• Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Reklam
  • Mobil Uygulamalarımız
  • Şikayet/İletişim
  • İndirimli Eğitimler
  • Giriş
  • Kaydol
Sanal Şantiye
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Fiyatlar
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Kariyer
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Fiyatlar
    • Teknoloji
    • Konu Dışı
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Mekanik
      • Geoteknik
      • Hidrolik
      • Ulaştırma
      • Yapı Malzemeleri
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Kanun & Yönetmelikler
    • İnşaat Programları
    • Yerbilimleri
    • Kitaplar
    • İş Güvenliği
    • Makaleler
    • Deprem
    • Şantiye
    • Sözlük
    • Staj
    • Kişisel Gelişim
  • Video
  • Blog
  • Test
  • Soru Cevap
  • TBDY 2018
  • Mimari
  • Kariyer
Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
Sanal Şantiye
Anasayfa Kütüphane Deprem

Rezonans Nedir? | Bina Rezonansı Ve Etkileri

Rezonans mühendislikte teknik olarak; “genliğin sonsuza gitmesi” şeklinde açıklanır.

İnş.Müh.Muhammet Talha Salman - İnş.Müh.Muhammet Talha Salman
10 Mart 2022
Kategori: Deprem
Süre:6 dakika
2
Rezonans Nedir? | Bina Rezonansı Ve Etkileri
1.1k
PAYLAŞIM
11.3k
OKUNMA
Facebookta PaylaşTwitterda PaylaşWhatsApp'da Paylaş

İçindekiler

  • Rezonans Nedir?
  • Periyot ve Frekans Kavramları
    • Periyot
    • Frekans 
  • Rezonans Nedir?
    • Sözlükte Rezonans;
    • Fizikte Rezonans;
    • Mühendislikte Rezonans;
  • Rezonans Nedir? – Rezonans Neden Meydana Gelir?
  • Deprem Esnasında Neden Bazı Binalar Yıkılırken Bazıları İse Ayakta Kalıyor?
  • Yapılarda Rezonans Nasıl Engellenir? Ne Tür Önlemler Alınabilir?
  • Daha fazla içerik, Daha fazla bilgi!

Rezonans Nedir?

“Rezonans“ kelimesi fizikte çok kullanılan kavramlardan biridir, dolayısıyla “Rezonans nedir?” sorusu çok sık sorulur. Bu kavramı açıklamak için, önce aşağıdaki terimlere eksiksiz hakim olmamız gerekir:

Periyot ve Frekans Kavramları

  • Periyot

    – Bir tam dalganın oluşması için geçen süreye periyot denir. Periyot T harfi ile gösterilir.

  • Frekans 

        – Birim zamanda oluşan dalga sayısına da frekans denir. Frekans f harfi ile gösterilir.

Rezonans Nedir?

Rezonans, bir sistemin bazı frekanslarda diğerlerine nazaran daha büyük genliklerde salınması eğilimidir. Rezonans, bir malzeme belirli bir frekansta yüksek bir genlikte salındığında meydana gelir.

REKLAM

Sözlükte Rezonans;

  • “Uyarıcı frekansı sistemin doğal titreşim frekansı ile aynı veya neredeyse aynı olduğunda ortaya çıkan, harici bir uyarana tepki olarak anormal derecede büyük bir titreşimin üretildiği bir sistemin durumu.”

Fizikte Rezonans;

  • “Rezonans, bir sistemin bazı frekanslarda diğerlerine nazaran daha büyük genliklerde salınması eğilimidir. Bunlar, o sistemin rezonans frekansları olarak adlandırılır. Bu frekanslarda küçük periyodik kuvvetler bile çok büyük genlikler üretebilir.”

Mühendislikte Rezonans;

  • Rezonans mühendislikte teknik olarak; “genliğin sonsuza gitmesi” şeklinde açıklanır.

Rezonans Nedir? – Rezonans Neden Meydana Gelir?

Rezonans Nedir? Etkileri Nelerdir? sanalsantiye.com
Rezonans Nedir? Etkileri Nelerdir?

Periyodik bir etkinin altında olan sistemde salınımlar olduğunu biliriz. Salınımlar esnasında sistemin normal durumuna göre yaptığı yer değiştirme miktarına genlik denir. Bu salınımlar eğer sistemin doğal frekansına eşit olursa, sistemin genliği sonsuza dek artma eğilimi gösterir; bu olaya rezonans denir.

