Belirli boyutlarda bulunan taş, doğal taş veya ufalanmış kaya parçalarına agrega adı verilir. Agregaların kalitesinin belirlenmesinde agregalara uygulanan deneyler bulunmaktadır.
Agregalara Uygulanan Deneyler
İçindekiler
Elek Analizi Deneyi
Malzemenin dane boyutunu belirlemek amacıyla değişik göz açıklıklarına sahip elekler ile yapılan deneydir. Bu deney, agregaların dane boyutunu belirlemek için kullanılan en eski ve bilinen yöntemdir.
0.075 mm’lik yani 200 nolu elek altından geçmiş malzeme %50’den fazla ise malzeme ince daneli, %50’den az ise iri daneli olarak tanımlanır.
Özgül Ağırlık Deneyi
Agreganın birim hacmindeki ağırlığının, aynı hacimde ve oda sıcaklığında yer alan suyun ağırlığına oranıdır.
Metilen Mavisi Deneyi
Agrega karışımı içerisindeki kil ve silt miktarını belirlemek amacı ile yapılır. Kil ve siltin miktarı, deney sırasında kullanılan metilen mavisiyle ilişkilidir.
Karışımdaki kil ve silt miktarı verilen sınır değerlere göre fazla ise MB (Methylene Blue) değeri yüksek çıkar. Kil ve silt miktarı az olursa bu değer daha düşük çıkar.
Los Angeles Aşınma Deneyi
Agregaların sıkışma esnasında ve yük etkisi altında kırılmaya ve aşınmaya karşı direncini ölçmek için yapılan deneydir. Boyutları büyük olan çelik bilyeler kullanılır.
Micro- Deval Aşınma Deneyi
Agregaların aşınma direncini belirlemek amacı ile yapılır. Los Angeles Deneyinde olduğu gibi çelik bilyeler kullanılır ancak buradaki bilyelerin boyutları daha küçüktür.
Yassılık İndeksi Deneyi
Yassı agrega danelerinin deneyde kullanılan toplam agrega ağırlığına oranını bulmak için uygulanır. Deney, en küçük boyutu en büyük nominal boyutun 0.6’dan daha küçük olan agregaların yassı olarak sınıflandırılması esasına dayanmaktadır.
Kimyasal İle Donma Çözünme Deneyi
Agreganın tekrarlı olarak donma ve çözünme etkilerine maruz kaldığında nasıl davranacağını gözlemlemek için çeşitli kimyasal maddelerin kullanıldığı deneydir.
Soyulma Deneyi
Agregaların soyulma dayanımını ölçmek için gerçekleştirilen deneydir. Su ve trafik etkilerinden dolayı karayollarında agrega ile bitüm arasındaki adezyon bozulabilir ve bunun sonucunda agrega üzerindeki bitüm soyulabilir.
Vialit Yapışma Deneyi
Agrega bitüm adezyonu hakkında bilgi veren deneydir. Agrega ile bitüm adezyonunu çok önemli olduğu sathi kaplama gibi imalatlarda agrega – bitüm ilişkisinin belirlenmesi açısından önemli bir deneydir.
