sonra o alanın profesyonellerini takip edip neler yaptıklarını daha detaylı anlamaya çalışmakta fayda var.

2.İş Programı yapmayı öğrenmek zor mu?

Hayır değil. Önemli olan öğrendiğiniz ya da hayal ettiğiniz çoğu şeyin uygulamada farklılık göstermesi. “Teoride teori ile uygulama arasında hiçbir fark yoktur ama uygulamada vardır” diye çok sevdiğim ve keyif aldığım bir laf var. Teori ile uygulamanın birbirini tutmayacağını anladıktan sonra sürekli sahada gerçekleşen değişime ayak uydurarak iş programı hazırlayabilir, projenin zamanında ve bütçesinde bitmesine ön ayak olabilirsiniz.

Temel proje yönetim prensipleri ile ilgili internette de bulabileceğiniz birçok kaynak var. Bence bu kaynakları okuyun. Bitirince bir süre ara verin tekrar okuyun. Okuduktan sonra kendinize sektör dışı farklı örnekler vererek pekiştirin. Mesela ben okulda kritik yol öğrenirken bir sınavda kopya çeken öğrencilerin yaptıklarını birbirine bağlayarak öğrenmiştim.

Örnek Finish to Start İlişki Tipi: Hoca kağıtları dağıtmayı bitirdiğinde sen kopya çekmeye başlarsın :)

Kolay olduğunu düşündüğünüz prensip aslında en zoru düşünme şeklinizi değiştirmeye başlayın

İletişim yönetimi projele yönetimindeki önemli prensiplerden birisi. İletişim yönetiminin proje performanslarına etkisi yadsınamaz bir gerçek. Kritik yol methodu ile planan projeler genellikle dikey bir planlama organizasyonunu peşinde getiriyor. Yani kritik yol methodu ile planlanan bir iş programının organizasyon kırılımları (Organization breakdown structure), kaynak kırılımları (Resource Breakdown Structure), proje kırılımları (Project Breakdown Structure) gibi birçok kırılımı mevcut. Hal böyle olunca kırılımlar kendi içinde kırılınca alt ve üst arasındaki dinamiklerin iyi yönetilmesi gerekiyor. Özellikle Organizasyon Kırılımında çokça karşılacağınız bir durum.

3.Hangi yazılımları öğrenmeliyim?

Artık dijital bir çağda yaşıyoruz. Hedeflerimize ulaşmak için bize yardımcı olacak birçok yazılım var. Burada yapılan ilk yanlış direkt yazılımları bir amaç olarak
görmek. Amaç hiçbir zaman sektörün planlama konusunda açık ara en sık kullanılan çözümü Primavera hadi o zaman ben hemen bir Primavera eğitimi bulup kullanmaya başlayayım olmamalı.

Amaç proje yöneticisi olarak projelerin aksamadan devam etmesi adına çalışmak mı? Yoksa iş programı konusunda mı uzmanlaşmak istiyorsunuz? Daha çok yalın proje yönetimi konusunda mı yoğunlaşmak istiyorsunuz yoksa akış tasarımları daha mı çok ilginizi çekiyor? Ne istediğinizi bu noktada bilmek önemli. Ne istediğinize karar verdikten sonra gerisi çorap söküğü gibi gelecektir.

Ben yine de sektörde karşılaştığım yazılımları sıralayayım.

Olmazsa olmaz: Excel, Excel, Excel
İş Programı: Primavera, Ms Project, Asta Powerproject
Doğrusal Planlama: TILOS Linear Project
Risk Yönetimi: Oracle Risk Analysis, SWORD
BIM: Revit, ArchiCAD, Dynamo, Navisworks
Modelleme: 3Ds Max, Lumion, SketchUp, Rhinoceros,
Render: V-Ray, Corona Renderer, Enscape
Raporlama: Power BI, Excel

4.Hangi etkinliklere gidebilirim?

• Ben her yıl Yapı İnovasyon Merkezi’nin etkinliklerine muhakkak gidiyorum her yıl farklı bir konsept ve panelistler katılıyor. Hem sektörün profesyonelleriyle tanışabilmeniz için güzel bir fırsat hem içi dolu bir etkinlik.
• Uluslarası Proje Yönetim Enstitüsü UPYE’nin etkinlikleri de keyifle gidilebilecek etkinliklerden. Yapı İnovasyon Merkezi bir tema ile düzenlenen etkinlik oldukça verimli geçiyor,
• BIMGenius ise BIM konusunda farklı panelistlerin davet edildiği güzel bir organizasyon,
• Autodesk’in de her yıl etkinlikleri de oluyor. Eğer etkinliğe katılamazsanız ise hiç problem yapmayın Autodesk etkinliklerdeki tüm konuşmaları YouTube üzerine yayınlıyor.
• İPYD ve Dinamikler’de ağırlıklı olarak inşaat profesyonelleri olmasa da Proje Yöneticilerinin sıkça katıldığı etkinlikler.
• Ayrıca sizi bilgilendirmesini istediğiniz inşaat profesyonellerini de okulunuza davet edebilirsiniz daha önce İstanbul Teknik Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Gaziantep Üniversitesi, Piri Reis Üniversitesi gibi birçok üniversiteye ücretsiz olarak konuşmaya gittim. Benim gibi sektörden birçok arkadaşım bildiklerini aktarabilmek için bu konuşmalardan ücret talep etmiyorlar. Denemekten çekinmeyin.

Türkiye’de gördüğüm en iyi planlama uzmanı Ingilizceyi iyi konuşamıyor. Dünyanın birçok yerinde Türk Müteahhitlerle de çalıştı. Bu güzel bir örnek. Ama bu örneğin çok istisnai olduğunu özellikle proje yönetimi ya da planlama departmanında çalışan arkadaşlarımın özellikle yurt dışı projelerinde ingilizce olmadan ilerleyebilmesi çok kolay değil. Türkiye’de çalışmayı düşünen arkadaşlarımız için de yurtdışı kadar olmasa da bu durum önünüzde bir engel olarak ne yazık ki çıkacaktır.

Furkan Emir