Salınıma neden olabilecek etkiler çok çeşitli olabilir. Örnek vermek gerekirse; kesintili rüzgar etkisi altındaki bir köprü, deprem dalgaları nedeniyle oluşan salınım etkisi altındaki bir bina veya alternatif gerilim etkisi altındaki elektriksel bir sistem rezonansa uğrayabilir.

Doğrusal sistemlerin rezonansa girebilmesi için, salınım genliğinin, uygulanan kuvvetle doğru orantılı olması gerekir. Eğer uygulanan kuvvetin frekansı sistemin doğal frekansına eşitse rezonans gerçekleşir. Kesintili rüzgar etkisi altındaki bir köprüyü ele alacak olursak, rüzgarın ani ve değişken esmesinin neden olduğu titreşim ve salınımlar sonucunda köprünün doğal frekansı ile köprünün maruz kaldığı periyodik rüzgar frekansı birbirine eşitlenebilir.

Bunun neticesinde salınım genliği sonsuza gitmeye başlayacağından köprü rezonansa uğrayarak bir süre sonra yıkılacaktır. Bunun gerçek bir örneği 1940 yılında Washington’da yapılmış olan Tacoma köprüsünde yaşanmıştır. Bu köprü rüzgar etkisiyle rezonansa girerek yıkılmıştır.

Rezonans ile ilgili video

Deprem Esnasında Neden Bazı Binalar Yıkılırken Bazıları İse Ayakta Kalıyor?

Tüm binaların doğal bir periyodu veya rezonansı vardır; bu, binanın doğal olarak ileri geri titreşmesi için geçen saniye sayısıdır.

REKLAM

Ayrıca zeminin de belirli bir rezonans frekansı vardır. Sert kayalı zeminler daha yüksek frekanslara ve daha yumuşak çökeltilere sahiptir.

Yer hareketi periyodu ile bir binanın doğal rezonansı aynı olursa, yapı mümkün olan en büyük salınımlara maruz kalacak ve en büyük hasarı alacaktır.

Rezonans Nedir? | Bina Rezonansı Ve Etkileri

Durumu Şöyle Bir Örnekle Açıklayalım:

Salıncakta sallanırken salınım hareketini takip edip doğru anda ayaklarımızı ve vücudumuzu ileri geri konumlandırarak hızlanırız. Bina rezonansı kavramını buna benzetebiliriz. Depremin etki yönüyle binanın salınım yönü aynı olduğu zaman bina daha çok ve daha hızlı harekete maruz kalacak ve muhtemelen önemli miktarda hasar alacaktır.

Rezonans Nedir? | Bina Rezonansı Ve Etkileri

☞ Sanal Şantiyede yayınlanan içerikleri telegram kanalımızdan takip edebilirsiniz.
-
☞ Güncel inşaat malzeme fiyatları için tıklayın. 

Misal olarak; bir bina 5 birimlik ivme kuvvetinden doğabilecek etkilere karşı dayanabilecek şekilde tasarlanmış olsun. Zeminin ve binanın frekansları ise 3 birim kuvvet olsun. Zemin ve binanın frekansları farklı zamanlarda yahut aynı zamanda farklı yönlerde olacağı için birbirini sönümleyecek veya bina en fazla 3 birim ivme ile karşılaşacak ve ayakta kalacak.

Fakat binanın ve zeminin frekanslarının aynı olması durumunda(rezonans) aynı anda iki ivme kuvveti birleşeceği için binaya 6 birim ivmelik bir kuvvet etki edecek ve binanın göçmesine sebebiyet verecektir.

Yapılarda Rezonans Nasıl Engellenir? Ne Tür Önlemler Alınabilir?

Depremlerde de binaların yıkılmasına neden olan en önemli olaylardan biri rezonans olayıdır. Salınımlar binanın doğal frekansına eşit olduğunda, bina artan genliğe ve bunun neden olduğu gerilime dayanamayarak yıkılır. Rezonansa uğrayan bir nesnenin zarar görmemesi mümkün değildir. Fakat nesnenin rezonansa girmesi alınacak önlemlerle engellenebilir.

Bu önlem yapının salınımlarıyla titreşimi sönümleyebilmesidir. Günümüzde inşa edilen mimari yapılarda, 9 büyüklüğüne varan oranlarda depreme dayanıklı esneklik toleransı uygulanabiliyor.

Rezonans Nedir? Etkileri Nelerdir? sanalsantiye.com
Rezonans Nedir? Etkileri Nelerdir?

Bu sayede binalar 9 büyüklüğüne kadar depremin neden olduğu salınımları sönümleyerek, yapının doğal frekansıyla titreşim frekansının eşitlenmesi engelleniyor. Özellikle Japonya’da binalar 9 büyüklüğüne dayanıklı inşa edilir çünkü bu bölgede çok büyük ve aktif fay hatları yer aldığından sık sık depremler yaşanır.

Depremde sadece binalar değil, zemin de rezonansa girebilir. Örneğin, ıslak toprak bir zeminde, depremin yol açtığı periyodik kuvvetler altında kum tanecikleri birbirleri üzerinden kayarak ara boşluklara yerleşebilir.

Bu durumda zemin ara boşlukları daha az olan bir kum yığınına dönüşür ve boşlukları dolduran suyun bir kısmı yukarı çıkıp kum yığınının üzerini kaplar. Eğer böyle bir zemine oturmuş binalar varsa, öne-arkaya yatabilir veya bütünüyle kayabilirler. Bazı durumlarda bina depreme dayanıklı olsa dahi, zeminin rezonansa uğrayıp kayması sonucu yıkılabilir.

Bir sonraki yazımızda buluşmak dileğiyle…

Esen Kalın.


Daha fazla içerik, Daha fazla bilgi!

Fizik İle İlgili Bağlantılar
Çekme Deneyi Nedir? Elastik Gerilim Nedir?
Binalar Neden Çöker? Sismik Dalga Oluşumu Nedir?
Yerçekimi Kavramı

Mühendislik Nedir? Dalları Nelerdir?

Schottky Diyot Sembolü

İnşaat Mühendisliği Nedir?

Taşıyıcı Sistem Modellemesi Yarıiletken Fiziği ve Cihazları

 

Etiketler: bina rezonansıdeprem mühendisliğifrekansperiyotrezonansrezonans etkilerirezonans nasıl oluşurrezonans neden oluşurrezonans nedirsalınımyer hareketi periyodu
Paylaş452Tweet283Gönder
İnş.Müh.Muhammet Talha Salman

İnş.Müh.Muhammet Talha Salman

Editör / İnşaat Mühendisi / Yüksek Lisans Öğrencisi (Yapı A.B.D.)

İlgili İçerik

AFAD İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) Nedir 2022 İRAP Dökümanları
Deprem

AFAD İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) Nedir? | 2022 İRAP Dökümanları

- Sanal Şantiye

İRAP Nedir? İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP), mevcut ilin afetselliğini ve afetlerin olası etkilerini ortaya koyan ve bu etkileri...

Devamını oku
Yapı Periyodu ile Yapı Deplasmanı Arasındaki İlişki
Deprem

Yapı Periyodu ile Yapı Deplasmanı Arasındaki İlişki

- İnş.Müh.Ahmet Çelikkollu

Periyot, bir tam hareket için geçen süre olarak tanımlanabilir. Yapı titreşimi düşünüldüğünde yapı belli bir yöne hareketlenir, uç noktaya gelir,...

Devamını oku
Google deprem uyarı sistemi nedir
Deprem

Google Deprem Uyarı Sistemi Nedir?

- Mehmet Toprak

Google Alanya Depremini 1 Dakika Öncesinden Nasıl Haber Verdi? Bu yıl Google tarafından Türkiye'de de hizmete sunduğu Google deprem uyarı...

Devamını oku
Depremden Etkilenen Yapıların Onarımı
Deprem

Depremden Etkilenen Yapıların Onarımı Nasıl Yapılır?

- Elifnur Kanburoğlu

Depremden etkilenen yapılar üzerinde hem yapısal hem de yapısal olmayan hasarlar oluşturabilir. Bu hasarlar sonucunda yapı, hasarın boyutuna göre yıkılabilir...

Devamını oku
Sonraki İçerik
Gökdelenlerin İnşasının Tarihsel Süreci | Karşılaşılan Sorunlar ve Çözümleri

Gökdelenlerin İnşasının Tarihsel Süreci | Karşılaşılan Sorunlar ve Çözümleri

Yorumlar 2

  1. Ahmet CELIKKOLLU says:
    5 sene Önce

    Ömer bey merhaba.

    Yazınızı okudum. Kötü ve iyi eleştirilerim olacak. Eleştirilerim şu şekilde;

    Yazınızın bir bölümünde “binaların yıkılmasına neden olanda rezonans olayıdir” cümlesi geciyor. Rezonans olayının atalet kuvvetlerini artirdıgini biliyoruz, ancak tüm yıkımlarin da rezonans nedeniyle gerceklestiğini söyleyemeyiz. Her rezonansın sonucunun da yikım olacağinı soyleyemeyiz. Deprem yonetmelikleri zaten rezonans durumunu da dikkate alarak hazirlanmakta. Örnegin TDY2007 yonetmeliginde, Spektrumda TA ve TB periyotlari arasinda kalan, S(T)’ nin 2.5 oldugu duz bir bölum var, iste bu bolge yapi periyodunun, zemin periyodu ile çakışma durumunu yani rezonansı ifade ediyor. Dolayisiyle atalet kuvvetlerini muhendisin daha büyuk almasini sagliyor. Tum yıkimlari rezonansa bağlamak yada rezonans olayının her zaman yıkıma neden oldugunu söylemek dogru değil.

    İkinci elestirim, “Japonyadaki binalar 9 şiddetine dayanıklı inşaa edilir” cümlenize olacak. Büyüklük ve şiddet farklı kavramlardir. Dunyanın hićbir yerinde, hiçbir bina 9 şiddetine gore dizayn edilmez/edilemez. Şiddet bir hasar ölçüsüdür. Bir yerde 5 büyüklügunde bir deprem olur, yapi dayanimlari zayıftır,binaların bepsi yikılmıştır, 10 şiddetinde dersiniz. Yine 5 büyuklügunde bir deprem olur, yapılarin dayanimi iyidir, binalarda ciddi hasarlar olusmamistir, 2 şiddetinde dersiniz. Dikkat edin deprem büyuklükleri ayni verdigi hasarlar farkli. Dolayisiyle şiddet kavramı sozkonusu yerdeki binaların ugradiklari hasarla orantilidir. Büyukluk ise aletseldir. Biz deprem hesaplarimizda ivm kullaniriz. Ivme nedeniyle olusacak atalet kuvvetini bulur, dizaynimizi yapariz.Dolayisiyle yanliş kavramlar kullanmışsinız.

    Bu tur siteler mesleki konularda kendimizi ifade etmemize olanak sağlamakta. Bu dogru. Ancak bize yazi hakki verildi diye, tam bilgimizin olmadiği konuları yazmak pek dogru olmasa gerek. Sonucta bu yazilar meslektaslarimiz tarafindan referans alinmakta. Yazdıgımız yazilarin referans oldugunun bilincinde olarak kaleme almamiz gerekli. Bu baglamda yazinizin sorunlu oldugunu düşünmekteyim.

    Bir diger hususta hata yapma özgürlügü konusu.Sizin ogrenci oldugunuzu düşunerek yazöyorum. İnsan olarak sosyal hayatımızda da, mesleki hayatımızda da hatalar yaparız ve yapacağiz. Yanlış yapmaktan korkmayacağız. Ancak şunu unutmayalim, ehliyetiniz varken birine çarpıp ölüme sebep olursaniz alacağinız ceza farklı, ehliyetiniz yokken birine çarpıp olüme sebep olursanız alacağinız ceza farklıdir. Yani önce ehliyetimiz olmali… Bu konuya da dikkat etmemiz gerekli.

    Iyi yondeki eleştirime gelince, bu tür sitelere aktif katılma isteginizin olması iyi. Birşeyler yapma çabasinda oldugunuzu gosteriyor, okul hayatinizda ve ilerideki meslek hayatinizda basarıli olacaginizi düşünüyorum. Benim kötü yöndeki eleştirilerimide yapıcı yonde değerlendireceginizi umuyorum. Ancak elestirilerimi haksizlik olarak nitelendiriyorsaniz asagiya telefon numrami birakiyorum. Cekinmeden arayabilir, kendinizi izah edebilirsiniz. Hayatta istemedigim tek şey insan hakkına girmektir. Bu baglamda haksizlik yaptigimi düşunüyorsaniz aramaktan cekinmeyiniz.

    Okul hayatınizda başarilar diliyorum…

    Ahmet CELIKKOLLU
    Insaat Muhendisi
    ESKISEHIR
    0541 973 0 1 51

    Cevapla
  2. Ahmet CELIKKOLLU says:
    5 sene Önce

    Bu yazının altında bir yorum vardı…O yorum neden kaldırıldı ?

    Cevapla

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Ara

Güncel Fiyatlar

  • Fiyatlar

2022 Birim Fiyatları – Tüm Bakanlıklar | Güncel Liste

2022 Güncel Demir Fiyatları- Donatı Çeliği Fiyatları

2022 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri

2022 Yılı Birim Fiyatları – Çevre, Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanlığı

2022 Çimento Fiyatları – Güncel Çimento Fiyatları

2022 Kontrplak Fiyatları- Kontrplak Çeşitleri

Son Yorumlar

  • Deprem Etkisinde Kolon Davranışı için Tolga Aydoğaner
  • Kolon Tasarımında Nelere Dikkat Edilmelidir? için Tolga Aydoğaner
  • TEST: Hidrolik Bilginize Güveniyor Musunuz? için Mustafa Yıldırım
  • TBDY-2018’e Göre Kirişsiz Döşemeler için Fatih Taner Vural
  • Atalet Momenti Ve Mühendislik Tasarımlarındaki Önemi için Halil ÇELİK

Bloga e-posta ile abone ol

Bu bloga abone olmak ve e-posta ile bildirimler almak için e-posta adresinizi girin.

Diğer 221.293 aboneye katılın

Sanal Şantiye

İnşaat Sektörünün Bilgi Kaynağı
Tavsiyeler
-Aykut ÖZDEMİR

Bizi Takip Edin

Sorular

  • Geoteknik Rapor imza yetkisi
  • metrajda mükerrer nasıl hesaplanır
  • Ev temelinin altından su geliyor, ne yapmalıyım?
  • 65/160 lık kiriş etriye detayı
  • Deprem yatağı hakkında

Yasal Uyarı

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde Ek-4 “…hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister.” hükmü uyarınca telif hakkı ihlali olduğunu düşündüğünüz yazı/resim/video vb. içerikleri bize bildirmeniz durumunda 3 gün içinde gerekli işlem yapılarak ilgili içerik kaldırılacaktır.

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazarlık
  • Kullanım Koşulları
  • Gizlilik Politikası
  • Reklam
  • Şikayet/İletişim
  • Site Haritası

©2009-2021 Sanal Şantiye

Sonuç Bulunamadı
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Güncel
    • Haberler
    • Etkinlik
    • Fiyatlar
    • Konu Dışı
    • Teknoloji
    • Sponsorlu İçerik
  • Kütüphane
    • İnşaat Mühendisliği
      • Yapı
      • Yapı Malzemeleri
      • Ulaştırma
      • Mekanik
      • Hidrolik
      • Geoteknik
      • Yapı İşletmesi
      • Diğer Notlar
      • Deneyler
    • Deprem
    • İnşaat Programları
    • Kişisel Gelişim
    • Kitaplar
    • Staj
    • Makaleler
    • Şantiye
  • Kanun & Yönetmelikler
  • Testler
  • Video
  • Soru Cevap
  • Online Eğitimler
  • Ekibe Katıl
  • Hakkımızda
  • Şikayet/İletişim
  • Giriş
  • Kaydol

©2009-2021 Sanal Şantiye

Hoşgeldin!

Hesabınıza giriş yapın

Şifremi Unuttum Kaydol

Yeni Hesap Oluştur

Kayıt olmak için formu doldurun

Tüm alanlar zorunludur Giriş

Şifrenizi geri alın

Şifrenizi yenilemek için e-posta adresinizi veya kullanıcı adınızı girin

Giriş